Golggotmánnu lea riikkaidgaskasaš diehtosihkarvuođa mánnu. Dán mánu mielde galgá čađahuvvot veahkkálasbargu nannemis diehtosihkarvuođa riikas.

Mii dađistaga atnit interneahta máŋggalágan doaimmaide ja ulbmiliidda. Mii gávppašat neahtas, ávkkástallat  neahttabáŋku ja gulahallat iežamet ustibiiguin šleađgaboastta, SMS ja Facebook bakte.

- Interneahtta bakte mii leat ožžon viiddis vejolašvuođaid, muhto mii fertet oažžut máhtu ja oahppat movt mii doaibmat neahtas. Mis lea buohkain ovddasvástádus dahkat dan mii lea vejolaš vai nannet sihkarvuođa neahtas, lohká stáhtaráđđi Rigmor Aasrud, guhte rahpá sihkarvuođamánu “doarvái sihkarvuohta”  konfereanssa mii lágiduvvo golggotmánu 2. beaivvi.

Dán jagi sihkarvuođa mánus leat golbma váldofáttá:

• Bisán. Jurdil. Deaddil.
• Ođasmahttit dihtorprográmmaid
• Beassansátni

Dat mii lea oktasaš dáin golmma fáttáin lea ahte lea sáhka doaimmain maiguin mii buohkat fertet bargat. Mis lea buohkain ovddasvástádus dahkat dan maid sáhttit hehttemis dihtorvirusa leavvama, ja ahte mis buohkain lea ovddasvástádus eastadeames DT-vearredahkkiid doaimma dákko bakte go ođasmahttit dihtorprográmmaid ja fuolahit ahte mis leat buori beassansáni vierut.

Dása lea čohkkejuvvon dieđut das mii sihkarvuođamánus nationála dásis gálgá dáhpáhuvvat.  

Ođđasat, sáhkavuorut ja preassadieđáhusat:

• Bisán. Jurdil. Deaddil.
• Stáhtaráđi Rigmor Aasrud rahpansárdni

Loga eanet:

• Sikkert.no – dieđut nationála sihkarvuođamánu birra
• Doalut mat lágiduvvojit sihkarvuođamánus
• Sihkarvuođacavgileamit ruovttus ja barggus
• Slettmeg.no

Norgga diehtosihkarvuođa guovddáš dat ovddasvástida nationála veahkkálasbarggu. Norgga diehtosihkkarastin guovddáš (NorSIS) lea oassin ráđđehusa ollislaš diehtosihkarvuođa áŋgiruššamis Norggas. NorSIS lea fágalaččat Ođasmahttin-, hálddahus- ja girkodepartemeanta vuollásažžan.

 

 

Ektiebarkoe bïevnesejearsoesvoeten gaavhtan 

Rïhkeden lea dïhte nasjovnale aske bïevnesejearsoesvoeten gaavhtan. Daan asken akte ektiebarkoe dorjesåvva juktie bïevnesejearsoesvoetem nænnoesåbpoe darjodh laantesne.

Mijjieh gaskeviermiem nåhtadibie daamtaj jienebidie åssjelidie. Mijjieh nedtesne åestebe, nedtebaanghkem nåhtadibie jïh mijjen voelpigujmie govlehtallebe e-påastesne, sms’sne jïh Facebook’sne.

- Gaskeviermie joekoen stoerre nuepieh mijjese vadteme, men mijjieh daajroem jïh voerkesvoetem daarpesjibie guktie mijjieh nedtesne dåemiedibie. Gaajkesh mijjieh aktem diedtem utnebe darjodh dam maam maehtebe, juktie jearsoesvoetem lissiehtidh nedtesne, staateraerie Rigmor Aasrud jeahta, mij jearsoesvoeteaskem rïhpeste konferansesne «Sikkert nok» rïhkeden 2.b.

