Del 4
Fisket etter avtalane i 2010 og 2011

5 Fisket etter avtalane i 2010 og 2011

5.1 Den felles forvaltninga

I omtalen av fisket etter avtalane for 2010 og 2011 er hovudvekta lagt på i kva grad Noreg og dei partane som får tildelt kvotar i norske område, faktisk utnyttar desse kvotane. Først presenterer vi dei norske kvotane i sonene til andre statar og utnyttinga av desse, jf. pkt. 5.2 nedanfor. Deretter, i punkt 5.3, presenterer vi kvotane andre statar har i norske område og utnyttinga av desse. Kommentarane til kvoteutnyttinga omfattar berre åra 2010 og 2011.

I dei neste avsnitta vert omgrepet «felles forvaltning» nytta om ein del sentrale fiskebestandar. Felles forvaltning tyder at to eller fleire land/samanslutningar av land har avtala å forvalte ein bestand saman, fordi bestanden finst i sonene til fleire land. Dette inneber at det i dei årlege kvoteforhandlingane vert avtalt ein totalkvote for bestanden, som vert fordelt på dei aktuelle avtalepartane.

5.2 Norsk utnytting av kvotar

I avsnitt 5.2 og 5.3 er kvotane henta frå dei årlege kvoteavtalane, med eventuelle oppdateringar. Fangsttala er baserte på landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet eller på dei fartøya som har rapportert fiska frå dei ulike jurisdiksjonsområda. Dette er anten til Fiskeridirektoratet eller til ansvarlege i tredjeland, det vil seie styresmaktene i kyststaten. Rapporterte fangsttal frå fiskefelta kan avvike frå tala i landings- og sluttsetelstatistikken som viser utlossa kvanta. Symbolet (–) i tabellane tyder anten ingen fangst eller ingen kvote.

Noreg – Russland

Fellesbestandane

Noreg og Russland har felles forvaltning av artane torsk, hyse, blåkveite og lodde. Noreg sine kvotar (etter overføringar til tredjeland) og fangstar av desse bestandane går fram av tabell 5.1. Delar av dei norske kvotane for desse bestandane kan fiskast i russisk økonomisk sone, sjå tabell 5.2.

Torskekvoten nord om 62°N vart så vidt overfiska i 2010 og 2011. Den uregistrerte delen av rekreasjonsfisket er lagt til tala og ein legg vidare til grunn at heile avsetninga på 7 000 tonn vert teken og dermed enda utnyttingsgraden på 100,2 og 100,3 prosent. Utnyttingsgraden for hyse var på om lag 101,4 prosent i 2010, medan den i 2011 var på 101,8 prosent. Kvoten vart altså noko overfiska. Bakgrunnen for dette er samansett. Mellom anna vart hysa lettare tilgjengeleg enn venta, og trålarane og dei konvensjonelle havfiskefartøya kunne i større grad enn tidlegare gå på eit reint hysefiske. Loddekvoten vart godt nytta i 2010, og det stod igjen om lag 3 700 tonn i 2011.

Den blanda norsk-russiske fiskerikommisjonen vart i 2009 einige om ein totalkvote på 15 000 tonn blåkveite i tre år framover, og ein fordelingsnøkkel som gav Noreg ein kvote på 7650 tonn blåkveite. Denne kvoten vart overfiske med 7 og 8 prosent i 2010 og 2011.

Generelt har trålarane og andre havfiskefartøy fastsette kvotar praktisk talt utan overregulering, og dei held seg stort sett innanfor desse kvotane. Kystfiskeflåten består av mange fartøy som stadig vert meir effektive. Varierande grad av deltaking i fisket i kystflåten gjer det nødvendig å regulere fisket med såkalla overregulering. Overregulering er differansen mellom summen av maksimal-/fartøykvotane og gruppekvoten. Overreguleringa vert uttrykt i prosent av gruppekvoten, differansen vert omtalt som overregulering. Dersom summen av maksimal-/fartøykvotane er 13 000 tonn og gruppekvoten er 10 000 tonn, er overreguleringa 30 prosent. Tilgangen på fisk kan variere frå år til år, mellom anna på grunn av vêrforhold langs kysten. Dersom fiskeristyresmaktene bommar med graden av overregulering for kystfiskeflåten og ikkje greier å korrigere dette i tide, kan det føre til at dei fastsette kvotane vert overfiska. Ulike forhold kan òg føre til at kvotane ikkje vert fiska eller utnytta fullt ut.

