Stáhta olgoriikka penšuvdnafoandda viidáset ahtanuššan

Ráđđehus ovddida otne Stuoradiggái jagi 2011 dieđáhusa Stáhta penšuvdnafoandda hálddašeami birra. – Nu go mii juo diibmá almmuheimmet de leat mii mudden Stáhta olgoriikka penšuvdnafoandda (SPO) investerenstrategiija olu dehálaš surggiin vai investeremat lávdaduvvojit buorebut, cealká ruhtadanministtar Sigbjørn Johnsen.

Investeremiid lávdadit viidát geográfalaččat
Badjel bealli foandaruđain leat dássážii investerejuvvon Eurohpás. Ulbmil doallat investeremiid čoahkis leai geahpedit valuhttariskka. Foandda diimmá dieđáhusa, Meld.St. 15 (2010-2011) ođđa árvvoštallan čájehii ahte foandda valuhttariska lea uhcit go álggos jáhkiimet. Danne almmuhuvvui ahte investerenoassi Eurohpás galggašii geahpeduvvot áiggi mielde, ja lávdadit foandaruđaid viidát geográfalaččat. Nuppástuhttinbargu lea dál álggahuvvon.

Dieđáhusas ovddiduvvo plána mo geahpedit Eurohpá oasi lagabui 40 prosentii. Foanddas galget ain leat stuorra investeremat Eurohpás, ja stuorit oassi go olu eará internašunála ruhtaluvvejeddjiin.

-Áiggi mielde galgá investeren oassi dađistaga geahpeduvvot Eurohpás. Foanda boahtá ain stuorrut, nu ahte investeremat kruvnnuin mihtiduvvon lihkká lassánit áiggi mielde. Foanda galgá ain leat mávssolaš ruhtaluvvejeaddji Eurohpás, dadjá ruhtadanministtar Sigbjørn Johnsen.

Vuostálastá máilmmiviidosaš márkandeaddoárvvuid oasusinvesteremiidda
Vuolggasaddjin foandda oasusinvesteremiid geográfalaš juohkimii leat nu gohčoduvvon máilmmiviidosaš márkandeaddoárvvut. Dát mearkkaša ahte iešguđet oasusmárkaniid sturrodat miehtá máilmmi dás duohko mearrida juohkima .

Márkandeaddoárvu mearkkaša ahte stuorit oassi foandakapitálas investerejuvvošii eanet šaddi oasusmárkaniin go dál. Máilmmi ekonomalaš- ja ruhtadanvuoruheamit molsašuddet, ja dat čájehuvvo foandda investeremiin.

-Ollislaččat geavahišgoahtit máilmmiviidosaš márkandeaddoárvvuid livčče arvat olu geahpedan investeremiid Eurohpás ja seammás fas lasihan USA:s. Mii oaivvildat ahte eanet dássedis juohkin dien guokte márkana gaskkas livčče jierpmáleamos , ja danne eat hálit vuos márkandeaddoárvvuid, cealká ruhtadanministtar.

Obligašuvdnainvesteremiid rolla gárvet – ođđa čujuhanindeaksa
-Nu go almmuheimmet diibmá, de leat mii dál nuppástuhttimin obligašuvdnainvesteremiid čujuhanindeavssa. Mii erenoamážit deattuhat lávdadit riskka ja álkidahttit indeavssa, dadjala ruhtadanministtar Sigbjørn Johnsen.

Ođđa čujuhanindeaksa lea guovtti oasis, stáhtaoassi ja gávpevuođđudusoassi. Stáhtaoasi indeaksa lea 70%. Obligašuvdnačoakkáldaga ulbmilin lea unnidit molsašuddamiid foandda ollislaš vuoittus. Stáhtaobligašuvnnaid investeremat galget juhkkojuvvot riikka ekonomalaš sturrodaga mielde, mihtiduvvon bruttoálbmotbuvttadusa mielde (BNP-márkandeaddoárvu). Riikkaid ekonomalaš sturrodat almmuha buorebut sin máksinnávccaid go márkandeaddoárvu (loatnasturrodat). Norgga Báŋku háliida foandda hálddašeamis maiddái váldit vuhtii stáhtalaš ekonomalaš nákcaerohusaid riikkaid gaskkas.

Fitnodagaid obligašuvnnat galget leat 30 proseantta ođđa indeavssas. Dákkár obligašuvnnat dábálaččat addet stuorit vuoittu go stáhtaobligašuvnnat. Indeaksa álkkásmahttojuvvo jos máŋga oassemárkanat váldojuvvojit eret. Márkandeaddoárvu geavahuvvo dán oassái obligašuvdnačoakkáldagas.

Dasa lassin lea áigumuš váldit mielde stáhtaobligašuvnnaid main lea alla vealgeárvvoštallan (alit go BBB- dahje nu gohčoduvvon "investment grade") šaddi márkaniin. Dát lávdadivččii investeremiid ain viidábut riikkaid ja valuhtaid rastá. Obligašuvdnačoakkáldaga vurdojuvvon vuoitu ja riska šattašii eanet dássálagaid.

SPO ossosiid osiid dásseduhttin joatkkašuvvá
Dieđáhusas ovddiduvvojit plánat mo rievdadit regeliid mat gusket nu gohčoduvvon investeremiid dásseduhttimii. SPO čujuhanindeavssa oasuskapitála lea 60 proseantta. Oasusoassi lea mearriduvvon guhkit áiggi vurdojuvvon vuoittu ja riskka árvvoštallama vuođul. Dát mearkkaša ahte foanda sáhttá oažžut eanet dahje uhcit oasusoasi go dan deaddoárvvu maid departemeanta lea mearridan. Dásseduhttin regelat stivrejit earret eará movt oasusoassi máhcahuvvo fas 60 prosentii.

-Vásihusat dásseduhttimis leat buorit, ja foandda vuoitu lea lassánan. Dásseduhttin lea dehálaš oassi foandda strategiijas, muitala ruhtadanministtar.

-Norgga Báŋku lea rávven mo hábmet dásseduhttin regeliid. Sii ávžžuhit álkidahttit regeliid, ja ahte dásseduhttin mearri galgá +/- 3 proseantta. Sii árvalit maiddái eanet rabasvuođa regeliid birra. Departemeantta guorahallá dán ja áigu giđa mielde mearridit ođđa regeliid, cealká ruhtadanministtar.

______________________________

Geahča maiddái:

• Meld. St. 17 (2011-2012) Forvaltning av Statens pensjonsfond 2011
• Pressemelding 5/2012: Langsiktig og god forvaltning av våre felles sparemidler
• Nett-TV fra pressekonferansen
• Plansjer brukt under pressekonferansen
• Kronikk i Aftenposten: Tillit og forutsigbarhet

Čilgejuvvon raporttat dieđáhussii gávdnojit Stáhta penšunfoandda oktasašsiidduin. Loga ráporttaid dáppe.