Historjjálaš arkiiva

Ođđa árbeláhka

Historjjálaš arkiiva

Almmustahttináigodat Solberga ráđđehus

Almmustahtti: Justiisa- ja gearggusvuođadepartemeanta

Ođđa árbeláhkaárvalus geigejuvvui otne Justiisa- ja gearggusvuođadepartementii. Lávdegoddi árvala earret eará nannet náittosguoimmi árbevuoigatvuođaid ja unnidit mánáid árbeoasi.

Statssekretær Vidar Brein-Karlsen mottar forslaget til ny arvelov fra Torstein Frantzen, som har ledet utvalget.

 

 

Ođđa árbeláhkaárvalus geigejuvvui otne Justiisa- ja gearggusvuođadepartementii. Lávdegoddi árvala earret eará nannet náittosguoimmi árbevuoigatvuođaid ja unnidit mánáid árbeoasi.

 

 

 

Árbeláhkalávdegoddi lea ollásit guorahallan árbelága, ja árvala ođđa árbelága mii lea eanet heivehuvvon dálá servodahkii.

-Min mielas lea dehálaš oažžut sadjái árbelága mas leat eaŋkilis ja čielga njuolggadusat mat vuhtiiváldet maŋimuš njealjelot jagi servodatovdáneami. Mii áigut dál dárkilit guorahallat buot árvalusaid maid lávdegoddi lea ovddidan, cealká stáhtačálli Vidar Brein-Karlsen.

NOU 2014: 1 Ođđa árbeláhka  

 

Lávdegotti iežas preassadieđáhus:

Das rájes go árbeláhka dohkkehuvvui jagi 1972 lea servodat sakka nuppástuvvan.  Ovttasássan lea šaddan hui dábálaš ja ollásit dohkkehuvvon ovttaseallinvuohki. Máŋggas leat eallimisttis lonuhan eallinguoimmi ja máŋga mánnálogu ii ge leat eahpedábálaš. Eallinahki lea loktanan ja riegádahttinlogut leat njiedjan. Birgejupmi lea oppalaččat šaddan buoret ja čálgostáhta lea ovdánan. Norgii leat boahtán olu sisafárrejeaddjit, riikkain gos leat iešguđetlágan kultuvrrat. Veahkadat lea šaddan unnit homogena (ovttalágan). Dákkár ovdáneapmi lea duogáš Árbeláhkalávdegotti nammadeapmái man doaibman leai guorahallat árbelága oppalaččat ja prinsihpalaččat.

Eanet náittosguoibmái. Lávdegoddi árvala bajidit náittosguoimmi árbeoasi,  oktatnjealjádasoasis bealleoassái. Árvaluvvo maiddái ahte náittosguoibmi galgá leat áidnaárbbolaš jos jápmán olbmo lagamus sohka leat váhnemat dahje váhnemiid maŋisboahttit. 

Viiddiduvvon árbevuoigatvuohta eallinguoibmái. Lávdegoddi árvala ahte eallinguoimmis galgá leat seamma vuoigatvuohta árbet ja orrut juogekeahtes opmodagain go náittosguoimmis jos lea oktasašopmodat. Dát gusto dušše jos leat oktasaš mánát, dahje leaba ovttasássan guhkit go vihtta jagi ovdal jápmima.

Ráddjejuvvon bákkolašárbeoassi. Gustovaš láhkamearrádusaid mielde lea mánáin vuoigatvuohta árbet guokte goalmmátoasi árbeoamis, muhto juohke mánná sáhttá árbet dušše miljovnna kruvnnu rádjai. Lávdegoddi árvala ahte jos jápmán olbmo maŋis báhccá náittosguoibmi dahje eallinguoibmi geas lea árbenvuoigatvuohta, de galget mánát árbet beali opmodagas. Dattetge árvala lávdegoddi ahte árbbolaččaid bákkolašárbi galgá ráddjejuvvot beallái árbeopmodagas. Dat mearkkaša ahte mánáid bákkolašárbi šaddá  okta njealjádasoassi jos árbeguođđis báhccá náittosguoibmi dahje eallinguobmi. Jos árbeguođđis ii lean náittosguoibmi iige eallinguoibmi, de árvala lávdegoddi ahte bákkolašárbeoassi galgá leat bealli árbbis. Árvaluvvo ahte bákkolašárbeoassi juohke mánnái almmatge ii galgga eanet go 40 geardde álbmotoaju vuođđosupmi. Ja go bákkolašárbeoassi unniduvvo, de dat mielddisbuktá ahte árbeguođđi vejolašvuohta mearridit árbbi testameantta bokte viiddiduvvo.  

Testameanta vihtaniid haga. Lávdegoddi árvala ahte ain galgá leat vejolaš čállit testameantta vihtaniid duođaštemiin, muhto rahppo maiddái vejolašvuohta čállit testameantta njuolga diggegottis almmá vihtaniid haga.

Lávdegoddi lea geahččalan gávdnat áigeguovdilis ja dássedis čovdosiid. Mihttomearrin lea leamaš gávdnat čielga, luohtehahtti ja einnostahtti njuolggadusaid ja mat unnidit riidduid. Lávdegoddi lea maid barggustis vuoruhan čielga ja áddehahtti giellageavaheami.

Lávdegoddi nammaduvvui cuoŋománu 11.b.2011.

Lávdegotti miellahtut:

  • Láhkaduopmár Torstein Frantzen (jođiheaddji)
  • Ovddeš alimusriekteduopmár Kirsti Coward
  • Vuosttasamanueansa Peter Hambro
  • Láhkaduopmár Marit Forsnes
  • Ovddeš diggegoddeduopmár Finn Kløvstad
  • Advokáhta Trine Buttingsrud Mathiesen
  • Vuosttasamanueansa Inge Unneberg

Lávdegotti čálli: Professor John Asland

Gulahallanolbmot:
Lávdegotti jođiheaddji Torstein Frantzen: 55 69 39 60 ja 482 00 733
Lávdegotti čálli John Asland: 22 85 97 75 og 482 34 077