1.2.6 Areála, biras-...

1.2.6 Areála, biras- ja kultursuodjaleapmi

Sámediggi háliida ovttas guovddáš eiseváldiiguin searvat nu buriiguin go vejolaš seammalágan eavttuiguin vai juksat eanet birasáddjás ja ceavzilis ovdáneami. Go dán galgá sáhttit čađahit, de lea Sámediggi sorjavaš das ahte oažžu resurssaid dáfus vejolašvuođa bargat dáiguin čuolbmačilgehusaiguin einnostuvvi ja fágalaččat dohkálaš vugiin.

Ferte ráhkadit čielga njuolggadusaid movt vejolaš suodjalanproseassaid galgá čađahit dásseárvosaš sámi searvama sihkkarastedettiin. Dán lágan ođđasis geahččama ferte čađahit ovttasráđiid Sámedikki ja Ráđđehusa gaskka. Dán oktavuođas čujuha Sámediggi ahte Stuorradiggi mearridii suodjalanplána barggu oktavuođas Divttasvuona-Hellemoguovllus ahte dat šaddá našuvnnalaš proseassan, mas lea njuolga oktavuohta Birasgáhttendepartemeantta ja Sámedikki gaskka, geahča meannudeami Árvalusas S nr 110 (2002–2003) Stuorradikkis, evttohus nr 4. Sámedikki mielas lea áibbas dárbbašlaš ahte guoskevaš suodjalanguovlluid ođđa ja ollislaš árvvoštallan dahkkojuvvo, ovdal go dahkkojuvvojit ođđa suodjalanmearrádusast sámi guovlluid ektui.

Sámedikkis lea čoahkes ja ollislaš ovddasvástádus sámi kulturmuittuin buot sámi geavahus- ja ássanguovlluin guđa fylkkas. Dát bargu gáibida eanet áiggi ja resurssaid dáláš resurssaid ektui. Danne fertejit guovddáš eiseválddit bidjat eanet resurssaid Sámediggái vai dat sáhttá gozihit čoahkes ja ollislaš ovddasvástádusa sámi kulturmuittuin. Sámi kulturmuitoperspektiivvaid ferte heivehit vuđolaččat ja ollislaččat dieđihuvvon stuorradiggedieđáhusas kulturmuitopolitihka birra.

Sámediggi lea fágalaččat ja ekonomalaččat nannemin sámi museaid. Ráđđehus ferte nannet sámi museaid ekonomalaš dili, erenoamážit lea dárbu nannet prošeavttaid ja stuorát investeremiid ruhtadeami.

Sámedikkis leat stuorra hástalusat ovddabealde čázádagaid hálddašeami oktavuođas, sihke suodjaluvvon ja suodjalkeahtes čázádagaid ektui. Ollislaš čázádatplána nuppástuhttin ja EU čáhcedirektiivva heiveheapmi buktet maiddái stuorra hástalusaid Sámediggái. Sámediggi ferte oažžut resurssaid gozihit sámi beroštumiid sihke čázádagaid hálddašeamis, Ollislaš plána nuppástuhttimis ja EU čáhcedirektiivva heiveheamis.