Avgjørelser i innsigelsessaker
Hva kan bli en innsigelsessak?
Muligheten til å fremme innsigelse omfatter bare viktige konfliktsaker som ledd i planprosessen, og etter at ordinær medvirkning er gjennomført. Kommunal- og distriktsdepartementet behandler innsigelser der man ikke er blitt enige i planprosessen eller etter mekling hos statsforvalteren. De fleste sakene løses uten at de må sendes til departementet.
Hvem kan fremme en innsigelse?
Kommunen har ansvaret for kommunal planlegging etter plan- og bygningsloven, og skal også ivareta nasjonale og regionale interesser. Kommunen kan treffe bindende planvedtak, så lenge det skjer innenfor rammene og retningslinjene som er gitt fra nasjonalt og regionalt hold. De som kan fremme innsigelser til kommuneplanens arealdel og reguleringsplan er:
- Berørte statlige eller regionale organer
- Berørte kommuner
- Sametinget
En innsigelse innebærer at myndigheten til å treffe det endelige og rettslig bindende planvedtaket overføres fra kommunen til Kommunal- og distriktsdepartementet.
Føringer for nasjonale og regionale innsigelser
- Brev: Delegering av myndighet til å samordne statlige innsigelser til kommunale planer etter plan- og bygningsloven
- Brev om Rundskriv H-2/14 - Supplering av rundskriv T-2/13 Retningslinjer for innsigelse i plansaker etter plan- og bygningsloven
- Rundskriv H-2/14 Retningslinjer for innsigelse i plansaker etter plan- og bygningsloven
Bane Nor (banenor.no)
Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap (dsb.no)
- Retningslinjer for fylkesmannens bruk av innsigelse for å ivareta samfunnssikkerhet i arealplanleggingen
- Samfunnssikkerhet i kommunens arealplanlegging - metode for risiko- og sårbarhetsanalyse i planleggingen
- Havnivåstigning og høye vannstander
- Veileder om sikkerheten rundt storulykkevirksomheter
- Klimahjelperen - hvordan ivareta samfunnssikkerhet og klimatilpasning i planlegging etter plan- og bygningsloven
Forsvarsbygg (forsvarsbygg.no)
Klima- og miljødepartementet (regjeringen.no)
Klima- og miljødepartementet og Barne- og familiedepartementet (regjeringen.no)
Kystverket (kystverket.no)
Landbruks- og matdepartementet (regjeringen.no)
-
Kommunane må auka innsatsen for å ta vare på matjorda (2024)
- Nasjonal og vesentlig regional interesse innenfor jordvern (2018) (pdf)
Mattilsynet (mattilsynet.no)
Norges vassdrags- og energidirektorat (nve.no)
Statens vegvesen (vegvesen.no)
Helsedirektoratet (helsedirektoratet.no)
Fiskeridirektoratet (fiskeridir.no)
Sametinget (sametinget.no)
- Sametingets planveileder (pdf)
Oversikt over avgjørelser i innsigelsessaker
Oversikten over avgjørelser er sortert etter dato, og viser hvilken kommune det gjelder, hva som er formål med planen og grunnlaget for innsigelsen. Begrepet motsegn brukes om innsigelser på nynorsk.
Departementet avgjorde ti motsegnssaker i 2023. I kartet under er sakene kartfesta med kommunenamn. Merk at det kan vere fleire motsegner til kvar sak, frå ulike styresmakter og med fleire grunngjevingar.
Kart som viser plassering for og utfall av motsegnssakene som departementet avgjorde i 2023.
Utfallet av motsegnssakene som er avgjort i departementet frå 2013 til 2023.
Eldre saker
2023, 2022, 2021, 2020, 2019, 2018, 2017, 2016, 2015, 2014, 2013, 2012, 2011, 2010, 2009, 2008, 2007, 2006, 2005, 2004, 2003, 2002, 2001, 2000
Innsigelsessaker 2024
-
Notodden kommune - motsegn til arealdelen av kommuneplanen 2021-2023
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner at kommuneplanens arealdel for Notodden kommune sett av eit område til næringsføremål (akvakultur) på Svelgfoss. Departementet vurderer at dei samla fordelane ved å legge til rette for verdiskaping og arbeidsplassar i dette konkrete tilfellet er større enn ulempene knytt til å omdisponere eit lite område med dyrka mark med mindre god jordkvalitet.
