§ 35: Høve til å halde skriftleg avstemming

Sak 99/826

Departementet fekk spørsmål om ein ved fleirtalsvedtak kan fastsetje at ein avstemming skal haldast skriftleg.

Som hovudregel skal avstemmingar i folkevalde organ skje ved røysteteikn, opent i møtet. Medlemene i organet er vald for å representere og stå til ansvar ovanfor sine veljarar, og normalt også ovanfor eit politisk parti som har nominert vedkommande. Ved val og tilsetjingar er det innarbeidd ein regel om at eit enkeltmedlem kan krevja skriftleg avstemming, og dette er også slått fast i kommunelova.

Det er etter forarbeida til kommunelova heilt klart at eit enkeltmedlem ikkje kan krevje skriftleg avstemming i andre saker enn ved val og tilsetjing.

Departementet tok først stilling til om kommunestyret gjennom eit fleirtalsvedtak i den einskilde sak kan avgjere at avstemming skal skje skriftleg. Etter ei tolking av ordlyden i § 35 samanhalde med forarbeida, kom departementet til at kommunestyret ikkje i den einskilde sak kan avgjere at avstemminga skal skje skriftleg.

Det neste departementet tok stilling til var om kommunestyret gjennom reglement etter kommunelova § 39 kan avgjere at einskilde/alle avstemmingar skal skje skriftleg. Kommunestyret kan i medhald av denne føresegna gi reglar for saksbehandlinga innanfor dei rammer som blir sett i eller i medhald av lov. Departementet konkluderte med at det vil stride mot kommunelova om eit kommunestyre vedtek at visse typar avstemmingar skal skje skriftleg.

Departementet peika på at det er ein del av demokratiet at veljarane skal kunne vite kva for politikarar som står for kva for standpunkt, og om til dømes valkampsaker er blitt følgde av politikarane.