Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 1061-1080 oktiibuot 1719 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
- Álggaheames lassiárvodivatbuhtadusa eaktodáhtolaš organisašuvnnaide lea dat stuorimus áŋgiruššan eaktodáhtolaš suorggi ektui mii goassege lea čađahuvvon stáhtabušeahta bakte. Dáinna lassánemiin de dán dál juolluduvvo lagabui 950 miljovnna ruvnno,
Gielddat leat ožžon lagabui 5 miljárdda kruvnnu eanet dan sivas go vearrodietnasat leat lassánan. Dát mearkkaša ahte gielddat sáhttet fállat eanet ja buorre bálvalusaid maid olbmot dárbbašit beaivválaččat, cealká stáhtaráđđi Liv Signe Navarsete.
Guolástus- ja riddodepartemeanta 2013 bušeahttaárvalusa gollorámma lea 4 929 miljovnna ruvnno. Dát mearkkaša 334,5 miljovnna ruvnno lassáneami 2012 dássejuvvon bušeahta ektui.
Ráđđehus árvala 2013 bušeahtas heaittihit riddodivada. Ealáhussii dát mearkkaša 32,9 miljovnna ruvnno divatgeahpideami. 2013 rájes stáhta ollásit máksá goluid doaimmaide mat gusket fanasjohtolahkii, doaimmahit ja áimmahuššat čuovgadoartnaid,
Suodjalusministtar Grete Faremo lei okta dain vuosttaš gussiin dalle go KNM Fridtjof Nansen ja KNM Helge Ingstad ledje goalustuvvon kájái ja bovdejedje álbmoga guossái Oslos.
- Norgga ja Ruošša eiseválddiid árjjalaš rahčamuša geažil lea lobihis, dieđitkeahtes ja muddekeahtes dorskeguolásteapmi geahpiduvvon eambbo go 100 000 tonna rájes nu ollu ahte jagi 2009 ii oppa registrerejuvvon ge šat dakkár dorskebivdu. Ráđđehus
Geassemánu 1. b. rájes galget buohkat oažžut friddjakoartta dearvvašvuođabálvalusaid ja dálkasiid ovddas automáhtalaččat go leat máksán iešosiid 1.840 ruvnno ovddas. - Ođđa ortnet dahká ahte eanebut ožžot ollašuhttajuvvot iežaset vuoigatvuođaid,
Duorastat ovdalgaskabeaivvi olahuvvui ovttamielalašvuohta stáhtalaš bálkášiehtadallamiin. Šiehtadusa rámma lea sullii 3,3 proseanta. -Šiehtadus mearkkaša dehálaš lávkki dásseárvosaš bálkkáid guvlui, dat vuoruha heajosbálkájoavkkuid ja šiehtadusas
Skábmamánu 28.b.2014 nammaduvvui láhkalávdegoddi geahčadit movt álkkásmahttit mánáidsuodjaluslága. Otná láhka lea moivvas ja eahpečielggas. Dasto lea dárbu heivehit lága dálá dillái.
- Golggotmánu 9. beaivve 1989:s rabai Norgga Gonagas Ovllá V vuosttas Sámedikki virggálaččat. Mun háliidan sávvat lihku Sámediggái go 25 jagi lea doaibman demokráhtalaš sáhkaguoddin sámi álbmoga várás. Sámediggi lea áŋgiruššan sámegielaid, sámi
Ráđđehusa kulturbušeahtta galgá láhčit dilálašvuođa ovdánahtti kultureallimii báikkálaš beroštumiid vuođul, dat galgá leat girjái, das galgá leat friddjavuohta ja iehčanasvuohta. Ráđđehus vuoruha de dihtomielalaččat juolludusaid olles riikii ja áigu
- Plána- ja huksenproseassaid digitaliseren álkida ássiid, ealáhusaid ja almmolaš suorggi árgabeaivvi, cealká gielda- ja ođasmahttinministtar Jan Tore Sanner. Jahkái 2015 ráđđehus árvala 25 miljovnna kruvnnu huksen- ja plánaproseassaid
- Mii fertet nannet sámegielaid ja sihkkarastit buriid bálvalusaid sámi álbmoga várás, dadjá Gielda- ja ođasmahttinministtar Jan Tore Sanner. Son lea odne nammadan almmolaš lávdegotti mii galgá geahčadit gustovaš ortnegiid, doaibmabijuid ja
- Norga lea rikkis servodat buriid almmolaš čálgoortnegiiguin. Mii sáhttit vuovdnát návccain go mis lotnolagaid lea alla čálgu ja smávva erohusat, dadjá ruhtadanministtar Sigbjørn Johnsen. Ovddasguvlui mii boahtit liikká vásihit stuora hástalusaid.
2012 stáhtarehketdoalu oljodivoduvvon vuolláibáza šattai 101 miljárdda kruvnnu. Stáhta penšuvdnafoandda 2012 kapitála lassánii 532 miljárdda kruvnnuin. Dan čájeha stáhtarehketdoallu mii ovddiduvvui otne.
Ráđđehus almmuhii odne árvalusa juolludit 70 miljon ruvdnosaš stáhtadoarjaga lágidit Šáhkkaolympiagilvvuid Romssa gávpogis jagi 2014, jus Romssa gávpot oažžu lágideami.
Justiisa- ja gearggusvuođaministtar Anders Anundsen rahpá Radikaliserenkonfereanssa 2013.
- Jienasteaddjit leat čielgasit cealkán, ahte sii sávvet ođđa politihka, eai dušše ođđa ráđđehusa. 2014 bušeahttaevttohusas mii váldit vuosttaš lávkkiid ođđa ja buoret guvlui. Mii nannet máhttosuorggi, dearvvašvuođa, johtalusa ja dorvobáike- ja
Ráđđehus ásahii čakčamánus 2014:gis ovttas Sámdikkiin Sámi giellalávdegotti. Dát almmolaš lávdegoddi oččui bargun guorahallat láhkamearrádusaid, doaibmabijuid ja ortnegiid mat gusket sámi gielaide. Otne lea lávdegoddi almmuhan ovtta oasserápportta
Ráđđehus árvala girkolága rievdadit mii mearkkaša ahte Norgga girku oažžu rievttálaš ja iešheanalis doaibmanávccaid.