-
Midtre Gauldal kommune - Motsegn til detaljregulering for Brudal hyttefelt II
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner detaljregulering for Brudal hyttefelt II med endringar. Endringane inneber at forslag om 10 nye hyttetomter innanfor planområdet ikkje vert godkjend. Kunnskapen om villreinens sårbarheit knytt til fritidsbustader og ferdsel gjer at det må leggjast avgjerande vekt på omsynet til dei nasjonale villreininteressene i denne saka. Ei utviding av talet på fritidsbustader vil vere i strid med retningslinjene for randsona i regional plan for Forollhogna villreinområde 2013-2025 og med dei særskilde retningslinjene for «Mellomriksen». Brudal hyttefelt ligger svært nær kalvingsområde og heilårsbeite, og meir utbygging og auka menneskeleg aktivitet vil kunne føre til vesentlege ulemper for villreinen og svekke sjansane for en videre god overleving og utvikling i Forollhogna villrein¬område.
-
Midtre Gauldal kommune - Motsegn til detaljregulering for Gammelvollia hyttefelt II
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner detaljregulering for Gammelvollia hyttefelt II med endringar. Endringane inneber at forslaget om å legge til rette for 17 nye tomter i hyttefeltet ikkje vert godkjend. Vidare blir maksimalt tillate bygd areal på dei attverande tomtene redusert til 120 m2 BYA, for å unngå hytter med tilnærma bustadstandard. Kunnskapen om villreinens sårbarheit knytt til fritidsbustader og ferdsel gjer at det må leggjast avgjerande vekt på omsynet til dei nasjonale villrein-interessene i denne saka. Ei utviding av talet på fritidsbustader vil vere i strid med retningslinjene for randsona i regional plan for Forollhogna villreinområde 2013-2025 og med dei særskilde retningslinjene for Mellomriksen. Departementet vil òg oppmode Midtre Gauldal kommune til å gjennomføre ein prosess med sikte på å ta ut av planen dei 27 attverande tomtene som ennå ikkje er bygd ut, i tråd med dei særskilde retnings-linjene for området. Gammelvollia hyttefelt II ligger svært nær kalvingsområde og heilårsbeite, og er det einaste området med betydeleg omfang av ubygde tomter innanfor denne randsona. Meir utbygging og auka menneskeleg aktivitet vil kunne føre til vesentlege ulemper for villreinen og svekke sjansane for ei vidare god overleving og utvikling i Forollhogna villreinområde.
-
Midtre Gauldal kommune - motsegn til detaljregulering for Hundåslåtten hyttefelt
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner detaljregulering for Hundåslåtten hyttefelt med endringar. Endringane inneber at forslag om åtte nye hyttetomter innanfor planområdet ikkje vert godkjend. Kunnskapen om villreinens sårbarheit knytt til fritidsbustader og ferdsel gjer at det må leggjast avgjerande vekt på omsynet til dei nasjonale villreininteressene i denne saka. Ei utviding av talet på fritidsbustader vil vere i strid med retningslinjene for randsona i regional plan for Forollhogna villreinområde 2013-2025. Hundåslåtten hyttefelt ligg i direkte nærheit til heilårsbeite og er del av område registrert som vinterbeite. Meir utbygging og auka menneskeleg aktivitet i dette området vil kunne føre til vesentlege ulemper for villreinen og svekke sjansane for ein god overleving og utvikling for villreinen i Forollhogna villreinområde.
-
Lillestrøm kommune - motsegner til Frogner næringspark i kommuneplanens arealdel for tidlegare Sørum kommune
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner ikkje område avsett til nærings-føremål (Frogner næringspark) i kommuneplanens arealdel 2019-2031 for tidlegare Sørum kommune. Begge alternativa for Frogner næringspark er i strid med nasjonale og regionale føringar for jordvern, matproduksjon, kulturlandskap, naturmangfald, verneinteressene i Leiravassdraget og føringar i regional plan for areal og transport. Forslaget som kommunen har vedteke inneber inngrep i miljøsona langs E6 i eit område med antatt kvikkleire og påvist risiko for utglidingar/setningar mot E6, spesielt i anleggsfasen. Motsegnene frå Statens vegvesen, Noregs vassdrags- og energidirektorat og tidlegare Statsforvaltaren i Oslo og Viken er tekne til følgje.
-
Hamar kommune - motsegn til detaljregulering for Hamar Strandsone
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner detaljregulering for Hamar Strandsone i Hamar kommune med endringar som tek omsyn til viktige naturverdiar i Åkersvika Naturreservat. Planføresegnene blir endra slik at dei stiller krav om at det skal etablerast eit fleirsjikta vegetasjonsfelt langs 60 % av strandpromenaden. Promenaden skal ha vegetasjon i ulike høgder der halvparten skal være minimum 1 meter og den andre halvparten minimum 2 meter. Departementet sitt vedtak inneber ei mellomløysing mellom kommunens vedtak og løysinga som Statsforvaltaren i Innlandet tilrår i si oversending til departementet. Motsegna frå Statsforvaltaren i Innlandet blir som følgje av dette delvis teke til følge.
