2.8.5 Museat
Underside | | Bargo- ja searvadahttindepartemeanta
2.8.5 Museat
Sámi museat leat deaŧalaš ásahusat sámi kulturárbbi hálddašeames boahttevaš buolvvaide, ja leat deaŧalaš mieldeváikkuheaddjin ođđaáigásaš sámi servodaga ovdánahttimis. Áigumuššan lea ahte museadieđáhus meannuduvvo guovvamánu 2005 dievasčoahkkimis. Dieđáhus ja mearrádus biddjojuvvo vuođđun boahtteáiggi strategalaš museapolitihkalaš bargui Sámedikkis.
Sámediggi lea sámi museaid ovddasvástádusa badjelasas váldima rájes gávdnan saji lasihit doaibmadoarjaga dáid museaide 17 %:in. Beroškeahttá das ahte stáhtabušeahtas eai leat fievrrideamit duohtavuođas movt ge lassánan. Sámediggi lea maiddái joavdan guhkás sámi museaid fágalaš nannemis ja oktiiortnemis museaođastusa bokte. Sámediggi lea dattetge sorjavaš lassiruđaid oažžumis go galgá sáhttit čađahit museaođastusa áigumušaid.
Fylkkagielddain lea ovddasvástádus guovllulaš doaibmaruđaid juolludeames sámi museaide. Dán ovddasvástádusa eai leat muhtun fylkkagielddat čuovvolan maŋŋá go Sámediggi válddii badjelasas hálddašanovddasvástádusa museain. Ovttasbargošiehtadusaid čuovvoleapmin Sámedikki ja Finnmárkku fylkkagieldda ja dasto Davvi-Trøndelága fylkkagieldda gaskka, leat dat fas addán doarjaga maiddái sámi museaide iežaset guovlluin. Sámi museat sáhttet maiddái ohcat prošeaktadoarjaga Sámedikki doarjjaruđaid bokte.
Máŋga fylkkagieldda hálddašan musea main lea sámi kultuvra ja historjá oassin iežaset doaimmas, leat dađistaga ohcan sirdojuvvot Sámedikki hálddašeapmái. Sámedikki mielas dat lea buorre. Jagi 2004 rájes lea Porsáŋggu musea čadnojuvvon Sámedikki hálddašeapmái. Mátta-Várjjaga gielda lea mearridan ahte dat háliida ahte Mátta-Várjjaga musea galgá Sámedikki hálddašeapmái. 2004:s lea Nuortasámi museai nammaduvvon gaskaboddosaš stivra, ja dat oažžu doaibmaruđaid Sámedikkis ja Mátta-Várjjaga gielddas ohcama vuođul. Stáhtabušeahtta 2005 árvalusas lea Nuortasámi musea ođđavistti ruhtadeapmi viimmat álggahuvvon.
Tabealla čájeha stáhtalaš doaibmadoarjaga ovdáneami sámi museaide 2001 rájes 2004 rádjai. Dasa lassin ožžot muhtun museat doarjaga fylkkagielddain ja gielddain.
Tabealla 2.4
| Musea | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 |
|---|---|---|---|---|
| Saemien Sitje | 451 560 | 1 180 000 | 1 421 000 | 1 460 000 |
| Árran julevsámi musea | 2 315 000 | 2 360 000 | 2 443 000 | 2 508 000 |
| Gállogietti musea | 0 | 40 000 | 50 000 | 50 000 |
| Guovdageainnu Gilišillju | 160 600 | 230 000 | 240 000 | 246 000 |
| Sámiid Vuorká-Dávvirat | 2 900 000 | 3 400 000 | 3 519 000 | 3 605 000 |
| Deanu Musea | 160 600 | 230 000 | 240 000 | 246 000 |
| Várjjat Sámi Musea | 529 250 | 1 190 000 | 1 232 000 | 1 265 000 |
| Jáhkovuona mearrasámi musea | 0 | 150 000 | 160 000 | 200 000 |
| Porsánggu musea | 161 000 | 0 | 0 | 246 000 |
| Savio musea | 0 | 0 | 0 | 200 000 |
| Nuortasámi musea | 0 | 0 | 0 | 340 000 |
| Oktiibuot | 6 678 010 | 8 780 000 | 9 305 000 | 10 366 000 |
Sámediggi válddii badjelasas hálddašanovddasvástádusa Porsáŋggu museas jagi 2004 rájes.
Nuortasámi musea lea ásahuvvomin ja oažžu 2004:s doaibmadoarjaga Sámedikki doarjjastivrras ohcama mielde.
Sámedikkis lea museaođastusbargguin joatkin sakka vuoruhuvvon. Bargu ođastusain 2004:s lea leamaš čohkkejuvvon guovtti museasiidda ektui Finnmárkkus.
Sámi museat, guovddáš ásahussan sámi kultuvrra ja historjjá duođašteames ja gaskkusteames, leat hui deaŧalaččat miellaguottuid duddjonbarggus. Dat movt nissonolbmuid ja almmáiolbmuid rolla sámi kultuvrras historjjá bokte čađahuvvo stuorát publikumii museain, váikkuha dán áigge miellaguottuid. Miellaguottut, dihtomielalažžan dahkan ja áddejupmi leat deaŧalaš oasit dásseárvopolitihkalaš barggus. Sámediggi áigu vuolggahit dán lágan dihtomielalažžan dahkama go lea oktavuođas museaiguin. Sámediggi áigu kártet ruđaid geavaheami kulturmuittuide ja museaulbmiliidda dásseárvo- ja sohkabealperspektiivvas.