- Mii áigut plána- ja huksenproseassaid álkidit ja beavttálmahttit ja dainna lágiin láhčit dilálašvuođaid viessohuksendoaimmaide, ealáhus- ja servodatovdáneapmái ja buoridit báikkálaš iešstivrejumi, cealká gielda- ja ođasmahttinministtar Jan Tore Sanner. Ráđđehus viiddida geahččalanortnega mii addá fylkkamánniide váldi ovttastahttit ja vejolaččat hilgut vuostecealkámušaid.

Ráđđehus háliida nannet báikkálaš demokratiija ja geahpedit dárbbašmeahttun byråkratiija. Dat lea 21 ásahusa mat sáhttet ovddidit vuostecealkámušaid báikkálaš plánaide ja doaibmabijuide. Lea dehálaš ahte plánaproseassat šaddet nu buorit ja beaktilat go vejolaš, ja ahte dat eai geavat dárbbašmeahttun guhkes áiggi.

Guhtta fylkkamánni leat ovdal juo searvan geahččalanortnegii: Vestfold, Aust-Agder, Rogaland, Hordaland, Lulli-Trøndeláhka ja Nordlánda. Boahtte jagi rájes servet vel guhtta ođđa fylkkamánni ortnegii.  Doaibmabiju čađaheapmái lea várrejuvvon vihtta miljovnna kruvnnu.

- Vásáhusat geahččalanortnegis leat leamaš buorit, ja mii vásihat ahte stáhta johtileappot searvá plánaáššiide. Árra ja buorre gulahallan lea mearrideaddjin, ja geahččalanortnet lea dán rádjai váikkuhan dasa ahte dál ovddiduvvojit uhcit vuosttaldeamit.  Dan geažil háliidan viiddidit geahččalanortnega, dadjá Sanner.

Geahččalanortnet mearkkaša ahte fylkkamánnit galget ovttastahttit vuostecealkámušaid iešguhtet stáhtaetáhtain – ovdamearkka dihte geaidnodoaimmahagas, ruovdemáđiidoaimmahagas, riddodoaimmahagas, NVE:s jna. Fylkkamánnit sáhttet maid hilgut vuostecealkámušaid dáid eiseválddiin, jos dat leat vuostálagaid  dahje eai leat doarvái bures vuođuštuvvon. 

• Geahččalanortnet mielddisbuktá uhcit vuostecealkámušaid
• Ovttastahttin mearkkaša ahte gielddat eai dárbbaš deaivvadit stáhta etáhtaiguin mat barget iešguđetlágan áššiiguin 
• Gielddat ja ealáhusdoallit sáhttet gulahallat dušše fylkkamánniin  – eaige iešguhtet stáhtaetáhtaiguin
• Dát lea eanet einnostahtti, álki ja addá gielddaide eanet báikkálaš iešstivrejumi

Aust-Agder fylkkamánni, Øystein Djupedal, lea ilus go geahččalanortnet viiddiduvvo.

- Ortnegis lea huvdenváikkuhus vuosttaldaneiseválddiid ektui. Lean ožžon uhcit vuostecealkámušaid  iežan bargobeavddi ala. Fylkkamánnit galget gielddaide veahkkin, ja dát ortnet doaibmá hui bures dien ektui, cealká Djupedal.

 

Staatebudsjedte 2015
Aelhkebe dorje iktedimmine nyöjhkemijstie

- Mijjieh sijhtebe soejkesje- jïh bigkemeprosessh aelhkebe darjodh jïh dejtie radtjoestidh juktie buerebelaakan sjïehteladtedh gåetiebigkemasse, jieleme- jïh siebriedahkeevtiedæmman jïh aktem stuerebe sijjem vedtedh voenges jïjtjeståvrose, tjïelte- jïh orrestimmieministere Jan Tore Sanner jeahta. Reerenasse voejhkelimmiem vijrede gusnie fylhkenålmah iktedieh jïh maehtieh nyöjhkemem tjöödtjestidh.

Reerenasse sæjhta dam voenges demokratijem nænnoestehtedh jïh ovdaerpies byråkratijem giehpiedidh. Daelie 21 suerkieh mah maehtieh nyöjhkemh buektedh voenges soejkesjimmide jïh råajvarimmide. Vihkeles soejkesjeprosessh dan hijven jïh dan radtjoes sjidtieh goh gåarede, jïh eah guhkebe ryöhkh goh daerpies.

Govhte fylhkenålmah leah meatan voejhkelimmesne aarebistie: Vestfold, Aust-Agder, Rogalaante, Hordalaante, Åarjel-Trööndelage jïh Nordlaante. Mubpien jaepien raejeste govhte orre fylhkenålmah edtjieh öörnegen nualan båetedh. Daelie lyjkeme vïjhte millijovnh kråvnah juktie råajvarimmiem tjïrrehtidh.