-
Bodø kommune – motsegn til område for akvakultur ved Breisundet i Helligvær i kommuneplanens arealdel 2022-2034
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner nytt område for akvakultur ved Breisundet ved Helligvær i kommuneplanens arealdel for Bodø kommune. Departementet har i avgjerda vektlagt at det er ei nasjonal målsetting å avsette tilstrekkeleg areal til akvakulturnæringa og at akvakultur ved Breisundet vil styrke næringsaktiviteten ved Helligvær. Det er usikkerheit knytt til kva påverknad akvakulturverksemda vil ha på Breisundet som økologisk funksjonsområde og sjøfugl. Departementet legg derfor til grunn at det vil bli stilt krav om avbøtande tiltak i samband med handsaming av løyve etter akvakulturlova ved Breisundet. Dette gjeld mellom anna vilkår om overvaking av sjøfugl og vurdering av tidsavgrensa løyve. Departementet endrar føresegnene til planen slik at det ikkje er tillate med akvakultur av torsk innafor gyteområde for torsk.
-
Stavanger kommune - motsegn til arealdelen av kommuneplanen 2023-2040
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner endring av arealføremål frå bustader til kombinert føremål på Kvernevik. Departementet godkjenner ikkje endring av føremål frå offentleg og privat tenesteyting til bustadføremål på Ullandhaug. Motsegnene frå Rogaland fylkeskommune og Statsforvaltaren i Rogaland er delvis tekne til følgje.
-
Froland kommune – motsegn til arealdelen av kommuneplanen 2021 –2033 for Froland kommune
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner at kommuneplanens arealdel for Froland kommune sett av eit område til næringsføremål på Bøylestad. Departementet har lagt vekt på kommunen sitt ønskje om å sikre areal til grøn industri og lokale arbeidsplassar. Departementet endrar likevel kommuneplanen slik at området som kan byggast ut blir redusert frå 4000 til maksimalt 1600 dekar, og legg føringar for korleis mellom anna naturverdiar skal sikrast i den vidare planlegginga av området. Det blir òg teke inn rekkefølgjekrav om at ny reguleringsplan for tilkomstveg må vere vedteke før detaljreguleringa for næringsområdet. Området kan heller ikkje planerast eller på annan måte leggast til rette for utbygging før detaljregulering er endeleg vedteke.
-
Vestvågøy kommune - motsegn til detaljregulering for Skullbru bustadområde
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner detaljregulering for bustadområde Skullbru i Vestvågøy kommune. Departementet legg vekt på at bustadområdet i høve nye vurderingar frå Avinor ikkje vil vere til hinder for etablering av ei eventuell framtidig lufthamn ved Leknes.
-
Gildeskål kommune - motsegn til detaljregulering for Gildeskål kirkested
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner ikkje detaljregulering for Gildeskål kirkested. Departementet legg avgjerande vekt på at kommunen si vedtekne plassering av eit nybygg gir store negative verknader for kulturmiljø av nasjonal og vesentleg regional verdi. Departementet legg vidare vekt på at det finst eit lokaliseringsalternativ innanfor planområdet som kulturminnestyresmaktene kan akseptere.
-
Ullensaker kommune - motsegn til arealdelen av kommuneplanen 2021-2030
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner område for hotell på Garder, vest for Oslo lufthamn Gardermoen, med endringar. Departementet legg vekt på at både statsforvaltaren ved oversending av saka til Kommunal- og distriktsdepartementet, og Landbruks- og matdepartementet, tilrår at området blir godkjent. Det er òg lagt vekt på at tiltaket i liten grad rører dyrka mark, at kommunen har sett vilkår om etablering av gang- og sykkelveg frå hotellområdet til E6, samt at konseptet er unikt og tek vare på kulturlandskapet. Departementet har satt krav om at fulldyrka jord vert teken ut av næringsområdet. Område for massemottak på Fløgstad vert godkjent under føresetnad av at reguleringsplanen kan dokumentere at tiltaket ikkje vil få negative miljøkonsekvensar. Departementet legg vekt på at jordkvaliteten i området allereie er redusert, og at er behov for nytt massemottak når eksisterande mottak er fylt opp. Departementet godkjenner ikkje planlagt bustadområda 53 og ny trasé for Rambydals¬¬-vegen. Departementet legg vekt på at forslaget inneber omdisponering av dyrka mark av høg kvalitet og at kommunen allereie har ei stor tomtereserve for bustader i godkjende byggeområde. Omdisponering av tunet og arealet med dyrka mark på landbrukseigedomen Brekkedal til bustadområde 55 vert heller ikkje godkjend. Departementet vurderer at omdisponeringa er i strid med den nasjonale jordvernstrategien. Det kan òg legge press på omdisponering av ein større del av landbrukseigedomen eller etablering av eit nytt tun for landbrukseigedomen på dyrka mark. Kommunal- og distriktsdepartementet tek ikkje stilling til motsegna frå Avinor knytt til spørsmålet om å sikre areal for ei eventuell tredje rullebane i denne saka. Departementet viser til at Samferdselsdepartementet har sett ned eit utval som skal vurdere framtidig kapasitet og behov ved dagens lufthamn. Ei avgjerd knytt til denne motsegna vil bli fatta så raskt det er mogleg.
