Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 821-840 oktiibuot 2489 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
Ráđđehus árvala boahtte jahkái 40 miljovnna kruvnnu lasáhusa fanasgáhttendoaimmaide.
Máhtolašvuođa áŋgiruššan lea dárbbašlaš nuppástuhttit norgga ekonomiija mii bures doaibmá. 2016 stáhtabušeahtas árvala ráđđehus earret eará vuoruhit reálafágaid vuođđoskuvllas ja fidnofágaid joatkkaskuvllas ja lasihit juolludusaid alitohppui ja
Dál lea juo mearriduvvon ahte Nordlándda universitehta (UiN) ja Nesna allaskuvla (HiNe) galgaba ovttastahttojuvvot. Sii ožžot vel Davvi-Trøndelága allaskuvlla mielde. Ođđajagi rájes ovttastahttojuvvojit Davvi universitehta nammasaš ásahussan.
Norggas bohtet boahtteáiggis váilut fágabargit. Ráđđehus árvala vuoruhit fidnofágaid áŋgiruššama 93 miljovnna kruvnnuin. Juolludus galgá earret eará geavahuvvot lasihit doarjaga oahpahallifitnodagaide, ja fidnofágaoahpaheddjiid fágalaš lassiohppui.
Máhttu šaddá dađistaga deháleappot ealáhuseallima gilvonávccaide ja árvoráhkadeapmái. Dutkan ja ovdánahttin (FoU) lea eaktun bures lihkostuvvan norgga ekonomiija nuppástuhttimii. Ráđđehus lasiha dan geažil FoU ruđaid 2,1 miljárdda kruvnnuin 2016:s.
Ráđđehus ovddida bušeahta bargama, aktivitehta ja nuppástusa várás mas vuoruhat huksehusaid ođasmahttimiid, rekruterenvirggiid ja oahpposajiid. Ráđđehus áigu seammás áŋgiruššat ahte universitehta- ja allaskuvlasuorgái oažžut sadjái ođđa ja buoret
Ráđđehus áigi joatkit studeantaásodagaid huksemiid ja nu buoridit studeanttaid oastinnávccaid. -Lassi vuođđodoarjja ja hálbbes ássanbáikkit leat dehálaš doaibmabijut buoridit studeanttaid ekonomalaš dili, cealká máhttoministtar Torbjørn Røe Isaksen.
- Dáinna bušeahttaevttohusain čađaha ráđđehus deaŧalaš doaimmaid suodjalan dihte hearkkes joavkkuid ja ráhkadit dorvvolet servodaga buohkaide, dadjá justiisa- ja gearggusvuođaministtar Anders Anundsen (OB).
Ráđđehus árvala geavahit badjel 100 miljovnna kruvnnu ođđa doaibmabijuide čoavdit váttisvuođaid reálafágaid oahpahusas.
Ráđđehus ovddida bušeahta barggaheapmái, doaimmaide ja nuppástuhttimiidda. Bušeahttaárvalus galggašii váikkuhit dasa ahte buoridit dálkkádat- ja birasteknologiija ja álggahit ođđa ruoná bargosajiid. Seammás háliidat vuoruhit dálkkádatseasti
Ráđđehus ovddida otne bušeahta mii vuoruha barggaheami, doaimmaid ja nuppástuhttim.
Ráđđehusa kulturpolitihkka galgá váikkuhit dakkár kultureallimii mas báikkálaš beroštupmi lea vuođus. Kultuvra lea doppe gos olbmot leat. Fápmoviiddideapmi ja guovlluid nannen leat danne dehálaš cakkit boahttevaš jagiid kulturpolitihkas.
Ii oktage ráđđehus leat vuoruhan kvalitehta mánáidgárddiin nu ollu go dát ráđđehus. Ráđđehus árvala jagi 2016 geavahit 440 miljovnna kruvnnu áŋgiruššat kvalitehta ovdii. Dat lea historjjálaš dáhpáhus ahte mánáidgárddit ožžot seammalágan eavttuid,
• 7 miljovnna ruvnno antibiotihkaresisteanta bargama vuostá. • Viiddidit Statskog vuvddiid vuovdima 150.000 mihtuin. • Liige 3 miljovnna ruvnno elliidpolitiijai. • Lasihit juolludemiid dálkkádatdoaibmabijuide vuvddiin 33 miljovnna ruvnnuin. Dát leat
Ráđđehusa juolluda ovtta miljovnna ruvnno davvisámegiela grammatihkka prográmma ovdánahttimii. Dasa lassin juolludit maiddái ovtta miljovnna ruvnno kvena giela ja kultuvrra áŋgiruššandoaimmaide. - Lea dehálaš ahte mii láhččet buoret vejolašvuođa
- Jagi 2016 bušeahtas mii láhčet buori vuođu dustet daid hástalusaid mat norgga ekonomiijas leat ovddasguvlui. Bušeahtta dagaha ahte barggaheapmi lassána, eastada bargguhisvuođa lassáneami unnit doaimma dihte oljobohkandoaimmas. Ráđđehus ovddida
- Lea illudahtti oaidnit man ollu oskuservodagat, eaktodáhtolaš ja ideála organisašuvnnat, suohkanat ja ovttaskas olbmot beroštit ja servet gulahallanbargui ja nu leat mielde eastadeames radikaliserema, cealká kulturministtar Thorhild Widvey.
Odne almmuhuvvo geahččalanprojeakta Spealut olgomáilbmái. Dát lea ovttasbargoprojeakta gaskal Kulturdepartemeanta, Norgga filbmainstituhtta ja Innovašuvdna Norgga. Prográmma galgá doarjut ja veahkehit norgga dihtorspeallan fitnodagaid, main leat
Otne lea riikka stuorimus dutkaninstituhtta NIBIO ásahuvvon ja váldá badjelasas Bioforsk doaimmaid ja bargiid, Norgga vuovde- ja eanadatinstituhta ja Norgga eanadoalloekonomiija dutkaninstituhta. Ráđđehusas leat stuora vuordámušat dasa ahte ođđa