Ráđđehus dieđiha offensiivva golahusloatnamárkanis

– Kredihttakoarta ja golahusloatna sáhttá addit ekonomalaš friddjavuođa, muhto olusat vásihit menddo aggressiivva márkanfievrrideami, ja menddo olusat gevvet stuorra velggiid sisa. Ráđđehusa doaibmabijut galget váikkuhit dasa ahte márkan doaibmá buorebut, dadjá finánsaministtar Siv Jensen (Ob). 

Finánsadepartemeanta lea odne mearridan láhkaásahusa mii gohčču finánsafitnodagaid almmuhit oppalaš kredihta mii lea buorren, submegiettis go fakturerejit kredihttakoartavealggi.

– Dát álkidahttá kundariid oažžut bajilgova báhcán vealggis ja máksit dan ruovttoluotta, dadjá finánsaministtar Siv Jensen (Ob).

Ođđa vealgediehtojuohkinláhka
Dál lea álki oažžut golahuskredihta, ii dušše ovtta loatnaaddis, muhto máŋgasiin. Sivvan dasa lea ahte iešguđet loatnaaddit eai dieđe olu golahusvealgi kundaris lea jo. Danne lea váttis dahkat rivttes kredihttaárvvoštallama, ja kunddar dáidá oažžut stuorát loana go mii lea dohkálaš.

– Ođđa vealgediehtojuohkinlágain rahpat mii vejolašvuođa čovdosii mii veahkeha báŋkkuid ja eará finánsafitnodagaid dahkat riektasat kredihttaárvvoštallamiid ja oažžut dieđuid duohtaáiggis, vai golahusloanat ja eará kredihtat eai addo olbmuide geat sáhttet rahčat ruovttoluottamáksimiin, dadjá golahusministtar Solveig Horne (Ob).

Márkanfievrrideami láhkaásahus
Ráđđehus ovddida ođđa láhkaásahusa kredihta márkanfievrrideami birra, mii lea doaibmabidju eastadit vealgeváttisvuođaid. Erenoamážit ferte bissehit aggressiivva márkanfievrrideami. 

– Golahusloanaid márkanfievrrideapmi ferte dáhpáhuvvat ortnet láhkai. Ráđđehus áigu váikkuhit dasa ahte unnit olbmot bággejuvvojit váldit váfiskeahtes loana dahje kredihta mii sáhttá šaddat noađđin agibeaivái, dadjá justiisa- ja gearggusvuođaministtar Per-Willy Amundsen (Ob).

Ráđđehus árvvoštallá maiddái eanet doaibmabijuid váikkuhit dasa ahte golahusloatnamárkan doaibmá buorebut. 2016–2017 Finánsamárkandieđáhusas, mii geigejuvvo Stuorradiggái cuoŋománu 5.b., máinnašit viidát golahusloatnamárkana ja doaibmabijuid maiguin leat bargamin.

Fáktá golahusloana birra

• Golahusloanat, namalassii golaheaddji váfiskeahtes vealgi, dása gullá kredihttakoarta, dagahedje 90 miljárdda kruvnna 2016 loahpas. Dát lea sullii 3 proseantta dállodoaluid oppalaš vealggis.
• Norgga Báŋku lea meroštallan ahte golahusloana gaskamearálaš reantu lea leamaš badjel 12 proseantta 2008 rájes, ja ahte golahusloanaid reanttuid máksin dagahii 12 % dállodoaluid 2016 reantogoluin (Gáldu: Finansiell stabilitet 2016).
• Norgga dállodoaluid golahusloanaid oppalaš jahkelassáneapmi lei sullii 15 proseantta 2016:s. Dállodoaluid oppalaš vealgelassáneapmi lea ges leamaš sullii 6 proseantta.
• Kredihttakoartaloanat dagahedje 2016 loahpas sullii 55 proseantta norgga dállodoaluid golahusloanain. Sullii 70 proseantta kredihttakoartaloanain ledje reanttut 2016 loahpas.
• Golahusloanaid máksinrihkkun ja vahátgillámat leat stuorát go priváhtaolbmuid eará loanat. Golahusloanaid vahátgillámat leat lassánan 0,4 proseanttas loatnajuolludanhivvodagas 2015 loahpas 1,5 prosentii loatnajuolludanhivvodagas 2016 loahpas. Brutto máksinrihkkumat leat seamma áigodagas lassánan 5,0 proseanttas 5,2 prosentii.

Gáldu: Finánsabearráigeahčču