Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 941-960 oktiibuot 2489 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
Marit Wiig nammaduvvui otná stáhtaráđis ekspedišuvnahoavdan Kulturdepartemeantta Valaštallanossodahkii. Dassážii son barggai sierraráđđeaddin Stáhtalaš ekonomiijastivrejumi guovddážis.
Odne lea 20 áigi dassážii go vuosttaš Sámediggi rahppojuvvui. - Mun háliidan sávvat Sámediggái lihkku beivviin, lohká bargo- ja searvádahttinministtar Bjarne Håkon Hanssen.
Seamma beaivvi go Sámedikki rahpan lea, maŋŋebargga golggotmánu 13. b., biddjojuvvo jagi 2010 stáhtabušeahtta ovdan. Bargo- ja searvadahttinministtar Bjarne Håkon Hanssen lágida preassakonferánssa stáhtabušeahta birra, ja erenoamáš deaddu lea
Ráđđehus bidjá odne ovdan jahkásaš Finánsamárkandieđáhusa Stuorradiggái. Dehálaš fáttát leat golahusloanat, eallindáhkádusservviid friddjasat investerenlohpi ja buoret bagadallan innovatiivva doaimmain.
- Mii hukset ollu ođđa daid boahttevaš 12 jagiin, muhto seamma dehálaš lea maiddái doalahit dálá infrastruktuvrra buori ortnegis. Máŋggaid logenár jagiid leat dibaštanbarggut healbaduvvon. Dán stuoradiggeáigodagas leat mii nákcen jorgalahttit dan.
Norgga valáštallanlihttui ja olympialaš ja paralympialaš lávdegoddái (NIF) lea stáhtaráđis odne juolluduvvon 684 miljovnna kruvnna speallanruđain valáštallanulbmiliidda 2017:s. Dát lea 24 miljovnna kruvdnasaš lassáneapmi 2016 ektui.
Ráđđehus ovddida odne servodatsihkkarvuođa dieđáhusa. Dat lea dehálaš gaskaoapmi ráđđehusa barggus man ulbmil lea dahkat Norgga eambbo oadjebassan.
Kulturministtar Linda Hofstad Helleland bidjá odne ovdan stuoradiggedieđáhusa “Kommersiála álbmotsáddehat”. Dieđáhusas ráđđehusa áigumuš lea addit buhtadusa ovtta aktevrii mii galgá viidáset fievrredit kommersiála álbmotsáddehaga oanehis áigái.
Ráđđehus ovddida odne rievdadusárvalusa pássaláhkii ja ID-koartaláhkii hehtten dihte olbmuid mátkkošteames riidoguovlluide.
Ráđđehus áige bisuhit dálá ruhtaspeallosuorggi modealla nu, ahte Norsk Tippingas ja Norsk Rikstotos ain galgá leat oktovuoigatvuohta fállat ruhtaspealuid. Ii leat jearaldagas ge ásahit liseansaortnega olgoriikkalaš ruhtaspeallofitnodagaide.
Ráđđehus háliida viiddidit luondduvahátdáhkádusortnega nu ahte ortnet fátmmasta maiddái viessosadjebuhtadusa. -Mihttomearri lea buorebut suddjet sin geat váruhuvvon ođđa luondduvahágiid geažil eai beasa divvut ja ođasmahttit vahágahttojuvvon viesuid
Láhkaásahus luovosárbbi birra dohkkehuvvui odne stáhtaráđis. Ođđa láhkaásahus cealká ahte jos olbmos gii jápmá eai leat fuolkkit, náittosguoibmi dahje ovttasássi geat árbejit, ja ii ge testameanta árbbi juohkima birra, de galgá nettoopmodat
Lea vuosttaš geardde dan rájes go stáhta válddi badjelasas buohcciviesuid jagis 2002 ahte Stuoradiggi oažžu ovdanbiddjot nationála plána buohcciviesuid ovdánahttimis. Ráđđehus láhčá dili eanet demokráhtalaččat čadnon nationála politihkkii
Eamiálbmogiid ja guođohanealáhusa dárbbuid sihkkarastin leai váldoášši go Stuoradiggi geassemánu 6.b. digaštalai mo gonagasgoaskima hálddašeami galggašii rievdadit boahtteáiggis.
Láhka mii mudde sotnabeaigávppašeami, ii rievdaduvvo. Ráđđehus nammada lávdegotti mii viidát galgá guorahallat ášši sotnabeairabas buvddaid birra. Lávdegotti jođiha Vestfolda fylkkamánni Erling Lae. Lávdegottis lea viiddes mandáhtta ja čoahkkádus.
Ráđđehus árvala ođđa salderejuvvon stáhtabušeahtas 48,1 mill. kruvnnu lassijuolludeami lassiárvobuvttadussii valáštallanrusttegiid huksendoaimmaid oktavuođas. Dat mielddisbuktá ahte buot ohccit ožžot juolluduvvot olles ohcansupmi.
- Arkiivadoaimmahaga dálá organiseren ii heive etáhta hástalusaide, dadjá kulturministtar Linda Hofstad Helleland.
Nidarosa duopmogirku divodanbarggut váldet badjelasaset ovddasvástádusa Nationála bassivádjoleaddjiguovddážii. Seammás ožžot sii 2,4 miljovnna kruvnnu spealloruđain merket ja divodit Olav-vázzingeainnu.
Sámediggi ja Justiisa- ja gearggusvuođadepartemeanta ovttasbarget prošeavttas mas ulbmil lea buvttadit eanet dutkanvuđot máhtu veahkaválddálašvuođa birra lagaš oktavuođain sámi servodagas.
Linda Cathrine Hofstad Helleland nammaduvvui ođđa kulturministtarin juovlamánu 16.b.2015.