Kvotekontrollen i Fiskeridirektoratet per 26.03.2012. Fangstala for lodde og sel inneheld forskingsfangst.

Kommentarar til oversikta

Norske kvotar og fangstar i russisk økonomisk sone (RØS) går fram av tabell 5.2. Med unntak av lodde nytta Noreg lite av sonetilgangen i RØS i 2010 og 2011. Noreg kunne fiska heile loddekvoten i RØS.

Ingen fartøy er registrert med rekefangst i 2011. Når det gjeld grønlandssel var det eitt norsk fartøy som gjekk til Austisen for å fangste i 2010 og 2011.

Noreg – EU

Fellesbestandane

Noreg og EU har felles forvaltning av artane torsk, hyse, sei, kviting, raudspette, sild og makrell i Nordsjøen, sjå tabell 5.3. Delar av dei norske kvotane for konsumfiskbestandane kan fiskast i EU si sone av Nordsjøen, sjå tabell 5.4.

I 2011 vart kyststatane ikkje einige om forvalting av makrell. Noreg og EU vart difor einige om ein bilateral avtale om forvaltning av makrell. Norsk kvote etter overføring vart 182 827 tonn makrell i 2011. Frå og med 2011 er det innført kvotefleksibilitet over årsskiftet i fisket etter makrell.

Makrell- og sildekvotane vert fordelte mellom ringnotfartøya, trålarane og kystfartøya. Fangsttala inneheld ikkje norsk bifangst frå industritrålfisket. Bifangstane varierer frå år til år i storleik og art.

Norske kvotar i EU sitt farvatn og tildelte kvotar frå EU i grønlandske farvatn (EUGRL), med tilhøyrande fangstar

Noreg fekk i 2010 og 2011 tildelt kvotar av blåkveite, kveite og uer for fiske i grønlandsk sone både av EU og Grønland. Noreg fekk i tillegg tildelt kvotar av torsk frå EU og Grønland for fiske i grønlandsk sone i 2010. Grønlandske reguleringar skapte vanskar for norske fartøy å nytte kvoten frå EU, Noreg har difor dette kvantumet til gode for bruk ved eit seinare høve.

For desse artane er det i denne meldinga berekna at kvoten frå Grønland vert utnytta først (sjå tabell 5.6). Eventuelle fangstar ut over grønlandkvotane vert avrekna mot Noreg sine kvotar tildelte av EU (sjå tabell 5.4).

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar i EU-farvatn og tildelte kvotar frå EU i grønlandske farvatn, med tilhøyrande fangstar, går fram av tabell 5.4. På grunn av tilstanden til bestanden kunne norske fartøy i 2010 berre fiske 6000 tonn augepål, og i 2011 har Noreg ikkje hatt kvote på augepål. Sidan 2009 har Noreg fiska tobis i EU-sona i byte mot torskekvote i Barentshavet.

Etter at kyststatane vart samde om forvaltning av kolmule i desember 2005, fekk Noreg auka tilgang i EU-farvatn. I tillegg til fiske i EU-sona, fiska norske fartøy desse åra kolmule i internasjonalt farvatn vest av Dei britiske øyane, i færøysk sone og i NØS sør om 62°N. I følgje norske sluttseteltal fiska dei norske fartøya totalt 194 308 tonn kolmule i 2010 og 20 540 tonn i 2011 i desse områda.

Den norske makrellkvoten i EU-farvatn vart dårleg utnytta i 2009. Dette hadde samanheng med at norske fartøy som fiska makrell vart bedne om å forlate EU-farvatn 1. oktober 2009. På den bakgrunn har forvaltninga lagt til rette for at det resterande kvantumet kunne fiskast i 2010. På bakgrunn av konflikten mellom Noreg og EU om norske fartøy sin tilgang til å fiske i EU-sona forhandla partane seg fram til eit nytt tilgangsregime for makrell. I følgje denne avtalen kan norske fartøy i 2010 fiske inntil 115 000 tonn i EU-sona i ICES statistikkområde IVa, derav inntil 11 626 tonn kan fiskast i EU-sona i ICES statistikkområde IIa, VIa (nord for 56°30°N) og VII d, e, f og h. Noreg sin kvote i EU-farvatn vart i 2010 tilnærma oppfiska. I 2011 fekk Noreg høve til å fiske heile sin kvote i EU-sona.