-
Kommunane Sola, Stavanger og Sandnes - motsegn til parkeringsføresegner i interkommunal kommunedelplan for Forus
Kommunal- og distriktsdepartementet endrar parkeringsføresegnene til inter-kommunal kommunedelplan for Forus. Departementet har lagt vekt på at tal på parkeringsplassar vil vere avgjerande for bilandelen for persontransport til og frå Forus, og at ein ikkje bør tillate ei høgare parkeringsdekning på Forus enn det som følger av dei nye planføresegnene i Regional plan for Jæren og Søre Ryfylke. Motsegnene frå Rogaland fylkeskommune og Statsforvaltaren i Rogaland er tekne til følgje.
-
Sola kommune - motsegn til kommuneplanen for Sola 2021-2040
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner kommuneplanen for Sola 2021-2040, men med endringar i parkeringsføresegnene. Departementet har lagt vekt på at parkeringsnormene for kommunane på Nord-Jæren bør følgje retningslinjene i Regionalplan for Jæren og Søre Ryfylke. Samstundes ser departementet at det kan vere naudsynt å tillate ein noko høgare parkeringsdekning i dei sørlegaste bustad-områda i kommunen som i dag ligg innanfor sone 3, men som likevel har dårleg kollektivdekning. Slike område bør kunne definerast som sone 4 i tråd med parkeringsretningslinjene i Regionalplan for Jæren og Søre Ryfylke. Motsegnene frå Rogaland fylkeskommune og Statsforvaltaren i Rogaland er delvis tekne til følgje.
-
Fredrikstad kommune - motsegn til områderegulering for Gretnes - Sundløkka
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner områderegulering for Gretnes – Sundløkka, men med ein reduksjon av areal til kontorføremål frå 7 400 m2 til maksimalt 1 000 m2 BRA. Området ligg utanfor definerte, sentrumsnære områder, og det er i dag ikkje tilstrekkeleg kollektivdekning til planområdet. Departementet meiner difor at planen er i strid med statlege og regionale føringar om samordna bustad-, areal- og transportplanlegging. Motsegnene frå Viken fylkeskommune og Sarpsborg kommune er tekne til følgje.
-
Vega kommune - motsegn til to område for akvakultur i Kystsoneplan Helgeland
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner ikkje nye område for akvakultur ved Rørskjæran og Hysvær innanfor Vegaøyan verdsarvområde. Vegaøyan er eit kulturlandskap med høg nasjonal og internasjonal verdi, og Noreg er forplikta til å forvalte areala på ein måte som sikrar verdsarvverdiane. Det inneber at samspelet mellom det marine miljø som leveområde for villfisk og sjøfugl med den tilhøyrande 1500 år gamle tradisjonen med dunsanking frå ærfuglane og landskapet, må bevarast. Verdsarvområdet er svært sårbart for ytterlegare påverkingar, og nye område for akvakultur kan ha negative påverknader på det marine økosystemet med trua sjøfugl og naturtypar, og på kulturmiljø og landskap. Kommunal- og distriktsdepartementet meiner at akvakultur er ein del av den framtidige arealutviklinga for Vega kommune, men at eventuelle nye område for akvakultur med matfisk av laks, aure og regnbogeaure med dagens teknologi må lokaliserast utanfor verdsarvområdet og buffersoner.
-
Trondheim kommune - motsegn til detaljregulering for Lutelvvegen
Kommunal- og distriktsdepartement godkjenner ikkje detaljregulering for Lutelvvegen i Trondheim kommune. Departementet meiner at risikoen ved å byggje på avfallsdeponiet vil vere urimeleg høg, fordi ein ikkje kan vere trygg på at overvaking og førebyggjande tiltak blir følgd opp etter at bustadane står ferdige. Departementet meiner dette kan medføre auka risiko over tid. Det vil òg kunne skape usikkerheit og grunnlag for bekymringar hjå dei framtidige bebuarane, med negative følgjer for helsa. Departementet meiner ut frå dette at det ikkje er forsvarleg å byggje på deponiet før dei gassdannande massane er fjerna eller gassproduksjonen har gått ned til eit nivå der han ikkje lenger medfører risiko. Motsegna frå Statsforvaltaren i Trøndelag er teken til følgje.