Daan jaepien jearsoesvoeteaske golme åejvieteemah åtna:

• Tjöödtjesth. Ussjedh. Diedtieh.
• Orrestimmie programmevaaroste
• Tjeakoesbaakoe

Dïhte mij lea tjåenghkies daejtie golme teemide lea dej daahkoej bïjre mejtie mijjieh goh aktegsalmetjh tjuerieh krööhkestidh.  Gaajhkesh mijjieh aktem diedtem utnebe darjodh maam mijjieh maehtebe, ollebe vijrusem geerjehth, gaajhkesh mijjieh aktem diedtem utnebe IT-meadtohki  darjomh geervebe darjodh hijven vuekiej tjïrrh juktie programmh orrestidh, jïh hijven vuekieh tjeakoesbaakoej bïjre.

Daesnie åadtjoeh vuejnedh mij heannede daan nasjovnale jearsoesvoeteasken.

Saernieh, håalemh jïh preessebïevnesh:

• Tjöödtjesth. Ussjedh. Diedtieh.
• Staateraerie Rigmor Aasruden rïhpestimmiehåaleme

Lohkh vielie:

• Sikkert.no – bïevnesh dan nasjovnale jearsoesvoeteasken bïjre
• Öörnedimmieh jearsoesvoeteasken
• Jearsoesvoeteraerieh gåetesne jïh barkosne
• Slettmeg.no

Nöörjen jarnge bïevnesjearsoesvoeten gaavhtan lea daan nasjovnale ektiebarkoen duekesne. Norsk senter for informasjonssikring (NorSIS) lea akte bielie reerenassen ållesth barkoste bïevnesjearsoesvoetine Nöörjesne. NorSIS lea faageles Orrestehteme-, reereme – jïh gærhkoedepartemeenten nuelesne.

 

 

Aktan diehtosihkarvuoda vuoksjuj

Gålgådismánno le nasjonála diehtosihkarvuoda mánno. Dán máno aktan barggap lánda diehtosihkarvuoda vuoksjuj.

Internehtav adnep moatte láhkáj. Nehtan oasestip, næhttabánkav adnep ja rádnaj guládallap epåsta, sms:a ja Facebooka baktu.

- Internæhtta le midjij ihkeva buorre vejulasjuodajt vaddám, valla dárbahip máhtudagáv ja jiermmásvuodav nehta ano vuoksjuj. Juohkkahattjan le åvdåsvásstádus dahkat dav majt máhttep váj sihkarvuohta nehtan buorrán, javllá stáhtaráde Rigmor Aasrud, guhti sihkarvuodamánov rahpá konferánsan ”Nuoges sihkar” gålgådismáno 2. biejve.

Dán jage sihkarvuodamánon li gålmmå oajvvetiemá:

• Ganugaste. Ussjola. Dieddela
• Prográmmaj ådåstuhttem
• Bessambágo

Mij gájkaj dáj tiemájda gullu le da guosski dagojda majt mij ájnegis ulmutja hæhttup dahkat. Juohkkahattjan le åvdåsvásstádus dahkat majt máhttep váj ep virusijt gilvveda, mijáj gájkaj duogen le IT-kriminellaj dåjmajt ráddjit dan baktu jut prográmmajt ådåstuhttep ja bessambágojt målssop ájge bále.

Dáppe besa vuojnnet mij nasjonála sikhkarvuodamánon dáhpaduvvá.

Ådåsa, håla ja præssadiedádusá:

• Ganugaste. Ussjola. Dieddela.
• Stáhtaráde Rigmor Aasruda rahpamhålla

Lågå ienebuv:

• Sikkert.no – diedo nasjonála sihkarvuodamáno birra
• Sihkarvuodamáno dåjma
• Sihkarvuodatipsa sijdan ja bargon
• Slettmeg.no

Norsk senter for informasjonssikkerhet le nasjonála aktisasjbargo duogen. Norsk senter for informasjonssikring (NorSIS) le oassen ráddidusá ålleslasj diehtosihkarvuoda vuorodimes Vuonan. NorSIS le fágalattjat biejaduvvam Ådåstuhttem-, háldadus- ja girkkodepartementa vuolláj.