2.2.1 Iešmearrideapmi

2.2.1 Iešmearrideapmi

2002–2005 sámediggeplánas lea čuovvovaš bajimuš mihttomearri: «Iešmearrideapmi, mas sápmelaččaid vuoigatvuođat álbmogin ja eamiálbmogin leat vuođđun.»

Sámiid iešmearridanvuoigatvuohta čuovvu ON-konvenšuvnnaid «Siviila ja politihkalaš vuoigatvuođaid hárrái» ja «Ekonomalaš sosiálalaš ja kultuvrralaš vuoigatvuođaid hárrái» vuosttaš artihkkaliid. Vuođđun ferte biddjojuvvot dat ahte sáhttá lohkat ahte sámit lea okta”álbmot» álbmotrievttálaš áddejumis, ja ahte sámiin lea maiddái iešmearridanvuoigatvuohta goappašiid konvenšuvnnaid vuosttas artihkkala ektui.

Sámediggi gáibida ahte eamiálbmogiid vuoigatvuođat našuvnnalaš ja riikkaidgaskasaš dásis nannejuvvojit. Jotkojuvvo bargguin Sámedikki vuoigatvuođapolitihka konkretiseremiin ja viidásetovddidemiin riikkaidgaskasaš riekteovdáneami vuođul, ja daid riekteprinsihpaid vuođul mat gustojit eamiálbmogiid vuoigatvuođaide sihke našuvnnalaččat ja álbmotrievttálaččat. Danne čuovvu ge Sámediggi beroštumiin vuoigatvuođabarggu riikkaidgaskasaš arenas earret eará dan ektui mii guoská davviriikkalaš sámekonvenšuvdnii ja ON eamiálbmotjulggaštussii.

Daid hástalusaid maid Sámediggi oaidná dan láhkabarggus mii lea jođus sámi beroštumiid ektui, ferte geahččat daid geatnegasvuođaid olis mat stáhtas leat sihke sámi álbmoga ja Sámedikki ektui našuvnnalaš ja riikkaidgaskasaš dásis. Dat guoská lágaide nugo finnmárkoláhka, minerálaláhka, áhperesursaláhka, boazodoalloláhka, biošláddjivuođaláhka ja plána- ja huksenláhka jna. Sámediggi lea maiddái čuvvon barggu mii guoská ođđa Sámi vuoigatvuođalávdegoddái Romssa, Norlándda ja oarjelsámeguovllu ektui.