Kjære alle!

Det er godt og flott - og litt spanande - å sjå så mange prestar samla på ein gong!

Kyrkja si gjerning er så viktig, og det er oppmuntrande å sjå så mange av tenarane hennar. Det gjer godt å høyra den sterke, sikre songen som vitnar om kraft, engasjement og trygg tru. Spanande er det fordi eg har stor respekt for den tenesta de gjer i folket vårt. Både gleda og ansvaret ved å vera kyrkjeminister vert veldig klart akkurat no.

Som fagforeining og arbeidsgjevar er de og eg saman i ein prosess som er heilt naudsynt: å regulere arbeidsvilkåra for prestar, slik at prestetenesta kan fungera optimalt i notid og framtid.

Dei siste 30 åra har samfunn og arbeidsliv endra seg sterkt og raskt; likestillinga er komen for å bli, kompetansesamfunnet er ei stadig utfordring og det fleirkulturelle mangfoldet er i vekst. Det set sitt preg på heile samfunnet og sjølvsagt òg på prestetenesta.

Det er lenge sidan ektefellen sin arbeidskraft fylgde med presten. Ære være prestekona som brukte livet til å tena mannen sin kyrkjelyd! Vi er vel mange som kjenner og er svært glade i henne. Men like så stor ære til både kvinner og menn som har tatt den utfordringa det er å gå opp løype for eit samliv med presten, der begge ektefellane sine yrkesliv får rom. Det er ei utfordring å finna ei rolle de kan leva med i spenninga mellom tradisjonelle forventningar til presten og eigen vilje til å ta del i eit moderne familieliv.

Det er om lag 1300 prestar i offentleg stilling i Noreg, som skal tena 3,6 millionar kyrkjemedlemmer, - det seier seg sjølv at dette er ein utfordrande arbeidssituasjon og at prestane treng ei bevisst og oppegåande fagforeining, som arbeider for ei god utvikling.

• Kyrkja er tilført 70 nye prestestillingar dei siste åra mellom anna av omsyn til ei utvikling der det skal verta lettare å organisera både arbeidstid og fritid. Det nye fritidsreglementet og forsøka med organisering av prestetenesta har gitt erfaringar som skaper endringsvilje og opnar for å utvikla ein noko meir spesialisert presteteneste og for å organisere henne i høve til livsfasane.
  
  Når 1300 prestar i dette langstrakte og opne landet vårt skal tena 1298 kyrkjelyder, seier det sitt om at mange prestar har ein einsam arbeidssituasjon. Eg synes det er ei viktig utfordring å organisera tenesta slik at den enkelte prest får eit større arbeidsfellesskap.

• Kyrkja si organisering i ei råds- og ei embetsstruktur har opptatt foreininga. Gjennom artiklar i Inter Collegas, høyringar, og oppmerksam oppfølging av dei forskjellige forsøka med prestetenesta på mange nivå, er foreininga ein viktig premissleverandør i utviklinga. Å verna om dei rettar og plikter som ordinasjonsløfte gir den einskilde presten, har vore eit berande motiv både for arbeidsgjevar og for fagforeining.
  
  Når vi no arbeider med nye tenesteordningar for prostar og kyrkjelydsprestar, ligg dette framleis fast som grunnlag både for organiseringa av tenesta og for samvirket med rådsstrukturen.

• Når det gjeld kyrkja sin økonomi, er vi samde om andre kjensler; omsorg og sut. Som de veit, er eg merksam på dette. Når eg av og til fleipar med at eg har ei kjensle av at kyrkjene fyrst byrja å flassa då eg vart minister, så er det ikkje for å gjera problemet mindre.
  
  Både de og eg er glade for dei 25 millionane i revidert nasjonalbudsjett, men vi veit òg at det må meir djuptgripande løysingar til enn ad hoc-midlar. Sjølv om prestane er knytt til staten sin og ikkje kommunane sin økonomi, så er det klårt at det i stor grad verkar inn på dykkar arbeidssituasjon når budsjetta i kommunane er så tronge som no.
  