Blålange, lange, brosme, pigghå, brugde og håbrann kunne òg fiskast i Nordsjøen. Kombinertkvoten gjaldt linefiske etter havmus, mora, skjelbrosme, isgalt og skolest.

Kvoten «andre artar» omfattar fiske på artar det ikkje er fastsett kvotar for til Noreg i EU-sona.

Når det gjeld dei tildelte kvotane i grønlandske farvatn, vert desse slått saman med kvotane som Noreg får tildelt av Grønland. I denne meldinga vert den norske fangsten kvoteavrekna kvoten tildelt frå EU sist, men det er ingen avtale som seier at det er slik det skal gjerast.

Inntil 2005 har eit element i den årlige kvoteavtalen mellom Norge og EU vore ei overføring av lodde i den grønlandske fiskerisona til Noreg. Kvoten måtte fiskast innan kalenderåret, og vart i 2004 fastsett til 15 000 tonn. Dette loddekvantumet har referanse til Grønland sin del i «trepartsavtalen». På grunn av den spesielle biologiske situasjonen i 2004 var det vanskeleg å berekne bestanden og TAC vart sett til 335 000 tonn lodde. Dermed vart det ikkje samsvar mellom loddekvoten til Grønland på 36 850 tonn og kvantum overført til EU. EU hadde dermed ikkje stor nok loddekvote for å oppfylle si plikt overfor Noreg. Dette førte til at Noreg og EU vart einig om ei løysing der overføringa av lodde i den grønlandske fiskerisona vart redusert til 7 035 tonn i 2004. Noreg har sidan då hatt 7 965 tonn lodde til gode. I 2011 vart det igjen opna for eit sommarloddefiske, og Noreg fekk då overført 7965 tonn lodde frå EU.

Noreg – Færøyane

Kommentarar til oversikta

Norske kvotar og fangstar i færøysk sone går fram av tabell 5.5.

Grunna usemje i makrellforvaltninga vart det ikkje inngått ein bilaterale avtale mellom Noreg og Færøyane i 2011. Det vart inngått kyststatsavtale om forvaltning av kolmule. Noreg fikk høve til å fiske 1672 tonn kolmule i færøysk sone i 2011.

I 2010 kunne fisket etter botnfisk drivast med garn og line, men sei kunne òg fiskast med trål. Kvoten av andre artar kunne berre fiskast som bifangst. Samla vart det fiska 2077 tonn botnfisk i færøysk sone i 2010. Dette gjev ein utnyttingsgrad på om lag 40 prosent i 2010.

Noreg hadde ei relativt låg utnytting av kvotane i færøysk sone i 2010. Dette kan mellom anna sjåast i samanheng med høge torske- og hysekvotar i norsk sone og at kvoteavtalen ikkje vart inngått før i januar 2010 slik at lineflåten allereie hadde valt andre alternativ.

Norske ringnotfartøy brukar å fiske kolmule i færøysk sone mot slutten av kolmulesesongen, det vil seie i april/mai. Norske fartøy fiska 1735 tonn i 2010. Det vart ikkje fiska kolmule i færøyske sone i 2011.

Noreg – Grønland

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i grønlandsk sone i 2010 og 2011 går fram av tabell 5.6. I tillegg kan norske fartøy fiske i grønlandsk sone på kvote tildelt av EU (sjå tabell 5.4). Det deltok tre trålarar i fisket både i 2010 og 2011. I fisket etter blåkveite ved Aust-Grønland deltok eitt linefartøy og to trålarar i 2010, medan to linefartøy og to trålarar deltok i 2011.

I 2010 var det 15 fartøy som tilfredsstilte krava til deltaking i rekefisket ved Aust-Grønland, medan det i 2011 var 13 (kvoten er tildelt av EU, sjå tabell 5.4). Totalt fire fartøy deltok i rekefisket i 2010, medan eit fartøy deltok i 2011.

Noreg fekk ikkje uer- og torskekvote frå EU i 2011. Heile kvoten frå Grønland og EU kunne fiskast i internasjonalt farvatn.

I fisket etter kveite ved Aust-Grønland er det berre høve til å fiske med line. I 2010 deltok berre eit fartøy, medan to deltok i 2011. I begge åra var det fritt fiske innanfor totalkvoten.

