– Álgoálbmogat dárbbašit min dohkkeheami

Dán jagi álgoálbmotbeaivvi fáddá lea ON julggaštusa 10 jagi ávvudeapmi álgoálbmogiid vuoigatvuođain maid ON generálačoahkkin mearridii čakčamánu 13. beaivvi 2007. Julggaštus bidjá deaŧalaš mearrádusaid dan bargui ahte ipmirdit makkár vuoigatvuođat álgoálbmogiin leat. Riikkaidgaskasaččat ja našuvnnalaččat lea julggaštus leamaš mielde das ahte bargojuvvo aktiivvalaččat nannet álgoálbmogiid vuoigatvuođaid ja buoridit sin eallinlági.

 – Mii leat ilus go álgoálbmotjulggaštus orro váikkuhan positiivvalaččat. Mii diehtit gal liikká ahte olu álgoálbmogat máilmmis ain ellet hástaleaddji dilálašvuođain. Norggas lea geatnegasvuohta maid boahtteáiggis oassálastit bargguin buoridit máilmmi álgoálbmogiid dili, deattuha stádaráđđi Sanner.

ON generálačoahkkin doalai máilmmikonferánssa álgoálbmogiid vuoigatvuođaid birra čakčamánus 2014. Konferánssa loahppadokumeanttas, mii mearriduvvui ovttajienalaččat, duođaštedje miellahttostáhtat sin doarjaga álgoálbmotjulggaštussii ja geatnegahtte iežaset iešguđet doaimmaid bokte álggahit dan. Okta konkrehta mihttomearri lea nannet álgoálbmogiid vejolašvuođa oassálastit ON:s. Buorebut suodjalit olmmošvuoigatvuođaid áŋgiruššiid geat rahčet álgoálbmogiid vuoigatvuođaid dáfus lea maid deaŧalaš riikkaidgaskasaš barggus.

 –  Maid Norgga álgoálbmot, sámit, vásihit hástalusaid. Máŋga sápmelačča vásihit cielaheami ja givssideami dan dihte go leat sápmelaččat. Eastadit ja vuosttaldit vaššás dadjamušaid čearddalašvuođa, sohkabeali, religiovnna,vuoliduvvon doaibmannávcca dahje seksuála duogáža vuođul lea deaŧalaš bargu ráđđehusas, deattuha Jan Tore Sanner. Jagis 2016 bijai ráđđehus ovdan sierra strategiija vaššás dadjamušaid vuostá.

Našuvnnalaš dásis bargojuvvo dainna ahte bisuhit ja ovdánahttit sámegielaid. Sámi giellalávdegotti raporta Váibmogiella geigejuvvui árabut dán jagi ja čuovvoluvvo ovddosguvlui.

– Našuvnnalaš dásis leat mis máŋga deaŧalaš barggu. Bargu nannet sámiid vuoigatvuođa oassálastit mearridanproseassain lea jođus, dadjá Jan Tore Sanner. Son čujuha dasa ahte konsultašuvnnain Sámedikkiin lea Gielda- ja ođasmahttindepartemeanta bargan proposišuvnnain konsultašuvnnaid láhkanjuolggadusaid birra.

Norga, Ruoŧŧa ja Suopma loahpahedje ođđa davviriikkalaš sámekonvenšuvnna šiehtadallamiid ođđajagi mánus dán jagi. Konvenšuvnna ulbmil lea duođaštit ja nannet sámiid vuoigatvuođaid vai sámit sáhttet bisuhit, doaimmahit ja ovdánahttit iežaset kultuvrra, gielaid ja servodateallima ja ahte riikkarájit galget leat unnimus lági mielde hehttehussan. Evttohuvvon konvenšunteavstta galget dál riikkaid ráđđehusat ja Sámediggi meannudit.

 

Gielda- ja ođasmahttindepartemeantta preassatelefovdna: 22 24 25 00