- Dah dååjrehtimmieh voejhkelimmeste leah hijven, jïh mijjieh dååjrebe staate lea meatan aarebi soejkesjeaamhtesinie. Dïhte aareh jïh hijven rååresjimmie lea vihkeles, jïh voejhkelimmie daan mearan vååjnoe goh viehkehteminie vaenebh nyöjhkemh buektedh. Dan åvteste sïjhtem voejhkelimmieöörnegem vijriedidh, Sanner jeahta.

Voejhkelimmie sæjhta jiehtedh fylhkenålma edtja nyöjhkemh ovmessie staateetaatijste iktedidh – vuesiehtimmien gaavhtan geajnoesuerkie, ruevtieraajroesuerkie, mearoegaedtiesuerkie, NVE jnv. Fylhkenålma maahta aaj nyöjhkemh tjöödtjestidh daejtie åejvieladtjijste, dastegh dah lea sinsitnien vööste strijrieh jallh eah leah nuekies buerkiestamme.

• Voejhkelimmie vaenebh nyöjhkemh vadta.
• Iktedimmie dorje guktie tjïelth slyöhpoeh staateles etaath dååjredh ovmessie praksisinie.
• Tjïelth jïh jielemebarkijh maehtieh fylhkenålmine rååresjidh – jïh ij ovmessie staateles etaath.
• Daate vielie daajroem åvtese vadta, aelhkebe sjædta jïh stuerebe voenges jïjtjeståvroe tjïeltide vadta

Aust-Agderen fylhkenålma, Øystein Djupedal lea geerjene ihke voejhkelimmie væjrene.

- Öörnege disiplijnem vadta dejtie åejvieladtjide mah maehtieh nyöjhkedh. Vaenebe nyöjhkeme-aamhtesh sjïdteme mov buertesne. Fylhkenålma edtja viehkine årrodh tjïeltese, jïh daate akte öörnege mij joekoen hijven jåhta, Djupedal jeahta.

 

2015 Stáhtabudsjæhtta
Álkkedi gå vuosteldimijt tjoahkkiji

- Ájggop pládna- ja tsieggimprosessajt álkkedit ja dåbmarahttet váj dilev láhtjep goahtetsieggimij, æládus- ja sebrudakåvddånahttemij ja ienep bájkálasj stivrrimav, javllá suohkan- ja ådåstuhttemminisstar Jan Tore Sanner. Ráddidus vijdet gæhttjalimårnigav gånnå fylkkasuohkana vuosteldimijt tjoahkki ja dajt máhttá hilggot.

Ráddidus ájggu bájkálasj demokratijav nannit ja dåssje byråkratijav gádodit. 21 ásadusá bessi bájkálasj plánajt ja dåjmajt vuosteldit. Ájnas le jut pládnaprosessa sjaddi nav buoraga ja dåbmarisá gå ber vejulasj, ja e vibá guhkev gå majt hæhttuji.

Guhtta fylkkamánne gæhttjalimårnigij sæbrri åvdutjis: Allefuolldá, Lulle-Agder, Rogaland, Hordaland, Oarjje-Trøndeláhka ja Nordlánnda. Boahtte jage rájes sæbrri guhtta ådå fylkkamánne årnigij. Vihtta millijåvnå kråvnå li dåjma tjadádibmáj biejaduvvam.

- Vásádusá gæhttjalimårnigis li buore, ja vuojnnep stáhtta árabut pládnaássjijda sæbrrá gå åvddåla. Árra ja vuogas guládallam le ájnas, ja gæhttjalimårnik vuojnnet dá rádjáj vuoset binnebut vuosteldi. Danen sidáv gæhttjalimårnigav vijdedit, javllá Sanner.

Gæhttjalimårnik merkaj fylkkamánne galggi iesjgeŋga stáhtaetáhtaj vuosteldimijt tjoahkkit – duola dagu gæjnnodåjmadagáj, merragáddedåjmadagás, NVE jnv. Fylkkamánne bæssá aj hilggot vuosteldimijt dájs oajválattjajs, jus li nubbe nuppe vuosstij jali ælla nuohkásit buoragit tjielggiduvvam.

• Gæhttjalimårniga diehti binnebut vuosteldi.
• Aktidibme mierkki suohkana e dárbaha tjåhkanit stáhta etáhtaj majn li iesjguhtik barggamvuoge.
• Suohkana ja viddnudakniehke máhtti fylkkamánnijn guládallat – ja ij iesjgeŋga stáhtaetáhtaj.
• Suohkanijda sjaddá álkkep, tjielggasap ja guhkesájggásasj ja ienep bájkálasj ráddimav vaddá.

Lulle-Agdera fylkkamánne, Øystein Djupedal, ávvus gå gæhttjalimårnik vijdeduvvá.

- Vuojnnet dagu vuosteldimoajválattja ulmutjahtti. Muv bævddáj binnu vuosteldime. Fylkkamánne galggá dåppe suohkanij viehkken, ja dát le årnik mij viehka buoragit doajmmá, javllá Djupedal.