Før 2003 har det ikkje vore mogleg å utnytte torskekvoten som følgje av den dårlege bestandssituasjonen for torsk ved Grønland. I 2010 vart utnyttingsgraden berre 41 prosent, medan kvoten i 2011 vart overfiska med 50 tonn.

Noreg – Island, om fisket etter botnfisk og lodde i islandsk sone

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i islandsk sone går fram av tabell 5.7. I tillegg til kvoten på 500 tonn botnfisk hadde norske fartøy òg høve til å ha inntil 25 prosent bifangst av andre artar. Noreg utnytta botnfiskkvotane ved Island godt i både 2010 og 2011.

Noreg – Grønland – Island: lodde ved Jan Mayen, Grønland og Island

I følgje den gjeldande trepartsavtalen (fiskeriavtalen) for lodde varer sesongen for loddefisket frå 20. juni til 30. april. Det er likevel ikkje tillete for norske fartøy å drive fiske etter 15. februar i islandsk sone.

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar på lodde i sesongane 2010/2011 og 2011/2012 går fram av tabell 5.8.

For sesongen 2010/2011 vart førebels TAC fastsett til 200 000 tonn 25. november 2010. Norsk kvote var samansett av 16 000 tonn frå trepartsavtalen, der 5600 tonn kunne fiskast i IØS, og 21 011 tonn frå avtalen mellom Noreg og Island om fisket i Barentshavet. Sidan endeleg TAC for sesongen 2009/2010 vart sett høgare enn førebels TAC, fekk Noreg ein tilleggskvote på 1600 tonn, der 560 tonn kunne fiskast i IØS.

27. januar 2011 vart TAC auka frå 201 100 tonn til 325 000 tonn. Den norske totalkvoten vart då auka med 10 000 tonn der 3500 tonn kunne fiskast i IØS.

Til saman vart det fiska 30 805 tonn av totalt 33 ringnotfartøy. Norsk kvote vart sesongen 2010/2011 totalt 48 611 tonn lodde, der 30 671 tonn kunne fiskast i IØS.

For sesongen 2011/2012 vart førebels TAC fastsett til 732 000 tonn juli 2011. Norsk kvote var samansett av 58 560 tonn frå trepartsavtalen, der 20 496 tonn kunne fiskast i IØS og 24 411 tonn frå avtalen mellom Noreg og Island om fisket i Barentshavet. I tillegg fikk Noreg eit kompensasjonstillegg på 11 700 tonn frå førre sesong, der 4095 tonn kunne fiskast i IØS. Noreg hadde og eit kvantum på 7 965 tonn lodde til gode frå EU frå loddesesongen 2004 som utelukkande kunne fiskast i Grønlands fiskerisone og fiskerisona ved Jan Mayen. Til saman kunne Noreg fiske 102 636 tonn lodde, der 49 002 kunne fiskast i IØS.

Loddefisket ved Grønland og Jan Mayen starta 8. juli medan loddefisket ved Island opna 1. oktober. 26. januar 2012 vart TAC auka frå 732 000 tonn til 765 000 tonn lodde. Norsk kvote auka då med totalt med 2 640 tonn der 924 tonn kunne fiskast i IØS.

43 fartøy deltok i fisket i Grønland si sone sommaren 2011, medan 61 fartøy deltok i fisket i IØS i januar og februar 2012. Det vart fiska totalt 104 664 tonn lodde sesongen 2011/2012.

Noreg – EU (Sverige – Danmark), om fisket i Skagerrak/Kattegat

Torsk, raudspette og reker kan fiskast i Skagerrak. Dei andre artane i Skagerrakavtalen kan fiskast både i Skagerrak og Kattegat.

Kommentarar til oversikta

Norske kvotar og fangstar i Skagerrak/Kattegat går fram av tabell 5.9. Dei viktigaste fiskeria for Noreg i Skagerrak er fisket etter reker og sild. Fangstane av torsk i tabellen omfattar berre fisket utanfor grunnlinja. I 2010 vart det fiska 310 tonn torsk innanfor grunnlinja, medan det tilsvarande talet for 2011 var 342 tonn.

Desse kvotane vart fastsette i den bilaterale kvoteavtalen mellom Noreg og EU. I 2010 og 2011 var det høve for norske fartøy til å fiske inntil 3000 tonn makrell i Skagerrak.

