Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 1461-1480 oktiibuot 2489 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
Stáhta stipeanda ja garantiijasisaboađut dáiddáriid várás lávdegoddi lea juolludan stipeanddaid čuovvovaš joavkkuide: fágagirjjálašvuođačállit, neavttárat/dohkkáneavttárat, teáhtermielbargit ja populáramusihkadahkkit (nuorra/áiddo álggahan
Stáhta dáiddáriid vástesaš stipeanddaid ja dáhkiduvvon sisaboađuid lávdegoddi lea Kulturdepartemeantta namas juohkán 18 ođđa stipeandda vuorrasat ánssášeaddji dáiddárii.
Ráđđehus vuolida giddodagaid diggegulahandivadiid mealgat. Duollokredihttadeklarašuvnnaid divat vuoliduvvo rievttes dássái goluid ektui. Suorgedivadiid ja divadiid, maid hattit leat menddo badjin, geahpedit oktiibuot 565 miljovnnain kruvnnuin 2013.
Sámediggi lea ožžon ođđa válgaortnega mii galgá doaibmat dán jagi sámediggeválgga rájis mii lea čakčamánus. Stuorát muhto hárvvit válgabiirret galget buoridit jienasasteaddjiid logu válgii.
Vuosttaš geardde historjjás lea ovddidanbušeahta sturrodat dál badjel 30 miljárdda ruvnno. Vuoiggalaš juogadeapmi, ruoná elrávdnji ja dásseárvu leat vuoruhuvvon suorggit jagi 2013 ovddidanbušeahta árvalusas.
Ráđđehus áigu oažžut eanebuid geavahit sámi gielaid. Mánáidgárddit, skuvllat, almmolaš bálválusat ja mediafálaldat leat guovddážis dan doaibmaplánas sámegielaid várás, mii odne biddjojuvvo ovdan.
Ráđđehus árvala 2011:s juolludit sullii 2,8 miljárdda ruvnno bire- ja guovlopolitihkkii. Dát lea váile 100 miljovnna ruvnno lassáneapmi 2010 rájes
Ráđđehus árvala lasihit friddja dietnasiid Nordlándda suohkaniidda ja fylkii 505 miljovnna ruvnnuin boahtte jahkái.
Ráđđehus evttoha 2009 reviderejuvvon nationálabušeahtas juolludit 600 000 ruvnnu ásahit bistevaš jorgalanbálvalusa sámegielaid várás regjeringen.no neahttabáikkis. Bálvalus čadnojuvvo departemeanttaid bálvalusguovddážii (Servicesenteret for
- Álggaheames lassiárvodivatbuhtadusa eaktodáhtolaš organisašuvnnaide lea dat stuorimus áŋgiruššan eaktodáhtolaš suorggi ektui mii goassege lea čađahuvvon stáhtabušeahta bakte. Dáinna lassánemiin de dán dál juolluduvvo lagabui 950 miljovnna ruvnno,
- 2013 Ráđđehus váldá ođđa lávkki divadiid vuolideamis rievttes gollodássái, ruhtadanministtar Sigbjørn Johnsen dadjala. Giddodagaid diggelogahandivat vuoliduvvo čielgasit, ja duollokredihttadeklarašuvnnaid divat meroštallojuvvo duohtagoluid vuođul.
Ođđa meroštallamat duođaštit ahte suohkaniid vearrodietnasat lassánit sullii 800 miljovnna ruvnnuin 2010:s.
-Vaarjelimmiesurkie stoerre barkoem dorje guktie eatnemedavjh gorredidh skaaran jih deerjemen dïhre. Vaarjelimmiesurkien darjomh gelkieh åvtevaedtsemeetaatinie årrodh byjresken muhteste, vaarjelimmieministere Grete Faremo jeahta.
- Bija boahttevaš fiberjohtasiidda bohcciid, ovttastahte goaivunbargguid ja ále bija nu alla gáibádusaid dasa man čiekŋalat goivvohagat galget leat. Dainna lágiin servodat sáhttá seastit miljárddaid seammás go nu olusat go vejolaš ožžot
Norga ja Ruošša čálle odne vuollái soahpamuša maritiibma rádjageassima ja ovttasbarggu birra Barentsábis ja Buollaábis. Stáhtaministtar Jens Stoltenberg ja Ruošša presideanta Dimitrij Medvedjev leigga das, go olgoriikaministara guovttos Jonas Gahr
Vaarjelimmie lea njuvvienuhtjemem giehpiedamme 15 prosentinie, mij lea mahte seamma goh 4000 årroehsijjiej nuhjteme. Daelie vijrebe barkedh guktie eenergijenuhtjemem giehpiedidh.
Šiehtadus Norgga ja Ruošša mearrarájá geassima hárrái ja ovttasbarggu birra Barentsábis ja Buollaábis galgá vuolláičállojuvvot Murmánskkas čakčamánu 15. beaivvi 2010.
35 prosjekth abpe rijhkesne leah åådtjeme 32 miljovnh kruvnh juktie barkedh årromelastojne. - Daate geerve barkoe årrome daejtie bøøremes veeljedh daejstie 260 ohtsemijstie, tjïelten- jih regijovnaleministere Liv Signe Navarsete jeahta.
Ráđđehus háliida addit bisovaš lobi girjelágádusaide bidjat vuođđohatti čáppagirjjálašvuhtii ja áššeprosai maŋŋel go otná merren nohka juovlamánu 31. b 2010.
Stoltenberg vuolgá Girkonjárgii čakčamánu 15. beaivvi maŋŋil go lea vuolláičállán Norgga ja Ruošša gaskasaš juohkolinnjá šiehtadusa. Šiehtadus vuolláičállojuvvo Murmánskkas árat seammá beaivvi.