Sámi giella- ja kulturgelbbolašvuohta almmolaš suorggis galgá buorránit

– Jus galggaš leat vejolaš fállat buriid ja ovttadássásaš almmolaš balvalusaid sámi álbmogii, de ferte almmolaš doaimmahusain leat máhttu sámi diliid birra iežaset surggiin. Danne áigu ge ráđđehus čalmmustit sámi geavaheaddjiid deaivvadeami almmolaš hálddašemiin ja bálvalusdoaimmaiguin, dadjá bargo- ja searvadahttinministtaar Bjarne Håkon Hanssen.

– Buot almmolaš orgánain lea ovddasvástádus váldit sámepolitihkalaš deastagiid vuhtii. Dán ovddasvástádusa viidodat rievddalda doaimmahusas doaimmahussii, muhto buohkat galget gozihit ahte dát deastagat váldojuvvojit vuhtii, dadjá Bjarne Håkon Hanssen.

Ahte leat doarvái sámegielalaš ja kulturmáhtolaš bargit, lea eaktu jus sámi geavaheaddjit galget vásihit ahte bálvalusat leat doarvái buorit. Gulahallan ja diehtojuohkin sámegillii lea áibbas dehálaš jus galgá sáhttit addit sámi geavaheaddjiide doarvái buori fálaldaga. Dearvvašvuođasuorggis lea ovdamearkka dihtii nu ahte suohkan, suohkanat ja dearvvašvuođalágádusat galget fuolahit dárbbašlaš dulkonveahki jus dearvvašvuođabargiin ii leat doarvái giellamáhttu. Go dearvvašvuođabargiin lea váilevaš giellaipmárdus, de dat sáhttá dagahit boasttu divššu ja ahte váralaš dávddat eai fuomášuvvo doarvái árrat.

 

Doaibmabijut buoridan dihtii sámi giella- ja kulturmáhtolašvuođa almmolašvuođas:

• Ráđđehus háliida čalmmustit mo sámepolitihkalaš ulbmilat ja ásahuvvon vuoigatvuođat bohtet geavatlaš ávkin čálgostáhta ortnegiin ja fálaldagain, vai sámit sáhttet luohttit ahte sin dárbbut váldojuvvojit vuhtii.
• Stivrenráđđádallamiin mat leat stáhtalaš doaimmahusaiguin, ferte ulbmil leat oažžut oidnosii sámi dárbbuid. Dakkár áigumuš lea earret eará Bargo- ja čálgoetáhta, guvllolaš dearvvašvuođalágádusaid ja stáhtalaš mánáidsuodjalusa dáfus.

– Sámegielalaš fidnomáhtolaš bargiid háhkan lea dattetge hástalus, ja dán dili háliida ráđđehus buoridit, dadjá Bjarne Håkon Hanssen.

– Hástalus ovddosguvlui lea oažžut áigái nu buori virgeháhkanvuođu go vejolaš, ja movtiidahttit olbmuid váldit oahpu sámegielas buot dásiin. Ráđđehus áigu árvvoštallat doaibmabijuid mat buoridivčče oahppiid háhkama alit oahpahussii mas ožžot máhtu sámegielas, ovdamearkka dihtii davvisámegiela, julevsámegiela ja lullisámegiela ovdakurssaid ja stipeandaortnegiid.

– Ollugat leat vásihan ahte lea váttis fidnet dulkaveahki. Ráđđehus danne áigu ovttasráđiid Sámedikkiin ja Sámi allaskuvllain geahčadit otnáš dulkonbálvalusa ja árvvoštallat makkár doaibmabijuid lea dárbu álggahit vuođđudan dihtii buresdoaibmi dulkabálvalusa.

– Stuorra dárbu lea lasse- ja joatkkaohppui sis guđet barget sámi dilálašvuođaide guoski almmolaš surggiin. Bargo- ja searvadahttindepartemeanta áigu ovttasráđiid áššeguovdilis departemeanttaiguin geahčadit makkár vejolašvuođat leat addit Sámi allaskuvlii eambbo váikkuheaddji sajádaga almmolaš surggiide guoski oahppofálaldagaid addi ásahussan, ovdamearkka dihtii oahpaheaddjiide, dearvvašvuođa- ja fuollabargiide, almmolaš hálddahusaid, áššemeannudeaddjiide ja jođiheaddjiide, politiijaide ja rihkkunbearráigeahččiide, bargo- ja čálgoetáhtii.

Sámi giella- ja kulturgelbbolašvuohta almmolaš hálddašeamis lea  hui dehálaš sámi geavaheaddjiid čálgui ja riektesihkkarvuhtii. Dađistaga eanet almmolaš doaimmahusat leat heivehan iežaset fálaldagaid sámegielalaš geavaheaddjiide ja sámi álbmogii oppalohkái. Seammás leat vel ain dálge ollu doaimmahusat, sihke suohkanat, stáhtalaš orgánat ja dearvvašvuođalágádusat mat eai leat doarvái heivehan iežaset, ja iskkadeamit čájehit dađe bahábut ahte sámegielalaš máhttu lea váilevaš almmolaš orgánain. Nu lea dilli sihke sámegiela hálddašanguovllu siskkobealde ja olggobealde.