Divvun, sámegielat riektačállinreaidu, lea dál ásahuvvon bistevaš ortnegiin Romssa Universitehtas. Prošeavtta čuovvoleami ja ovdánahttima ovddasvástádus sirdojuvvo odne virggálaččat Sámedikkis universitehtii.

Divvun lea sámegielat riektačállindárkkisteapmi buot daid golmma sámegielaide mat geavahuvvojit Norggas. Bargu álggahuvvui 2004 ovttasbargoprošeaktan gaskal Sámedikki ja Romssa universiteahta. Jagi 2007 almmuhuvvui giellareaidu davvi- ja julevsámegielaide, ja 2010:s almmuhuvvui lullisámegielat čoavddus.  Riektačállinreaidu lea nuvttá ja dan sáhttá viežžat interneahta fierpmádagas.

- Divvunprošeavtta guhkitáiggi mihttun lea fállat ođđaáigásaš giellateknologalaš čovdosiid sámi servodahkii. Dat lea dehálaš reaidun vai sámegiella galgá ceavzit geavahangiellan eanemus lági mielde servodatsurggiid, maiddai daid surggiin gos ođđaáigásaš teknologiija lea eaktun, dadjá ođasmahttin-, hálddahus- ja girkoministtar Rigmor Aasrud.  Aasrud searvvai doaluide Romssas jietna/govvarusttega bakte ja  ovddidii dearvvuođaid sidjiide geat ledje Romssa universiteahta doaluin Romssas.

Divvunprográmma leat máŋga duhát Davviriikkalaš geavaheaddjit viežžan, ja eatnasiin leat dušše positiiva mearkkašumit divvunprográmmii. Teknologiija mii geavahuvvo lea giellasorjjasmeahttun ja sáhttá nu buorre vuođđun jus vástideaddji čoavddus galgá ráhkaduvvot eará unnitlogugielaide.

Ođasmahttin-, hálddahus- ja girkodepartemeanta (FAD) lea, ovttas Sámedikkiin ja Máhttodepartemeanttain, jahkásaččat 2004 rájes ruhtadan giellareaiddu ovdánahttima. Doarjja bargui áimmahuššamis ja viidáset ovdánahttimis giellareaiddu juolluduvvo dán jagi rájes bistevaš doarjjan stáhtabušeahta bakte. Jagi 2011 lea ráddjejuvvon 4,7 miljovnna ruvdno Divvun doibmii FAD bušeahta bakte.

 

Romsen Universiteete dïedtem åådtje saemien staeriedimmieprogrammen åvteste

Divvun, akte saemien reaktoetjaelemedïrrege lea daelie goh akte ihkuve öörnege tseegkesovveme Romsen Universiteetesne. Daan biejjien dïedtem dejnie vïjriebasse barkojne jïh evtiedimmine prosjekteste Saemiedigkeste universiteetese sertiesti.

Divvun akte saemien staeriedimmieprogramme gaajhkide golme saemien gïelide mah Nöörjesne åtnasuvvieh. Barkoe eelki 2004 goh akte laavenjostoe Saemiedigkien jïh  Romsen Universiteeten gaskem. Jaepien 2007 aktem gïeledïrregem böökti noerhte- jïh  julevsaemien gïelide, jïh  2010 aktem seamma öörnegem åarjelsaemien gïelese böökti. Maahta staeriedimmiedïrregem nedteste veedtjedh jïh lea namhtah nåhtadidh.

- Divvunen ulmie guhkiebasse lea daaj-baaletje gïeleteknologeles öörnegh faalehtidh dan saemien siebriedahkese. Daate akte vihkeles dåarjoe ihke saemien gïelh edtjieh maehtedh jåerhkedh jieledh goh akte åtnoegïele dan jïjnjh suerkine goh gåarede siebriedahkesne, aaj dejnie suerkine gusnie daaj-baaletje teknologije akte krïebpesjimmie, orrestehteme, reereme jïh  gærhkoeministere Rigmor Aasrud jeahta. Aasrud lij meatan Romsesne akten video-heelsegen tjïrrh dejtie mah lin meatan öörnedimmesne Romsen Universiteetesne.

Daan mearan gellie tåvsenh utnijh Noerhtelaantine Divvunem våålese leesseme, jïh  dah mah aalkeme dïrregem nåhtadidh leah åajvahkommes hijven bïevnesh bååstede vadteme. Teknologije mij lea våaroemisnie gaajhkide gïelide sjeahta, jïh  maahta dannasinie hijven våaroeminie årrodh seammaplïeres öörnegidie jeatjah unnebelåhkoegïelide.

Orrestehteme-, reereme- jïh  gærhkoedepartemente (ORG) lea Saemiedigkine jïh  Maahtoedepartementine ektine, beetnehvierhtieh dåårjeme juktie dïrregidie evtiedidh fïerhten jaepien mænngan 2004.  Juktie gorredidh jïh vijriebasse evtiedidh dam barkoem dle daan jaepien raejeste tseegkeme goh akte ihkuve dåarjoe staatebudsjedtesne. Jaepien 2011 lea 4,7 mill. kråvnah Divvunese lyjkeme ORG’en budsjedten bijjelen.

 

 

Tråmså universitehtta oadtju åvdåsvásstádusáv sáme korrektuvrraprográmma åvdås

Divvun, sáme duollatjállemvædtsak, le dal ásaduvvam stuoves årnigin Tråmså universitehtan. Prosjevta tjuovudibme ja åvddånibme uddni almulattjat vatteduváj Sámedikkes universitehttaj.

Divvun le sáme korrektuvrraprográmma gájka gålmmå sámegielajda ma Vuonan aneduvvi. Barggo álgij jagen 2004 aktisasjbarggon Sámedikke ja Tråmså universitehta gaskan. Jagen 2007 almoduváj giellavædtsak nuortta- ja julevsámegiellaj, ja jagen 2010 almoduváj sæmmilágásj vædtsak oarjjelsámegiellaj. Korrektuvrravædtsagav máhtá nehtas viedtjat nåvkå.

- Divvuna guhkesájggásasj ulmme le fállat ådåájggásasj giellateknologalasj tjoavddusijt sáme sebrudahkaj. Dát le ájnas viehkken jus sámegiella galggá bissot adnogiellan nav moatten sebrudaksuorgen gå vejulasj, aj suorgijn gånnå ådåájggásasj teknologija le gájbbádus, javllá ådåstuhttem-, háldadus- ja girkkoministar  Rigmor Aasrud. Aasrud oassálastij ávvudallamij Tråmsån videovarrudagá baktu sidjij gudi lidjin Tråmså universitehtan.

Divvun le náv guhkás viettjaduvvam moadda tuvsán addnijs Nuorttarijkan, ja sij gudi li vædtsagav adnuj válldám li ienemus oassáj dav buorren gávnnam. Teknologija mij le vuodon ij le mierredum giellaj tjanádum ja navti soajttá liehket vuodon sæmmilágásj tjoavddusijda ietjá unneplågogielajda. 

Ådåstuhttem-, háldadus- ja girkkodepartemennta (ÅGD) le, aktan Sámedikkijn ja Máhttodepartementajn ruhtadam vædtsaga åvddånahttemav jahkásattjat 2004 rájes. Ájmon anedit ja vijddábut åvddånahttet Divvunav le dán jage rájes stuoves juollodibmen biejaduvvam stáhtabudsjehtan. Jagen 2011 le ÅGD’a budsjehta baktu juolloduvvam 4,7 millijåvnå kråvnå Divvunij.