I 2010 og 2011 vart sildekvoten delt med 1000 tonn til kystgruppa og det resterande kvantumet til ringnotgruppa. Kystbrislingflåten fiska om lag 23 prosent i 2010 og 18 prosent i 2011 av brislingkvoten på 3900 tonn. Kystreketrålarane utnytta 57 prosent av kvoten i 2010, og 70 prosent i 2011.

Norsk fiske i det nordvestlege Atlanterhavet

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i det nordvestlege Atlanterhavet går fram av tabell 5.10. Det har ikkje vore fastsett loddekvote i NAFO-underområde 3NO sidan 1992. Då hadde Noreg ein loddekvote på 9000 tonn. Dei seinaste åra har det òg vore forbod mot torskefiske, men i 2010 vart det opna for eitt torskefiske i underområde 3M etter elleve års moratorium. Den norske kvoten utgjorde 509 tonn. I 2011 vart torskekvoten sett til 925 tonn. I 2000 fiska norske fartøy for første gong uer i NAFO-underområde 1F. Det er ikkje fastsett uerkvote i dette området. Noreg har òg høve til å fiske mellom anna blåkveite i NAFO-underområde 3LMNO under «others-kvoten».

Rekefisket i NAFO tok til våren 1993, då norske reketrålarar saman med reketrålarar frå Færøyane og Grønland starta fiske på rekefelta ved Flemish Cap. Rekefisket ved Flemish Cap utvikla seg på 1990-talet til å verte eit viktig driftsalternativ for rekeflåten ved sida av fisket ved Grønland. Rekefisket vart innsatsregulert i 1996. Omfanget av dette fisket har vorte mindre då tal på norske trålarar med reketråling som einaste driftsalternativ i mellomtida har gått sterkt attende. Norske fartøy hadde i NAFO-underområde 3M høve til å fiske reker i 992 døgn i 2010. Fisket kunne utøvast med opptil 32 fartøy. På grunnlag av bestandssituasjonen vart det i 2011 innført forbod mot å fiske reker i NAFO-underområde 3M. I 2010 vart den norske rekekvoten i 3L på 334 tonn, i 2011 vart rekekvoten redusert til 214 tonn.

I 2010 fiska ein reketrålar 325 tonn reker i 3L, ingen fartøy deltok i 2011. Ingen norske fartøy fiska etter reker i underområde 3M i 2010.

Norsk fiske i Irmingerhavet

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i Irmingerhavet går fram av tabell 5.11. Tala inkluderer ikkje norsk fiske i Smotthavet (internasjonalt farvatn i ICES-område IIa). Fisket etter uer i Irmingerhavet var ikkje kvoteregulert før i 1996. Ved berekning av fangstuttak på uer i Irmingerhavet nytta norske fiskarar i 2007 norske omrekningsfaktorar som låg noko høgre enn det andre land i NEAFC nytta. For 2008 vedtok NEAFC ein felles faktor på 1,7.

Norske fangstar auka drastisk frå ingen fangst i 2009 til 4568 tonn i 2010. Årsaka til dette var og at det vart funne lite uer i 2009, medan tilgangen på uer var god i 2010.

Det har utvikla seg eit større fiske etter snabeluer i internasjonalt farvatn i ICES statistikkområde I og II (Smotthavet), og fartøy frå Noreg har òg delteke i dette fisket. I 2010 rapporterte norske fartøy 493 tonn og 582 tonn frå dette området i 2011.

Norsk vårgytande sild

Noreg sine kvotar og fangstar av norsk vårgytande sild går fram av tabell 5.12 og 5.13.

Kommentarar til oversikta (tabellane 5.12, 5.13, 5.14 og 5.15)

12. november 2008 vart kyststatsavtalen mellom EU, Færøyane, Island, Noreg og Russland om forvaltning av norsk vårgytande sild for 2009 underteikna. Partane vart einige om å innføre kvotefleksibilitet over årsskiftet for 2008. Det vart høve til å føre over inntil 10 prosent av ubrukt kvote til neste år. Det vart òg høve til å forskottere inntil 10 prosent på neste års kvote. Alt fiske utover kvote skulle trekkjast frå kvoten neste år. Denne ordninga har seinare vorte ført vidare.

For EU er tala for 2011 særs mangelfulle og består berre av opplysningar frå Fiskeridirektoratets kvotekontrollsystem per 25. mars 2012. For Færøyane og Russland består tabellane av tal rapportert til NEAFC per desember 2011 og opplysningar frå Fiskeridirektoratets kvotekontrollsystem per 25. mars 2012.

