Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 821-840 oktiibuot 1719 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
Vaarjelimmie lea njuvvienuhtjemem giehpiedamme 15 prosentinie, mij lea mahte seamma goh 4000 årroehsijjiej nuhjteme. Daelie vijrebe barkedh guktie eenergijenuhtjemem giehpiedidh.
Stáhtaráđđi nammadii otne Anne Aasheim (48) ođđa direktevran Norgga Kulturráđđái. Aasheim lea leamaš doaimmaheaddjin Dagbladet áviissas ja NRK guovllu- ja ođasdirektevran. Dáid virggiid oktavuođas lea son vástidan viiddis organisašuvdna rievdadusaid
Rigmor Aasrud Gran suohkanis Hadelandas eret, lea odne nammaduvvon stáhtaráđđin ja hoavdan Ođasmahttin- ja hálddahusdepartementii ja Kultur- ja girkodepartemeanta girkoossodahkii ja Bargo- ja searvadahttindepartemeanta Sámi- ja
Kulturdepartemeanta lea bidjan njuolggadusaid Norsk Tipping ođđa terminálaspealuid várás biŋgobáikkiin. Spealut bohtet gildojuvvon biŋgoautomáhtaid sadjái.
Kulturdepartemeanta almmuha 5 miljovnna ruvnno kultuvrii fátmmasteaddji bargoeallimis. Nargosajit ja fitnodagat mat leat lihtodan fátmmasteaddji Bargoeallima (FB) ovttasbargošiehtadusa sáhttet ohcat movttiidahttindoarjaga.
Ođđa meroštallamat duođaštit ahte suohkaniid vearrodietnasat lassánit sullii 800 miljovnna ruvnnuin 2010:s.
Máhttosuorgái ráđđehus árvala áŋgiruššat oahpaheddjiid lassi- ja joatkkaoahpu ovdii. Dasa lassin nannejuvvo FoU-suorgi ja universitehtat.
Našunála Fievrredanplánas 2014-2023 ráđđehus buorida mearrageainnu 19,4 miljárda ruvnno ovddas. Dat lea 55 % eambbo go dássi 2013- bušeahta juolludeamis.
Ođđajagemánu 1. b. 2014 rájes Norga jođiha davviriikkaid suodjalusovttasbarggu, NORDEFCO. - Mii háliidat ovddidit viidáseappot konkrehta ja geavatlaš ovttasbarggu, suodjalusministtar Ine Eriksen Søreide dadjala.
Ráđđehus ovddida 2014 stáhtabušeahta lassiproposišuvnna árvalusa bearjadaga skábmamánu 8. b. diibmu 10.00. Ruhtadanministtar Siv Jensena preassakonferánsa álgá diibmu 12.00 R4 dievasčoahkkinlanjas (Plenumssalen).
- Olahus lea joksojuvvon, dadjá justiisa- ja gearggusvuođaministtar Grete Faremo. EO ja Eurohpáráđi 47 miellahttostáhta leat soahpan šiehtadusevttohusa dasa ahte EO dorjjošii eurohpálaš olmmošvuoigatvuođakonvenšuvnna.
Vuosárgga juovlamánu 9. b. deaivvada gielda- ja ođasmahttinministtar Jan Tore Sanner Sámedikki presideanttain Aili Keskitalo. Dát lea sudno vuosttaš deaivvadeapmi maŋŋágo Sanner válddii badjelasas ovddasvástádusa sámepolitihkas maŋŋá ráđđehusmolsuma
Sáddehatdivat (liseansa) jávká ođđajagimánu 1.b.2020. NRK galgá dan rájes ruhtaduvvot vearrovuogádaga bokte. Dállodoalus gos leat guokte vearromáksi šaddet máksit sullii seamma ollu go ovdal, jos sii leat divada máksán.
Ekspedišuvdnahoavda Roy Kristiansen (60) galgá jođihit Kulturdepartmeantta Kultursuodjalusossodaga mii ásahuvvui ođđa ossodahkan ođđajagimánu 1. beaivvi 2010.
- Norgga ekonomiija ovdáneapmi lea guovtti juogus. Oljoealáhusa hedjoneapmi čuohcá erenoamážit Mátta- ja Oarje-Norgii. Ráđđehus evttoha ođđa, mearrediđolaš doaibmabijuid oččodit eanet bargguid erenoamáš hearkkes surggiin, dadjá finánsaministtar Siv
- Ráđđehus áigu joatkit riikka huksema ja ráhkadit ceavzilis čálgoservodaga. Dat gáibida ođđaáigásaš infrastruktuvrra mas leat beaktilis ja sihkkaris fievrredančovdosat. Mii joatkit johtalusa áŋgiruššama, ja veahkehit dainna lágiin dahkat
Ekologalaš ceavzilis doaibma ja lassi buvttadeapmi addá boazodollui erenoamáš vejolašvuođaid. Dieđáhusas almmuhuvvojit strategiijat ja doaibmabijut vai ealáhus buorebut beassá ovddidit ulbmillaš ja márkanvuđot ealáhusa. Boazodoallu galgá
Justiisa- ja gearggusvuođadepartemeanta lea Politiijadirektoráhta fágalaš ávžžuhusa vuođul miehtan joatkit gaskaáigásaš vearjogeavahanlobi golggotmánu 15.b.2015 rádjái.
− Ráđđehus almmuha odne stuoradiggedieđáhusa sámi gielaid, kultuvrra ja servodateallima birra - boahtteáigái ráhkkaneaddji dieđáhus sámepolitihka birra. Sávvamis dieđáhus lohkkojuvvo ja divaštallojuvvo, ja ahte mii oažžut ollu buriid oaiviliid mo
Máhttu šaddá dađistaga deháleappot ealáhuseallima gilvonávccaide ja árvoráhkadeapmái. Dutkan ja ovdánahttin (FoU) lea eaktun bures lihkostuvvan norgga ekonomiija nuppástuhttimii. Ráđđehus lasiha dan geažil FoU ruđaid 2,1 miljárdda kruvnnuin 2016:s.