-
Stavanger kommune - motsegn til detaljregulering for Vaulen skole
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner ikkje detaljregulering for Vaulen skole i Stavanger kommune. Departementet meiner skulen er planlagd med uteareal som ikkje er tilfredsstillande i lys av dei nasjonale føringane på området. Departementet legg vekt på at uteareala er langt under dei tilrådde arealnormene, er delvis bratte og delvis lagt på tak. Dei føreslåtte kompenserande tiltaka er ikkje tilstrekkelege til å vege opp for ulempene ved for små areal. Departementet ber Stavanger kommune om å endre planen slik at det blir sikra tilfredsstillande uteareal for elevane. Motsegna frå Statsforvaltaren i Rogaland er teken til følgje.
-
Reguleringsplan for Frier-Tråk i Bamble kommune - avgjerd i motsegnssak
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner detaljregulering for Frier-Tråk. Departementet legg vekt på at planen legg grunnlag for etablering av industri som kan bidra til det grøne skiftet, og at området har ei attraktiv plassering nær industrimiljøet ved Frierfjorden og viktig infrastruktur som kraftforsyning, hovudveg, industrihamn og kjølevatn. Motsegna frå statsforvaltaren er etter dette ikkje teken til følgje.
-
Bamble kommune - avgjerd i motsegn til reguleringsplan for Gladhaug - Ekstrand
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner ikkje detaljregulering for Gladhaug Ekstrand i Bamble kommune. Departementet meiner at bygging på delområde BFS4 i kjem i konflikt med naturmangfald av nasjonal interesse. Det er registrert artar av kvitrot og grenmarasal i område BFS4, og det må gjerast tiltak for ivaretaking av desse artane før utbygging kan finne stad. Motsegna frå Statsforvaltaren i Vestfold og Telemark er teken til følgje.
-
Sandnes kommune - motsegn til detaljregulering for massefylling på Bråstein, gnr.32
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner ikkje detaljregulering for massefylling på gnr. 32 Bråstein. Departementet legg vekt på at ei massefylling på Bråsteinsåsen vil kome i vesentleg konflikt med nasjonale miljøomsyn, ved at ein lokalitet med ein trua naturtype og ein ansvarsart for Noreg vil gå tapt, og at fyllinga ville medført store klimagassutslepp.
-
Halden kommune - motsegn til arealdelen av kommuneplanen 2023-2035
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner bustadområde B15 Ulvås i arealdelen av kommuneplanen for Halden kommune 2023-35, med nokre endringar. Eit areal på 16 daa med dyrkbar jord og ein 15 m. brei buffersone mellom framtidig jordbruksareal og bustadområdet blir teke ut av planområdet og avsett til landbruks-, natur- og friluftsføremål. Vidare får planføresegnene eit tillegg som skal sikre tilkomst til turområda bak, og utbygginga blir skyvd på til etter 2030. Motsegnene frå Viken fylkeskommune og Statsforvaltaren i Oslo og Viken er delvis tekne til følgje.
-
Bremanger kommune - motsegn til detaljregulering for Aksla (steinbrot og utskipingshamn)
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner detaljregulering for Aksla i Bremanger kommune. Departementet legg vekt på at omfanget av uttaksområdet og storleiken på utskipingskaia er vesentleg redusert gjennom planprosessen. Det er òg gitt føresegner for å avgrense dei negative miljøverknadene. Departementet vurderer at samfunnsnytta ved gjennomføring av planen er stor, og at med dei endringane som er gjort i planen så vil konsekvensane for landskap og naturmangfald vere akseptable.
-
Reguleringsplan for Namsos avfallsanlegg - avgjerd i motsegnssak
Kommunal- og distriktsdepartementet godkjenner ikkje detaljregulering for Namsos avfallsanlegg på Spillum. Departementet har lagt avgjerande vekt på at det planlagde anlegget kan tiltrekke seg fugl som kan utgjere ein risiko for tryggleiken for flytrafikken inn og ut frå Namsos lufthamn.
-
Eldre innsigelsessaker
Her finner du avgjørelser i innsigelsessaker og egengodkjente planer som departementet har tatt opp til behandling av eget tiltak og om statlig plan.