Færøyane fiska i 2011 eit vesentleg høgre kvantum i si eiga sone enn i 2010. Islendingane fiska i 2010 og 2011 heile 162 420 tonn og 129 500 tonn sild i si eiga sone. I 2010 og 2011 vart sonetilgangen til NØS ikkje fullt nytta.

Noreg fiska i 2010 heile 42 213 tonn meir enn den norske kvoten på 835 373 tonn (etter overføring og fleksibilitet). Dette kvantumet vart trekt frå norsk kvote for 2011. Både i 2010 og 2011 vart kvoten fiska i NØS, i internasjonalt farvatn og ved Jan Mayen. I 2010 vart det òg fiska 3131 tonn sild til agn i IØS. I 2011 fiska Noreg heile 47 314 tonn sild i internasjonalt farvatn, mot 12 122 tonn i 2010.

I 2010 og 2011 fiska russarane eit betydeleg kvantum norsk vårgytande sild i internasjonalt farvatn og i vernesona rundt Svalbard. Det russiske hovudfisket føregjekk i NØS nord for 62.

EU, Island og Russland har overført unytta kvote til 2011, medan Færøyane og Noreg fiska på forskot på 2011-kvoten. Det same gjeld for 2011.

5.3 Utanlandsk utnytting av kvotar i norske havområde i 2010 og 2011

Russland – Noreg

Fellesbestandane

Noreg og Russland har felles forvaltning av torsk, hyse, blåkveite og lodde i Barentshavet. Oversikta for 2010 og 2011 viser Russland sine kvotar og fangstar av desse bestandane etter overføring frå Russland til Noreg, men før kvotetildeling frå Russland til tredjeland (sjå tabell 5.16).

Tala i tabell 5.16 inneheld murmansktorsk, kvote disponibel for forskings- og forvaltningsformål og overført tredjelandskvote. For åra 2010 og 2011 vart det avsett ein kvote på 21 000 tonn murmansktorsk og 7000 tonn torsk til forskings- og forvaltningsformål. I tillegg overførte Russland i 2011 4113 tonn torsk og 882 tonn hyse frå avsett tredjelandskvote til nasjonal kvote. Fangsttala er førebelse og rapporterte frå russiske styresmakter til norske styresmakter. Blåkveitebestanden vart fordelt i 2010, her manglar fangsttal for 2010 og 2011.

Kommentarar til oversikta

Russland sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.17. Av torskekvoten i NØS i 2010 og 2011 vart høvesvis 45 prosent og 64 prosent fiska. I 2010 fiska Russland 69 prosent av hysekvoten sin, medan dei i 2011 hadde ei utnytting på 88 prosent. Hysekvoten vart auka frå 30 000 tonn til 35 000 tonn den 4. juli 2011.

Kvoten for snabeluer og uer kunne berre nyttast til bifangst i 2010 og 2011, medan steinbitkvoten skulle dekkje både direktefiske og bifangst. Av totalkvoten på 15 000 tonn sei kunne inntil 8000 tonn fiskast i eit direktefiske i 2010 og 2011. Russland hadde i 2011 høve til å fiske 126 661 tonn sild i NØS nord for 62°N. I tillegg kom 15 000 tonn i kvotebytte mellom Noreg og Russland. Kolmulekvoten og sildekvoten i NØS nord for 62°N kunne òg fiskast i fiskerisona ved Jan Mayen.

Kvoten av andre artar for 2010 og 2011 er ikkje spesifisert.

EU – Noreg

Fellesbestandane

I Nordsjøen har Noreg og EU felles forvaltning av torsk, hyse, sei, kviting, raudspette, sild og makrell. Delar av EU sine kvotar på konsumartane kan fiskast i NØS, sjå tabell 5.19. EU sine kvotar og fangstar av desse bestandane etter overføring frå Noreg til EU, men før kvotetildeling frå EU til tredjeland i 2010 og 2011, går fram av tabell 5.18.

Kvoten for sild og makrell omfattar Nordsjøen og Skagerrak.

