Breitt breiband til alle

Vi meiner breitt breiband må reknast  som ein grunnleggjande infrastruktur i samfunnet, på lik linje med veg, vatn og elektrisitet, skriv fornyings- og administrasjonsminister Heidi Grande Røys og kommunal- og regionalminister Magnhild Meltveit Kleppa i denne kronikken i Laagendalsposten.

God infrastruktur som veg, jernbane og telenett har medverka til velferdsauke i landet, og offentlege styresmakter speler ei viktig rolle for å binde saman landet vårt. Men vi treng òg digital infrastruktur. Eit velutvikla breibandsnett er ein føresetnad for utvikling av velferdsstaten, for næringsutvikling i distrikta, og for å sikre alle innbyggjarar lik tilgang til informasjon uavhengig av sosiale og geografiske skilje.

Regjeringa har i denne perioden brukt 766 millionar kroner på breibandsutbygging, og dette har stimulert til breibandsutbygging i milliardklassen. Spleiselag mellom staten, fylkeskommunar, kommunar og privat sektor har vore nøkkelen til at 99,9 prosent av befolkninga i dag har tilgang til breiband, og at godt over 100 000 husstandar som elles ikkje ville ha hatt breibandstilbod har fått det. Dette er vi stolte av. 

Samtidig er utviklinga rivande på kommunikasjonsområdet. Vi bruker breibandet som aldri før og på stadig nye måtar, som innbyggjarar og som arbeidstakarar både i privat og offentleg sektor. Vi bruker Internett som ein sosial arena. Vi har videomøte med vennene våre, vi speler avanserte nettbaserte spel og vi lastar opp eigenproduserte levande bilete for å dele med venner og familie på Facebook og YouTube. Samtidig tek stadig fleire verksemder i bruk breiband på nye og avanserte måtar. Nettbaserte applikasjonar vert tekne i bruk og fysiske møte vert erstatta av videokonferansar. Dette aukar det offentlege og næringslivet sitt behov for høghastigheitsbreiband. I OECD-landa anslår ein at kapasitetstrongen aukar med 50-60 prosent årleg.

Trass i etterspørsel, kjem breitt breiband i dag ikkje alle delar av landet til gode. I enkelte område er det ikkje kommersielt grunnlag for utbygging. Vi meiner breitt breiband må reknast  som ein grunnleggjande infrastruktur i samfunnet, på lik linje med veg, vatn og elektrisitet. Det er mykje som taler for at dette er riktig:

For det første er tilgang til breiband med god kapasitet ein føresetnad for effektiv bruk av IKT i offentleg sektor. Auka nettkapasitet vil kunne gi vesentleg innsparing av kostnader i bransjar som elektrisitetsforsyning, helsetenester, transport og innan utdanning. Breitt breiband er for eksempel ein føresetnad for telemedisin. Videobaserte legekonsultasjonar, fjerndiagnostisering og fjernbehandling kan lette på byrda for oss når vi treng det som mest og byggje ned forskjellane mellom by og land.

For det andre tyder internasjonale og norske studiar på at auka bruk av IKT fører til auka produktivitet, verdiskaping og innovasjon i næringslivet. Ein landsdekkjande breibandsinfrastruktur legg til rette for økonomisk vekst og etablering av ny verksemd, òg blant kreative gründerar i utkantstrøk.

For det tredje er eit landsdekkjande høghastigheitsnett viktig for at innbyggjarane – på tvers av geografiske og sosiale forskjellar - skal ha dei same moglegheitene når det gjeld samfunnsdeltaking, offentleg tenestetilbod, bruk av underhaldningstenester, sosiale nettverk, netthandel, kulturtilbod og utdanning.

Og sist men ikkje minst kan smart bruk av IKT medverke til reduksjon i klimagassutslepp, mellom anna gjennom auka bruk av videokonferansar, intelligente transportsystem, sentraliserte datasenter og smarte bygg. Dette føreset ein solid breibandsinfrastruktur. 
Breiband handlar om å leggje til rette for morgondagens helsevesen, morgondagens skule og morgondagens næringsliv.

Regjeringa skal bestemme ein ny breibandspolitikk for neste periode. I Soria Moria-erklæringa sa vi at vi skulle sikre breiband til alle. Det har vi klart.  I neste periode må breibandet gjerast breiare.