Čavgejuvvon roassogearggusvuohta boazodoalus

• Roassogearggusvuođafoanda boazodoallošiehtadusas nannejuvvo 4,5 milj. kruvnnain.
• Ásahuvvo roassogearggusvuođalávdegoddi buot boazodoalloguovlluide main lea dihto mandáhtta.
• Eanet orohatdoarjja láhčit dili nu ahte orohagat sáhttet oastit rusttegiid heahtebiebmamii.
• Hálddahus ja ealáhus galget ovttas lágidit bohccuid heahtebiebman-kurssa.

Dálkkádatrievdamat váikkuhit boazodollui. Molsašuddi dálkkit, stuorát temperaturerohusat ja rievddadalli jieŋat ja muohta dagahit eahpesihkkareabbo dili ja stuorát vára ealáhussii mas lea meahcceguohtoneana birra jagi. Dánjagáš boazodoallošiehtadallamiid oktavuođas bealit sohpe konkrehta doaibmabijuid mat galget dagahit ahte sihke eiseválddit ja boazodoallu leat buorebut ráhkkanan dustet boahttevaš guohtunroasuid dálkkádaga geažil.

2020 dálvvi ja giđa vásihii boazodoallu stuorra osiin riikkas stuorra guohtunroasu olu muohttaga ja dan sivas lohkkaduvvon guohtumiid geažil. Maiddái dain osiin riikkas, gos ii lean konstaterejuvvon guohtunroassu, ledje hui heajos guohtumat. Ráđđehus álggahii doaibmabijuid geahpedit guohtunroasu váikkuhusaid 2020:s. Oktiibuot juolluduvvui 30 milj. kruvnna roassofondii boazodoallošiehtadusa bokte 2020 giđa. Juolludeapmi geavahuvvui oastit ja geasehit fuođđariid. Romssas ja Finnmárkkus organiserii stáhtahálddašeaddji fuođđargeaseheami helikopteriin.

– Mun čuvvon guohtunroasu dárkilit. Lei duođaid dárbu nannet juolludemiid veahkehit boazodolliid hirbmat váttes dilis. Lea buorre go boazodoallošiehtadusa bealit barget vásáhusaid vuođul ja čuovvolit konkrehta gearggusvuođadoaibmabijuiguin, dadjá eanandoallo- ja biebmoministtar Olaug Bollestad (RáB).

Stuorit gova

2020 guohtunroassu gieđahallojuvvui boazodoalu roassogearggusvuođa struktuvrraid vuođul, ja lei mearrideaddji ahte dát struktuvrrat ledje sajis. Vásáhusat dákkár roasus geavahuvvojit buoridit gearggusvuođa, ja Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta ásahii danne 2020 čavčča bargojoavkku mii oaččui mandáhttan geahčadit guohtunroasu gieđahallama. Bargojoavku galggai árvvoštallat mo roassogearggusvuođa vuogádat čađahuvvui, ja mo roassu gieđahallojuvvui dáid rámmaid siskkobealde. Bargojoavkku jođihii Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta, ja das ledje áirasat Norgga boazosápmelaččaid riikasearvvis, Eanadoallodirektoráhtas ja Nordlándda ja Romssa ja Finnmárkku stáhtahálddašeddjiin. Bargojoavku geigii iežas raportta 2020 juovlamánus, ovdalaš go 2021/2022 Boazodoallošiehtadusa šiehtadallamat álge.

Bargojoavku konkluderii ahte čađahuvvon doaibmabijut ledje mielde geahpedeamen guohtunroasu váikkuhusaid. Roassu lea almmatge váikkuhan buvttadeapmái ja ealáhusa ekonomiijai. Miessešaddu lea geahppánan buot orohagain, ja 2020 njuovvanlohku lei mealgat unnon.

• Mandat for reindriftens kriseberedskapsutvalg (pdf) 
• Rapport nr. 45_2020_Gjennomgang av beitekrisen i reindriften 2020 (pdf)

Bargojoavku čujuhii maiddái beliide main leat buoridandárbbut. Dát guoská erenoamážit diehtojuohkimii, gulahallamii ja dialogii gaskal ealáhusa, hálddahusa, fuođđarbuvttadeddjiid ja eará guoskevaš aktevrraid. Ledje maiddái stuorra erohusat das man bures iešguđet orohagat ledje ráhkkanan, man olusiin ledje vásáhusat lassibiebmamiin, ja man muddui ieža ledje bidjan ruđa roassogearggusvuhtii. Dáid vásáhusaid vuođul bargojoavku identifiserii máŋggaid doaibmabijuid mat sáhttet buoridit boazodoalu roassogearggusvuođa.

Šiehtadanbealit ságaškušše raportta čuovvoleami dánjagáš boazodoallošiehtadallamiin ja leat soahpan čuovvolit bargojoavkku rávvagiid. Šiehtadanbealit leat mearridan mandáhta gearggusvuođalávdegottiide ja deattuhit man dehálaš lea ásahit gearggusvuođalávdegotti buot orohagaide. Mandáhtta lea sáddejuvvon stáhtahálddašeaddjái čuovvoleapmái.

– Boazodoalu roassogearggusvuođa huksen dán ráđđehusa áigge lei mearrideaddji nagodit gieđahallat diimmá guohtunroasu. Mii ain nannet roassogearggusvuođafoandda. Ásahuvvo gearggusvuođalávdegoddi juohke orohahkii, ja ovttas eará doaibmabijuiguin maid bargojoavku lea árvalan, de sihke ealáhus ja hálddahus leat buorebut ráhkkanan dustet boahttevaš guohtunroasuid, dadjá eanandoallo- ja biebmoministtar Olaug Bollestad.