  Det er ei prioritert oppgåve for meg å kjempa for meir pengar til kommunane, slik vi allereie gjorde i Revidert nasjonalbudsjett. Kyrkjelyden si naud ligg alltid tungt på presten. Det var ei trøyst å merka at folk engasjerer seg for kyrkja si og at det ser ut som dei kommunale løyvingane til kyrkja fylgjer kommunane sitt generelle nivå.

• Presteforeiniga har gripe fatt i utfordringane som ligg i kompetansereformen som universitet og høgskular er inne i. Dei har ei vel utbygd og systematisk tilrettelagt etterutdanning som møter behov til fornying for dagens prestar på ulike fagområder. Eg veit at foreininga fylgjer nøye med både i høve til reform av dåpsopplæringa og det fleirkulturelle samhaldet i samfunnet vårt.

• I sumar feira vi 850-årsjubileet for opprettinga av erkebispedømet i Nidaros. Eg var med i Trondheim og opplevde eit storarta jubileum, knytt til Olavsfestdagane og til Olavsdagane på Stiklestad. Denne integrasjonen mellom kultur og kyrkje gledde meg djupt. Den gjenspeglar vår eigen historie.
  
  Eg ynskjer å synleggjera at kyrkja og kulturen høyrer saman – òg i Kulturmeldinga. Den peikar på utfordringar for kulturlivet fram mot 2014. Trua har gjennom språk, litteratur, musikk, biletkunst og byggjeskikk vore både renning og innslag i vår kultur i over 1000 år.
  
  De prestar kjenner kyrkjehusa, Ordet og dei musikalske uttrykka. De har desse kulturelle uttrykka så og seia under huden og nyttar dei i forkynninga si teneste og kontekst. De syner fram kyrkja sin kultur til skuleklasser og barnehagar år etter år.
  
  Heilt konkret lyfter meldinga fram kyrkjemusikken ved å foreslå ein særskild støtteordning for kyrkjemusikk gjennom Norsk kulturråd. De veit kor viktig estetikken er og har sett korleis oppslutninga rundt den kyrkjelege kulturen er aukande. Her i Hamar veit eg at oppslutninga om arrangementet i pinsen slo de mest optimistiske håp. Og endå står mykje av feiringa i dette bispedømet att!

Denne generalforsamlinga er knytt til 850-årsjubileet for opprettinga av Hamar bispedøme. Den kardinalen som var her og skipa til så mykje for 850 år sidan, Nikolaus Brekespeare, var nok ein storkar! I samanheng med feiringa i Trondheim lærde eg at hans organisering av kyrkja betydde mykje for samfunnet si utvikling.

Han får æra for å ha starta katedralskular i Oslo, Hamar og Trondheim. Han la grunn for ei kyrkjeleg undervisning. Han ordna den lokale kyrkja sin økonomi ved å firedela kyrkjeskatten: 1/4 til biskopen, 1/4 til presten, 1/4 til dei fattige og 1/4 til kyrkjebygget. Det mest evige spørsmålet om forholdet mellom stat og tru fann han løysing for i si tid, til gode for både folket og samhaldet og kyrkja.

I jubileet for alt han skipa er det mykje inspirasjon å henta - òg for det offentlege utvalet som skal gi grunnlag for diskusjonen om framtida si kyrkjeordning. Vi treng ikkje å vera synske for å sjå at vi kjem tilbake til kyrkjeordningsspørsmåla i tida framover, både ofte og lenge. Kyrkjeordninga har mykje å seia for sjølve kyrkja, men den er òg viktig for folket og landet.

Det er med stor tillit og glede at eg ynskjer dykk lukke til med generalforsamlinga! Den tenesta de gjer er grunnleggjande for kyrkja, anten kyrkjeordninga er slik eller sånn. De har ei stor gjerning i kyrkjelyden og i folket vårt. Takk til dykk som bruker livet dykkar i denne tenesta! Lukke til med generalforsamlinga. Eg gler meg over at foreininga no vil få ein kvinneleg leiar sidan de har nominert to kvinner til dette vervet.

Takk til Presteforeininga som tener dykk og kyrkja!