Kommentarar til oversikta

EU sine kvotar og fangstar i norske jurisdiksjonsområde går fram av tabell 5.19. I åra 2010 og 2011 har EU nytta torske-, sei- og hysekvotane nord for 62°N godt. Torskekvoten vart overfiska med 10,5 prosent i 2011. Forklaringa på dette er samansett. I 2011 var det ein del problem knytt til at enkelte EU-fartøy gav opp feil sone ved fangst. I fangsttala ovanfor er difor fangsten plassert på den kalkulerte sona til fartøyet ved fisket. Det er òg observert tilfelle av dobbelrapportering av fangst frå nokre av EU-fartøya. Det reelle fangsttalet for EU-fartøy kan difor vere noko lågare enn det som kjem fram i tabellen ovanfor, men det må likevel leggast til grunn at EU overfiska torskekvoten i 2011.

EU sin sildekvote nord for 62°N kunne fiskast i område under norsk jurisdiksjon nord for 62°N.

EU sin makrellkvote nord for 62°N kunne òg fiskast sør for 62°N i ICES-område IVa i Nordsjøen i 2011. EU sine kvotar av uer, blåkveite og samlekvoten for andre artar nord for 62°N er bifangstkvotar.

I 2010 bestod EU sin kolmulekvote av kvantum gjennom EU-avtalen og kolmuleavtalen. EU kunne då fiske 2000 tonn gjennom EU-avtalen og 101 393 tonn gjennom kolmuleavtalen. I 2011 kunne EU fiske 7529 tonn kolmule i NØS og i fiskerisona ved Jan Mayen gjennom kolmuleavtalen. I tillegg kunne EU (Sverige) fiske 800 tonn industrifisk sør for 62°N.

EU sine fangstar i NØS sør for 62°N som del av deira samla fangstar i høve til kvote, utgjer i 2010 og 2011 desse prosentane: for torsk 35 og 27 prosent, for hyse 29 og 17 prosent, for sei 43 og 37 prosent, for kviting 10 og 5 prosent og for raudspette 9 og 9 prosent.

EU utnytta høvesvis 87 prosent og 27 prosent av kvoten på andre artar i Nordsjøen i 2010 og 2011.

Færøyane – Noreg

Kommentarar til oversikta

Færøyane sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.20. På grunn av usemje om makrell vart det ikkje inngått ein kvoteavtale mellom Færøyane og Noreg for 2011. Færøyane har like fullt høve til å fiske kolmule og sild gjennom fempartsavtalen og «kolmuleavtalen».

Færøyane sine kvotar på torsk, hyse, sei og uer nord for 62°N for 2010 er samansett av kvotane frå Noreg og tildelingar frå Russland.

Etter avtale med Noreg kunne delar av Færøyane sine kvotar i russisk økonomisk sone (RØS) fiskast i NØS. I 2010 vart kvotane frå Noreg på 2244 tonn torsk, 1581 tonn hyse, 1125 tonn sei og 100 tonn andre artar. Det vart overført 318 tonn sei frå kvoten nord for 62°N til sør for 62°N den 17. november 2010. Torske-, hyse- og seikvoten nord for 62°N vart godt utnytta i 2010.

Differansen mellom kvotane i oversikta i tabell 5.20 og kvotane frå Noreg i 2010 syner altså det kvantum Færøyane fekk fiske i NØS av kvotane dei hadde i russisk økonomisk sone.

Færøyane kunne fiske totalt 45 185 tonn norsk vårgytande sild i norske havområde i 2010, av desse kunne 33 599 tonn fiskast i NØS nord for 62°N. I tillegg fekk Færøyane gjennom kolmuleavtalen og kyststatsavtalen for norsk vårgytande sild 13. januar 2010 lov til å fiske ytterlegare 30 000 tonn sild i NØS. I 2011 kunne Færøyane gjennom fempartsavtalen fiske totalt 30 103 tonn i norske havområde. Av desse kunne maksimalt 22 384 tonn fiskast nord for 62°N.

I 2010 kunne 11 258 tonn av kolmulekvoten fiskast nord for 62°N og i fiskerisona ved Jan Mayen. Gjennom «kolmuleavtalen» kunne Færøyane i 2011 fiske 836 tonn i heile NØS og i fiskerisona ved Jan Mayen.

Færøyane hadde i 2010 ein kvote på 2000 tonn makrell, kvoten kunne fiskast i heile NØS med unntak av Skagerrak.

I 2010 inkluderte Færøyane sin seikvote sør for 62°N bifangst av sei i andre fiskeri. Det same gjaldt for sildekvoten. I 2010 vart det overført 318 tonn sei frå kvoten nord for 62°N til sør for 62°N. Færøyane nytta 38 prosent av seikvoten i 2010.

