Sirdá sihkarvuođaovddasvástádusa Afganistana eiseválddiide

Suodjalus lea leamaš eanet go čieža jagi Faryab-provinssas ja čalmmustahtii odne leairra ja sihkarvuođaovddasvástádusa sirdima Afganistana eiseválddiide.

Seremoniija lágiduvvui Camp Maimanas, maid norgalaččat leat jođihan. Seremoniijai serve Norgga ja Latvia suodjalusministarat ja suodjalushoavddat, Amerihká suodjaluseiseválddiid ovddasteaddjit, provinssa guvernevra Faisal Begzad ja Afganistana militeara ja siviila eiseválddiid ovddasteaddjit.

- Otná seremoniija čalmmustahttá áiggiid rievdama Faryabas. Norgga joavkkut leat máŋga jagi ovddidan ja hárjehan báikkálaš sihkarvuođajoavkkuid, vai dat ovtta beaivve ieža fuolahit provinssa sihkarvuođaovddasvástádusas. Odne mii čalmmustahttit ahte dát beaivi lea boahtán, suodjalusministtar Espen Barth Eide dadjala.

- Faryab beales háliidan giitit din doarjagis. Lea din gudni, ahte min iežamet sihkarvuođajoavkkut dál birgejit iehčanasat, Faryaba provinssa guvernevra Faisal Bagzad cealká.

Norgga PRT-leaira sirdojuvvo afganistanalaččaide ja lea Norgga skeaŋka Afganistanii. Skeaŋkka lassin Norga lea ovddežis jo huksen leairra ja addán dan guovllu afganistanalaš soahtevehkii.

- Norga oinnii árrat, ahte buoremus maid sáhttit bargat Afganistana ovdii militeara suorggis, lea buoridit afganistanalaččaid kapasitehta, sihke militeara gálggaid dáfus ja buori jođiheami ja buriid guottuid dáfus. Danin mii leat maid olahan ulbmila árat, go muhtin eará guovlluin Afganistanas, Eide cealkila.

Afganistanalaččaid ovddasvástádus
Norgga joavkkuid geassádeapmi Faryab-provinssas gullá NATO strategiijai, mii laktása ISAF-operašuvnna loahpaheapmái 2014. Go suodjalusministtar Espen Barth Eide finai Kabulas cuoŋománus, de ávžžuhii ISAF-njunuš Norgga loahpahit Faryab-doaimmaid ovdal golggotmánu 1. beaivvi. Dat lea sullii jahkebeali ovdal, go masa Norggas ledje ráhkkanan. Mearrádus lea oktavuođas dainna, ahte ISAF ii áiggo áŋgiruššat šat nu ollu sajiin Afganistanas, muhto čohkke baicce návccaid dihto sajiide dassáigo loahpaha ISAF-operašuvnna 2014.

- Jođánut geassádeapmi lea hástalan min logistihka dáfus ja hálddahuslaččat, muhto Suodjalus lea čoavdán ášši erenoamáš bures, suodjalusministtar nannesta.

Eide deattasta, ahte dat ii mange láhkai mearkkaš ahte Faryab hástalusat livčče čovdojuvvon.

- Afganistan lea hui máŋggadáfot riika, mas leat ollu siskkáldas ruossalasvuođat, maid eai sáhte čoavdit dušše dainna, ahte guovllus leat militeara joavkkut. Dat guoská maiddái Faryabii. Faryaba sihkarvuođadilli bissu hástaleaddjin vel guhkes áiggi. Ferte muitit, ahte min bargu ii leat leamaš čoavdit buot guovllu čuolmmaid, muhto ráhkkanahttit afganistanalaččaid ieža váldit ovddasvástádusa sihkarvuođasteaset, Eide dadjala.

- Mun oaivvildan, ahte ISAF lea válljen rievttes áiggi loahpahit joavkkuid barggu Faryabas. Dakkár operašuvnnain ferte fihttet goas lea áigi loahpahit barggu. Ferte leat guovllus nu guhká go dat lea vealtameahttun, muhto ii maid guhkit. Dan dohkkeheapmi gullá ovddasvástádusa váldimii, sihke iežas joavkkuid beales ja min afganistanalaš ovttasbargiid beales, son lasihastá.

Suodjalusministtar deattasta, ahte go son giitá Faryaba bargiid, de giittus fátmmasta maiddái daid olbmuid, geat barge doppe ovdal.

Suodjalusministtar Eide giitala norgga soalddáhiid (Stian Lysberg Solum, Suodjalus)

- Háliidan olles váimmuin giitit buohkaid, geat leat bálvalusas dál, ja buohkaid, geat jagiid áigge leat bálvalan. Sii leat bargan ereliiggán buori barggu Norgga ja stuorraservodaga ovdii. Liggosamos jurdagat mannet oavánis soalddáhiidda, geat eai leat šat min gaskkas, sin bearrašiidda ja lagamusaide, ja buohkaide geat leat ožžon fysihkalaš dahje psykihkalaš háviid Faryaba barggus, Eide dadjá.

Norga joatká ain Afganistanas
ISAF čohkke dál návccaid guovddášbáikkiide, main leat ollu ássit, ja mávssoleamos johtolagaide. Norgga jođihan PRT Maimana doaimmaid loahpaheapmi gullá dan strategiijai. Norga čohkke dál áŋgiruššamis Mazar-e-Sharifii ja Kabulii.

- Min spesiálajoavkkut hárjehahttet ain Afganistana politiija gearggusvuođajoavkkuid Kabulas, dainna mii leat lihkostuvvan bures. Mis leat maid ain bargit Davviriikkaid ja Latvia oktasaš ovttadagas, mii hárjehahttá Afganistana politiija Mazar-e-Sharifas, ja C-130J Hercules fievrridangirdi lea guovllus ja ISAF joavkkuid geavahusas moatti vahku siste, suodjalusministtar dadjá.

Norgga militeara joavkkut leat Afganistanas gitta 2014 lohppii. Dan maŋŋá mii áigut NATO olis doarjut dihto rávven- ja oahpahandoaimmaid, muhto eat šat seammá viidát go dál. Seammás mii joatkit siviila doarjaga alla dásis. Afganistana sihkarvuođajoavkkuid dorjot ruđalaččat ain jo 2017 rádjái.