Norga áigu dahkat loatnasoahpamuša IMF:in

Ráđđehus árvala odne Stuorradiggái, ahte dohkkehit ahte Norgga báŋku addá ođđa loatnaruđaid Riikkaidgaskasaš valuhttafoandda (IMF) geavahussii. Ođđa loatnaruđat mannet IMF` oppalaš lonenortnegiidda. Ruđaid rámman biddjojuvvo 6 miljárdda SDR, mii lea sullii 54 miljárdda kruvnno dálá valuhttakurssain.

- Ollugat Norgga lagaš gávpe- ja ovttasbargooasálaččain leat dál váttis ruhtadilis. Ollu riikkain lea alla bargguhisvuohta, erenoamážit nuoraid gaskka. Lea mávssolaš áŋgiruššat máŋgga suorggis, vai dan láhkai oažžut áigái ođđa lassáneami ja barggolašvuođa, ruhtadanministtar Sigbjørn Johnsen dadjala.

- Riikkaidgaskasaččat leat viidát ovtta oaivilis dan hárrái, ahte galgat nannet IMF` lonenkapasitehta. Lea lunddolaš, ahte Norga searvá dasa. Riikkaidgaskasaš ekonomiija ja ruhtaáššiid stáđisvuohtahan lea nannosit min ovdun. Mis leat maid mávssolaš riikkaidgaskasaš liigevárit, Johnsen lasihastá.

IMF` riikkaidgaskasaš valuhtta ja ruhtaáššiid lávdegoddi (IMFC), mas leat miellahttoriikkaid ruhtadanministarat ja guovddášbáŋkohoavddat, šattai cuoŋománu 21. b. dán jagi ovtta oaivilii loatnakapasitehta nannema hárrái. Ulbmil lea sihkkarastit IMF:i doarvái resurssaid, maiguin deavdit miellahttoriikkaid roassoloanaid dárbbu. IMF` hálddahus lea dássážii ožžon lohpádusa guovttágaskasaš loanain badjel 430 miljárdda amerihká dollára ovddas, loanat bohtet oktiibuot 30 riikkas.

IMF-loanaid duogáš

Ruhtadanministtar Sigbjørn Johnsen sáddii juovlamánu 21. b. 2011 reivve IMF` hálddahushovdii Christine Lagardii ja fálai eanemusat 6 mrd. SDR organisašuvnna geavahussii guovttágaskasaš loatnasoahpamušain, jos Stuorradiggi dasa miehtá. Norgga beales eaktuduvvui, ahte norgga loatna livččii oassi stuorra riikkaidgaskasaš áŋgiruššamis. Eaktu lea Ruhtadandepartemeantta oainnu mielde dál dievvan.

Loatnarámma lasáhus stuorida beliin Norgga ollislaš loatnarámma IMF:i. Norgga loatnaruđat biddjojit IMF` oppalaš lonendoaimma geavahussii. Nuba dat leat buot IMF` miellahttoriikkaid olámuttos, eaige leat merkejuvvon dihto guovllu iige riikkaid čoahki várás.

Loatnafálaldat lea guovttágaskasaš loatnasoahpamuš, maid IMF sáhttá geavahit guhkit áigodagas ain dárbbu mielde. Juohke geavaheapmái ráhkaduvvo sierra ruovttoluottamáksinplána. IMF:i addojuvvon loanain lea hui nana sihkarvuohta.

Lea presedeansa dasa, ahte IMF:i máksojuvvojit ruovttoluotta vealggit ovdal go eará velgoheddjiide. IMF` 188 miellahttoriikka vástidit dasa lassin solidáralaččat das ahte mákset ruovttoluotta guovttágaskasaš loanaid, maid ovdamearkka dihte Norga dál fállá, riikkaid eriid siskkobealde. Loatnarámmas gessojuvvon supmiid vuoitu lea SDR-reantu. Dan meroštallamis vuhtiiváldet amerihká dollára, euro, brihttalaš pundda ja japánalaš yena oanehis áiggi stáhtabáberreanttuid ollislašvuođa.