Kvoten på hestmakrell kunne i 2010 òg fiskast nord for 62°N.

Grønland – Noreg

Kommentarar til oversikta

Grønland sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.21. Grønland nytta kvotane sine godt i 2010 og 2011.

Grønland overførte torske- og hysekvotar tildelte frå Russland til NØS tilsvarande høvesvis 4450 tonn og 1350 tonn i 2010. I 2011 overførte Grønland 5000 tonn torsk og 1500 tonn hyse frå Russland til NØS. Grønland fikk høve til å fiske 3000 tonn sild nord for 62°N i 2011 etter å ha fått kvote overført frå Færøyane.

Island – Noreg

Island fekk ein torskekvote i NØS nord for 62°N på 5500 tonn i 2010 og 6388 tonn i 2011 som eit resultat av Smottholsavtalen. Sjå tabell 5.22.

Kommentarar til oversikta

Island kunne fiske til saman 215 183 tonn og 143 359 tonn sild i 2010 og 2011 i fiskerisona ved Jan Mayen. Av desse kunne 40 041 tonn og 28 159 tonn fiskast i NØS nord for 62°N. I samhøve med den bilaterale avtalen mellom Island og Noreg for 2011 skulle Noreg overføre 1483 tonn til Island i 2011 dersom Island fiska mindre enn 29 660 tonn i NØS nord for 62°N i 2010. Ifølgje tal frå norsk kvotekontroll fiska Island 25 957 tonn i NØS nord for 62°N i 2010. Med bakgrunn i dette overførte Noreg den 16. september 2011, ein kvote på 1483 tonn sild til Island.

Island overfiska torskekvoten sin med 6 prosent i 2010. I 2011 nytta Island 99 prosent av torskekvoten i NØS. Bifangst av hyse er auka noko i 2011 samanlikna med 2010.

Av sildekvoten i NØS i 2010 og 2011 vart høvesvis 65 prosent og 36 prosent nytta.

EU (Sverige – Danmark) – Noreg, om fisket i Skagerrak/Kattegat

Torsk, raudspette og reker kan berre fiskast i Skagerrak. For dei andre artane gjeld kvotane både i Skagerrak og den nordlege delen av Kattegat.

Kommentarar til oversikta

EU sine kvotar og fangstar i Skagerrak/Kattegat går fram av tabell 5.23. Det er i hovudsak Danmark og Sverige som fiskar på desse kvotane, men for enkelte artar har òg andre EU-land mindre kvotar.

Tabell 5.23 syner at EU nyttar kvotane på torsk, nordsjøsild og raudspette best. På autonomt grunnlag kvoteregulerer EU òg andre bestandar enn dei det er fastsett kvotar på gjennom avtalen om regulering av fiskebestandane i Skagerrak/Kattegat.

Sverige – Noreg

Kommentarar til oversikta

Sverige sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.24. Industrifiskkvoten til Sverige omfatta kolmule, augepål, tobis, brisling og hestmakrell. Av dette kunne det fiskast maksimalt 400 tonn hestmakrell. I tabellen er fangstane av augepål, kolmule, tobis og hestmakrell samla under industrifisk. I 2010 fiska svenske fartøy 724 tonn industrifisk, medan dei i 2011 fiska 671 tonn.

I samband med at Sverige vart medlem i EU frå 1. januar 1995, fekk svenske fartøy høve til å fiske i NØS i Nordsjøen på EU sine kvotar av torsk, hyse, sei, kviting, makrell og sild i medhald av avtalen mellom EU og Sverige.

I hovudsak er det svenske fisket retta mot kvotane deira av torsk, sei, makrell, sild og reker.

5.3.1 Rekefisket ved Svalbard

I 1996 vart rekefisket ved Svalbard regulert ved å setje grenser for innsatsen i fisket. Etter forskriftene kan berre nasjonar som har drive eit tradisjonelt fiske etter reker ved Svalbard delta i dette fisket med eit avgrensa tal på fartøy (Canada, Færøyane, Grønland, Island, EU, Noreg og Russland). For å motverke at rekefisket ekspanderer, vart rekefisket frå 1997 for dei aktuelle landa òg regulert med fiskedøgn. Av same årsak vart maksimalt tal tilletne fiskedøgn redusert med 30 prosent frå 1. januar 2006.