Historjjálaš arkiiva
Almmustahttináigodat
Historjjálaš arkiivvas gávnnat don ovddeš ráđđehusaid dieđuid, ovdamearkka dihte preassadieđáhusaid, ođđasiid ja sártniid ovddeš ráđđehusáigodagain. Don gávnnat maiddái boarásmuvvan áigeguovdiláššiid dálá ráđđehusain dás. Arkiiva sisttisdoallá dasa lassin dokumeanttaid main lea eahpegustovaš sisdoallu, ovdamearkka dihte boarásmuvvan johtočállosiid.
Sisdoallu mii lea sirdon arkiivii ii ođasmahtto, ja dieđut leat danne historjjálaččat.
Čájeha 1381-1400 oktiibuot 1719 bohtosis.
Sirre: Beaivi Buoremus deaivamat Čále ohcansáni vai sirre buoremus deaivamiid
86 proseantta Norgga ássiin oaivvildit ahte min riika lea dakkár riika man buoret eallin- ja ássanriika measta ii oppa sáhte leat ge. Dát boahtá ovdan Ássiidiskkadallamis mii mihtida ássiid duhtavašvuođa gielddalaš, fylkkagielddalaš ja stáhtalaš
- Stuora morrašiin ožžon dieđu ahte Nelson Mandela lea jápmán. Ráđđehusa bealis háliidan dovddastit stuora morraša ja min jurdagat leat su leaskka Graca Michel, bearraša, Lulli-Afrihkká ráđđehusa ja Lulli-Afrihkká álbmoga luhtte, cealká
Ráđđehus árvala geavahit 300 miljovnna kruvnno priváhta aktivitehta lasiheapmái, nu ahte vuordináiggit otnot. 2014 stáhtabušeahtas ráđđehus árvala nannet buohcceviesuid ekonomiija 2,7 miljárddain kruvnnuin, jos buohtastahttá 2013 salderejuvvon
Organisásjåvnnå rudálasj aktisasj bargo ja åvddånime diehti (OECD) bukta uddni åvddån diedádusáv mij áttjak le boahtám Vuona rijka birra. Diedádusán gehtjaduvva lagábut gåktus le dárbbo nuppástuhttet Vuona rijka ruhtadilev dála gå dal ulljosuorge
- Mun sávan lihku bargguin didjiide geat dál galgabehtet šaddat ođđa sámi ofelažžan. Dis lea gelddolaš áigi ovddabealde goas oahppabehtet olu, dajai stáhtačálli Anne Karin Olli, go son čájehii ođđa sámi ofelaččaid Márkomeannu-festiválas Evenáššis
Ráđđehus lea odne juohkán oktiibuot 655,1 miljovnna ruvnno Norsk Tipping AS badjelbáhcagis 2016 kulturulbmiliidda. Ruhtajuolludemiin addo 210,1 miljovnna ruvdno Kultuvrralaš skuvlalávkii, 63,7 miljovnna ruvdno kulturviesuide, 180,9 miljovnna ruvdno
Ráđđehus ásaha ovttas eará priváhta aktevrraiguin vuođđudusa ovdánahttit dáiddárviesu ja bargobáji Svalbárdii.
- Olbmuid mediadábit rivdet jođánit. Erenoamážit nuorat válljejit ovdamearkka dihtii pc ja neahttabreahta tv sadjái. Dát mearkkaša ahte mii fertet jurddašit eará láhkai maiddái NRK ruhtadeami hárrái, dadjá kulturministtar Linda Hofstad Helleland.
Justiisa- ja gearggusvuođaministtar Per-Willy Amundsen (OvB) válddii vuostá odne Vearjudahttinlávdegotti čielggadeami. Lávdegoddi lea guorahallan mainnalágiin ortnet, mas politiijain eai leat vearjjut badjelasas, lea doaibman, ja árvvoštallan galgá
Sirdudagá - ja sæbrájduhttemaminisstar Sylvi Listhaug (FrP) oadtjoj gasskavahko guovvamáno 1. biejve NOU tjiehppejuohkusis mij la guoradallam guhkesájge båhtusijt ilá stuorra sirdudagás.
Ráđđehus áigi joatkit studeantaásodagaid huksemiid ja nu buoridit studeanttaid oastinnávccaid. -Lassi vuođđodoarjja ja hálbbes ássanbáikkit leat dehálaš doaibmabijut buoridit studeanttaid ekonomalaš dili, cealká máhttoministtar Torbjørn Røe Isaksen.
Ráđđehusa kulturpolitihkka galgá váikkuhit dakkár kultureallimii mas báikkálaš beroštupmi lea vuođus. Kultuvra lea doppe gos olbmot leat. Fápmoviiddideapmi ja guovlluid nannen leat danne dehálaš cakkit boahttevaš jagiid kulturpolitihkas.
Kulturdepartemeanta ja Ealáhus- ja gávpedepartemeanta ásaheaba ođđa hábmen- ja arkiteaktaorganisašuvnna. Vuođđudus Norgga Hábmen- ja Arkiteaktaguovddáš (HjaA) galgá doaibmagoahtit 1.1.2014 rájes.
- Lean ilus go muttolaš rámma siskkobealde leat olahan ovttamielalašvuođa jahkásaš bálkášiehtadallamiin stáhtas, cealká ođasmahttin-, hálddahus- ja girkoministtar Rigmor Aasrud.
Lassiruđain sáhttet dál áŋgiruššat buorebut koaraid, lávdedáidaga ja visuála dáiddasuorggi lágideddjiid ovdii.
Ráđđehus árvala nannet dearvvašvuođastašuvdna- ja skuvladearvvašvuođabálvalusa 180 miljovnna kruvnnuin. Gelbbolašvuohta fysihkalaš aktivitehtaid ja dearvvašlaš borramušaid birra galgá buoriduvvot ja várrejuvvo sierra ruhta diehtojuohkináŋgiruššamii
Ođđajagimánu 1.b .2019 oažžu Norga ođđa fylkkamánnestruktuvrra. Dalle besset ámmáhat geavahišgoahtit fylkkaid ođđa namaid mat biddjojuvvojit fápmui ođđajagimánu 1.b.2020.
Norgga ekonomiija ovdána bures. Eanet olbmot leat barggus, ja lassáneapmi lea buorre. Nannánfitnodagat eai leat logi jahkái investeren nu ollu go dál. Positiiva ovdáneapmi orru ain joatkimin. 2019 reviderejuvvon bušeahtas áigu ráđđehus joatkit
- Ráđđehus áigu nannet sámegielaid. Mun lean mearridan NOU 2016:18 Váibmogiella čuovvoleami álggahit liige miljovnna juolludemiin Sámediggái, dadjá gielda- ja ođasmahttinministtar Jan Tore Sanner. Ruđaid galgá Sámediggi geavahit
Stáhtabušeahta ja Stáhta penšunfoandda oppalaš badjebáza lei 148,6 miljárdda kruvnnu jagi 2017. 2017 stáhtarehketdoalu oljomuddejuvvon vuolláibáza lei 222,8 miljárdda kruvnnu, 8,6 miljárdda unnit go einnostuvvon ođđasalderejuvvon bušeahtas.