Leahkki vuoigatvuođaid gárten
Artihkal | Maŋimuš ođasmahttojuvvon: 04.02.2013 | Justiisa- ja gearggusvuođadepartemeanta
Leahkki vuoigatvuođaid gárten ja dohkkeheapmi lea deaŧalaš oassi Finnmárkkulágas. Galgá ásahuvvot komišuvdna ja sierraduopmostuollu dán ulbmilii. Vuoigatvuođat galget gártejuvvot beroškeahttá čearddalaš gullevašvuođas. Sullasaš gártenproseassat leat ovdal čađahuvvon meahcceguovlluin eará osiin riikkas.
Leahkki vuoigatvuođaid gárten ja dohkkeheapmi lea deaŧalaš oassi Finnmárkkulágas. Galgá ásahuvvot komišuvdna ja sierraduopmostuollu dán ulbmilii. Vuoigatvuođat galget gártejuvvot beroškeahttá čearddalaš gullevašvuođas. Sullasaš gártenproseassat leat ovdal čađahuvvon meahcceguovlluin eará osiin riikkas.
Finnmárkkukomišuvdna galgá gártet vuoigatvuođadiliid dain eatnamiin, maid Finnmárkkuopmodat váldá badjelasas Statskog SFas. Finnmárkkukomišuvdna ii galgga addit vuoigatvuođaid, mat eai juo leat. Gárten galgá dáhpáhuvvat gustojeaddji riikkagottálaš rievtti vuođul nugo dat lea ovdánan guhkilmas riektegeavada bokte.
Ovdal go Finnmárkkukomišuvdna čielggadišgoahtá muhtun guovllu, de galgá dat almmuhit ávžžuhusa vejolaš vuoigatvuođalaččaide ahte galget dieđihit iežaset komišuvdnii. Almmuhuvvot galgá báikkálaš mediaid bokte dahje eará ulbmillaš vuogi mielde. Almmuhus addá dárkilet čuvgehusaid das, guđe láhkai olmmoš galgá dieđihit ahte sus lea gáibádus.
Komišuvnna ulbmilin lea oažžut Finnmárkku vuoigatvuođadiliid johtileappot ja dievvaseappot čielggaduvvot go dábálaš duopmostuoluid bokte livččii vejolaš. Dábálaš duopmostuoluin šattašii juohkehaš ieš čuoččáldahttit ášši ja gáibidit vuoigatvuođas. Dat lea dávjá divrras ja sáhtášii mielddisbuktit ahte dušše sii geat suitet vuodjit ášši, oččošedje čielggaduvvot iežaset rábidan vuoigatvuođaid eatnamii Finnmárkkus.
Finnmárkkukomišuvdna ii leat duopmostuollu iige leat sorjavaš das ahte áššeoasálaččat čuoččáldahttet ášši ovdal go sáhttá čielggadit muhtun guovllu. Komišuvnnas lea alddes ovddasvástádus das, ahte vuoigatvuođadilit Finnmárkkuopmodaga eatnamiin čielggaduvvojit. Komišuvnnas lea maiddái alddes ovddasvástádus das, ahte ášši čuvgejuvvo doarvái iige nu mo dábálaš diggeáššis mas áššeoasálaččain lea ovddasvástádus addit duopmostullui buot dárbbašlaš čuvgehusaid.
Komišuvdna sáhttá nammadit iešguđetlágan beroštusjoavkkuid ovddasteddjiid, geat sáhttet čuovvut komišuvnna barggu. Dainna sihkkarastá áššeoasálaččaid beroštusaid áimmahuššama nu ahte juohke áššeoasálaš ii šatta váldit sierra advokáhta dahje sullasačča. Áššeoasálaččaid ovddasteddjiid goluid máksá stáhta. Ortnet lea muhtun lágan riekteveahkki stáhta beales.
Maŋŋil go komišuvdna lea geargan čielggadeames muhtun guovllu, de galgá addit raportta mas čilge gii komišuvnna oaivila mielde oamasta eatnama ja leatgo earáin geavahanvuoigatvuođat doppe. Finnmárkkuopmodat lea geatnegahttojuvvon čálalaččat cealkit oaivila komišuvnna raportta hárrái. Finnmárkkuopmodat galgá maiddái fuolahit ahte identifiserejuvvon vuoigatvuođat diggelogahuvvojit, go lea miehtan ahte dakkár vuoigatvuođat leat. Juos áššeoasálaččat eai boađe ovttamillii das ahte Finnmárkkukomišuvnna konklušuvdna doallá deaivása, de sáhttet bivdit komišuvnna soabahallat.
Juos ain leat sierramielas vuoigatvuođaid alde guovlluin maid Finnmárkkukomišuvdna lea čielggadan, de sáhttet áššeoasálaččat doalvut ášši Finnmárkku meahcceduopmostullui. Dat lea sierraduopmostuollu mii cealká rievttálaččat čadni duomuid. Ovttaskas áššeoasálaččat mearridit ieža, gáibiditgo duopmostuolu gieđahallat ášši. Duopmostuollu gieđahallá dušše soahpameahttunvuođaid vuoigatvuođaid alde Finnmárkkuopmodaga eatnamiin.
Nugo dábálaš duopmostuolusge, galget áššeoasálaččat duođaštit čuoččuhusaid maid buktet. Stáhta máksá dárbbašlaš goluid mat áššeoasálaččain leat leamaš áššiin, main Finnmárkkuopmodat lea vuostálastán komišuvnna konklušuvnna ahte earáin lea vuoigatvuohta eatnamii. Juos guokte áššeoasálačča bidjaba ášši duopmostullui, de gustojit dábálaš njuolggadusat diggeáššiid áššegoluid máksimis. Dat mearkkaša ahte iešguđege áššeoasála ieš ferte máksit goluidis, juos nubbi áššeoasálaš ii vuoittáhala áššis oalát. Goitge ii dárbbaš máksit riektedivada, go bidjá ášši Meahcceduopmostullui.
Meahcceduopmostuolu duomut sáhttet váidaluvvot. Dalle manná váidalus njuolga Alimusriektái.
Almmuhan: 14.09.05