3.3.15 Dearvvasvuođa-...

3.3.15 Dearvvasvuođa- ja sosiálaáŋgiruššamat

Doaibmabijut Ráđđehusa doaibmaplánas Mangfold og likeverd , eaktudit lagaš ovttasbarggu Sámedikki ja guovddáš ásahusaid gaskka. Sámedikki mielas lea deaŧalaš bidjat eavttuid guovllulaš ja guovddáš ásahusaide áššiin mat gusket sámi dearvvasvuođa- ja sosiálaáŋgiruššamiidda.

Sámediggái lea deaŧalaš ahte sámi mánáin leat fálaldagat dán oktavuođas. Danne leat mii geahččalan doalahit ja nannet Sieiddájoga mánáidpsykiatrálaš dikšunruovttu Deanus. Dát ášši gáibida čuovvoleami viidáseappot 2004:s. Dasto lea Sámediggi álggahan barggu ahte oainnusin dahkat sámi mánáid dárbbuid dan ođđa hálddašanođastusas mii guoská mánáid- ja bearašsuodjaleapmái.

Sámediggi lea Dearvvasvuođadepartemeanttain ovdan váldán sámi pasieanttaid dili sihke vuođđo- ja spesialistabálvalusas. Lea deaŧalaš muittuihit guovddáš dearvvasvuođa eiseválddiide daid vuoigatvuođaid birra mat sámi pasieanttain leat giella- ja kulturgelbbolašvuođa oktavuođas. Sámediggi juohká juohke jagi prošeaktaruđaid NAČ 1995: 6 Dearvvasvuođa- ja sosiálabálvalusaid plána sámi álbmoga váste Norggas , čuovvoleapmái. Mii leat 2003:s geahččalan juogadit ruđaid mearriduvvon áŋgiruššansurggiid ja eanandieđálaš juogu mielde. Mii leat dattetge oaidnán ahte lea hástalussan láhčit dearvvasvuođa- ja sosiálaprošeavttaid julev- ja lullisámi guovlluin. Dainna mii fertet ain joatkit bargat.

Áŋgiruššansuorggit evaluerejuvvojit 2004:s. Evaluerema ulbmilin lea geahččat movt ruđat leat váikkuhan sámi dearvvasvuođa- ja sosiálabálvalusaid oktavuođas.