Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 941-960 oktiibuot 1719 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
- Dáinna bušeahttaevttohusain čađaha ráđđehus deaŧalaš doaimmaid suodjalan dihte hearkkes joavkkuid ja ráhkadit dorvvolet servodaga buohkaide, dadjá justiisa- ja gearggusvuođaministtar Anders Anundsen (OB).
Norga, Ruoŧŧa ja Suopma leat loahpahan davviriikkalaš sámekonvenšuvnna šiehtadallamiid. Šiehtadallamiid jođihangoddi dohkkehii šiehtaduvvon konvenšuvdnateavstta ođđajagimánu 13.b.2017. Evttohus ovdanbiddjo dál guoskevaš riikkaid ráđđehusaid ja
Eamiálbmogiid ja guođohanealáhusa dárbbuid sihkkarastin leai váldoášši go Stuoradiggi geassemánu 6.b. digaštalai mo gonagasgoaskima hálddašeami galggašii rievdadit boahtteáiggis.
Láhka mii mudde sotnabeaigávppašeami, ii rievdaduvvo. Ráđđehus nammada lávdegotti mii viidát galgá guorahallat ášši sotnabeairabas buvddaid birra. Lávdegotti jođiha Vestfolda fylkkamánni Erling Lae. Lávdegottis lea viiddes mandáhtta ja čoahkkádus.
Ráđđehus áige bisuhit dálá ruhtaspeallosuorggi modealla nu, ahte Norsk Tippingas ja Norsk Rikstotos ain galgá leat oktovuoigatvuohta fállat ruhtaspealuid. Ii leat jearaldagas ge ásahit liseansaortnega olgoriikkalaš ruhtaspeallofitnodagaide.
- Lea illudahtti oaidnit man ollu oskuservodagat, eaktodáhtolaš ja ideála organisašuvnnat, suohkanat ja ovttaskas olbmot beroštit ja servet gulahallanbargui ja nu leat mielde eastadeames radikaliserema, cealká kulturministtar Thorhild Widvey.
Dál lea juo mearriduvvon ahte Nordlándda universitehta (UiN) ja Nesna allaskuvla (HiNe) galgaba ovttastahttojuvvot. Sii ožžot vel Davvi-Trøndelága allaskuvlla mielde. Ođđajagi rájes ovttastahttojuvvojit Davvi universitehta nammasaš ásahussan.
Gonagas lea sierra stáhtaráđis odne nammadan stuorradiggeáirasa Lars Peder Brekk (52), gii lea Rørvik nammasaš báikkis eret, Eanadoallo- ja biebmodepartemeantta stáhtaráđđin ja njunušin. Stáhtaráđđi Åslaug Haga lea ohcama vuođul beassan gutnálaččat
Ráđđehus lea nannen gaskaboddasaš láhkaásahusa, mainna spiehkastit njuolggadusain, maid vuođul juolludit doarjaga Norsk Tippinga badjebáhcagis servodahkii ávkkálaš ja humanitára organisašuvnnaide. Dan láhkai geahpedit Korona-roasu váikkuhusaid.
- Bargu buohkaide lea vuosttamuš ulbmil. Danne ráđđehus odne bidjá ovdan doaibmabijuid mat galget bisuhit dáláš bargosajiid ja vuođđudit ođđage. Mii jagi 2009 stáhtabušehttii árvalit nuppástusaid mat váidudit riikkaidgaskasaš ekonomiija hedjoneami,
- Norgga ekonomiija lea ceavzán bures ruhtadanroasu váttisvuođaid maŋŋá. Árvoráhkadeapmi lea dál lassánan ovcci jahkenjealjádasa maŋŋálagaid. Barggolašvuohta lea buoret go 2008 buoremus áiggi, ja bargguhisvuohta bissu vuollegaš dásis. Ráđđehusa
- Mii doarjut riikkaviidosaš gilvopolitihka guovddáža ásaheami Bergenii. Dakkár riikkaviidosaš guovddáža huksemii leat hui buorit eavttut Bergenis. Doppe lea viiddis akademiijabiras, mas lea beroštupmi ja máhttu gilvoekonomiija ja
Boazodoallu: Norgga Boazosápmelaččat Riikkasearvi (NBR) ja Stáhta sohpe odne ođđa Boazodoallošiehtadusa šiehtadusjahkái 2009 - 2010. Šiehtadusas leat deaŧalaš rievdadusat dain doarjjaortnegiin, mat gusktet Oarje-Finnmárkku boazoguohtunguvlui, ja dan
Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta lea vástidan Boazodoallohálddahusa reivve go guoská dárkkistit mearrádusa boazologuid birra mii dahkkui 2010 juovlamánus.
Trygve Slagsvold Vedum lea odne nammaduvvon ođđa eanandoallo- ja biebmoministtarin. Čoavdagiid geigejit dii. 12.30.
Odne lea 5000 álgoálbmotjoavkku mearkabeaivi, miehtá oba máilmmi. Borgemánu 9. beaivi lea ON riikkaidgaskasaš álgoálbmotbeaivi. Dan beaivve heive maid čájehit solidaritehta álgoálbmogiiguin, geat ellet lossa dilis.
Ođasmahttin- hálddahus- ja girkodepartemeanta juolluda oktiibuot 500 000 kruvnnu iešguđetlágan sámi gielladoaibmabijuide. Nu go ráhkadahttit lullisámegiela grámmatihka, sámi hálddahussátnelisttu ráhkadahttit ja máŋggakultuvrralaš konferensii
Ráđđehus juolluda 400 000 ruvnnu vai lea vejolaš čađahit iskkadeami das mo Norgga stuorra gávpogiid sámiid dearvvasvuohta ja eallindilli leat.
Departemeanta oaččui čieža ohcama 2013 ortnegii ohppiidfinadeapmi teáhterásahusain. Departemeanta nammadii referánsajoavkku mii árvvoštalai ohcamiid.
-2013 lea leamaš niehkojahki luossaealáhussii, muhto eará oasit norgga mearraealáhusas vásihit vuostálasvuođaid, cealká guolástusministtar Elisabeth Aspaker.