Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 1741-1760 oktiibuot 2489 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
Ráđđehus čavge gavjanuoskkidanráji gávpogiin. Gielddat galget boahtte jagi rájes čuovvolit ođđa gáibádusaid, ja jos lea dárbu bidjat doaibmabijuid johtui biilajohtolahkii.
Fylkkageaidnofearggaid ođđa feargalonuhanortnet dahká vejolažžan čađahit eanet šalde- ja tuneallaprošeavttaid. Dál leat njuolggadusat dán ortnegii válbmasat.
Ráđđehus árvala reviderejuvvon nationálabušeahtas 2016 lasihit 50 miljovnna kruvnnu buhtadit lassiárvodivvaga valáštallanrusttegiid huksehusain. Ollislaš juolludeapmi dán ortnegii lea dál 93 miljovnna kruvnnu, ja dat jáhkkimis mielddisbuktá
Stuoradiggi lea mearridan heaittihit ruhtačoaggima registrerenlága ja nu dat čuovvola ráđđehusa evttohusa. Ráđđehusa politihka mielde, de jávkaduvvodárbbašmeahttun njuolggadusčálus, ja dás duohko galgá leat priváhtaorganiseren mii lea vuođđuduvvon
Ráđđehus árvala reviderejuvvon nationálabušeahtas 2015 lasihit 4 miljovnna gulahallandoaibmabijuide ja eará doaibmabijuide eastadit radikaliserema.
2016 stáhtabušeahtas mearridii Stuoradiggi ásahit ođđa ja oppalaš doarjjapoastta internationála sihkkelgilvvuide mat lágiduvvojit Norggas. 2016:s juolluduvvo 5 miljovnna kruvnnu.
Stáhtabušeahta ja Stáhta penšunfoandda oppalaš badjebáza lei 148,6 miljárdda kruvnnu jagi 2017. 2017 stáhtarehketdoalu oljomuddejuvvon vuolláibáza lei 222,8 miljárdda kruvnnu, 8,6 miljárdda unnit go einnostuvvon ođđasalderejuvvon bušeahtas.
Ráđđehus ráhkada bargguid boahtte áigái dakko ahte vuoruha oahpu, dutkama ja innovašuvnna. Jagi 2017 stáhtabušeahtas evttoha ráđđehus earret eará nannet árra árjabidjama vuođđoskuvllas, ja nannet juolludemiid dutkamii, oahpaheaddjeohppui,
Ráđđehus evttoha 2 miljovnna ruvnno ásahit Norgga kulturfoanddas ođđa ortnega, jorgalit sámi girjjálašvuođa dárogillii ja lasihit sámi girjjálašvuođa gaskkusteami.
Ráđđehus evttoha heaittihit 250 giddagassajiid main lea vuolit sihkarvuohta. Čohkkánvuordin lea heaittihuvvon, ja ráŋggáštusortnegat elektrovnnalaš dárkkisteami bokte lea lassánan ja váikkuhan unnidit dárbbu giddaga-/čohkkánsajiide main lea vuolit
Ráđđehus evttoha juohkit ođđa stáhtastipeandda Hans Kolstadii ja Javid Afsari Radii. Stáhtastipeanddat lea dál 435 500 kruvnna jahkásaččat.
Reerenasse raereste 6 millijovnh kråvnah vedtedh aelkemelåhpan orre museumegåetiem bigkedh Saemien Sïjtese jaepien 2019.
Ráđđehus áigu nannet sámi filmma vuoruheami ja lasiha juolludemiid Internašunála Sámi Filbmainstituhttii (ISFI) 0,5 miljovnnain kruvnnain.
Ráđđehus lea juohkán 1,5 mill. ruvnno spealloruhtadoarjjan sámi valáštallamii jagis 2018. Submi lea duppalit nu olu go jagis 2017.
Sámi áššit gullet oassin hui ollu politihkkasurggiide. Stuoradiggedieđáhus Sámedikki doaimma birra jagis 2011,maid ráđđehus almmuhii otne, lea sámepolitihka stáhtusraporta.
-Vaarjelimmiesurkie stoerre barkoem dorje guktie eatnemedavjh gorredidh skaaran jih deerjemen dïhre. Vaarjelimmiesurkien darjomh gelkieh åvtevaedtsemeetaatinie årrodh byjresken muhteste, vaarjelimmieministere Grete Faremo jeahta.
- Bija boahttevaš fiberjohtasiidda bohcciid, ovttastahte goaivunbargguid ja ále bija nu alla gáibádusaid dasa man čiekŋalat goivvohagat galget leat. Dainna lágiin servodat sáhttá seastit miljárddaid seammás go nu olusat go vejolaš ožžot
Davviguovllut leat min deháleamos strategalaš áŋgiruššansuorgi olgoriikapolitihkas. Danne lea ráđđehus systemáhtalaččat nannen áŋgiruššama davviguovlluin maŋimuš jagiid. Dát áŋgiruššan jotkojuvvo.
Bearjadaga suoidnemánu 25. b. stáhtaráđi siste ráđđehus álmmuhii Dieđáhusa Stuorradiggái Sámedikki doaimma birra 2009:s. Dieđáhus Sámedikki barggu birra 2009:s muitala politihkalaš barggu birra Sámedikkis, dat doaimmat maid Sámediggi galgá