Del 4
Fisket etter avtalane i 2009 og 2010

5 Fisket etter avtalane i 2009 og 2010

5.1 Den felles forvaltninga

I omtalen av fisket etter avtalane for 2009 og 2010 er hovudvekta lagt på i kva grad Noreg og dei partane som får tildelt kvotar i norske område, faktisk utnyttar desse kvotane. Først presenterer vi dei norske kvotane i sonene til andre statar og utnyttinga av desse, jf. pkt. 5.2 nedanfor. Deretter, i punkt 5.3, presenterer vi kvotane andre statar har i norske område og utnyttinga av desse. Kommentarane til kvoteutnyttinga omfattar berre åra 2009 og 2010.

I dei neste avsnitta vert omgrepet «felles forvaltning» nytta om ein del sentrale fiskebestandar. Felles forvaltning tyder at to eller fleire land/samanslutningar av land har avtala å forvalte ein bestand saman, fordi bestanden finst i sonene til fleire land. Dette inneber at det i dei årlege kvoteforhandlingane vert avtalt ein totalkvote for bestanden, som vert fordelt på dei aktuelle avtalepartane.

5.2 Norsk utnytting av kvotar

I avsnitt 5.2 og 5.3 er kvotane henta frå dei årlege kvoteavtalane, med eventuelle oppdateringar. Fangsttala er baserte på landings- og sluttsetelregisteret i Fiskeridirektoratet eller på det fartøya har rapportert fiska frå dei ulike jurisdiksjonsområda, anten til Fiskeridirektoratet eller til ansvarlege i tredjeland, det vil seie styresmaktene i kyststaten. Rapporterte fangsttal frå fiskefelta kan avvike frå tala i landings- og sluttsetelstatistikken som viser utlossa kvanta. Symbolet (–) i tabellane tyder anten ingen fangst eller ingen kvote.

Noreg – Russland

Fellesbestandane

Torskekvoten nord om 62°N vart ikkje oppfiska i 2009, og utnyttingsgraden var på 97,5 prosent. Dette kan forklarast ut frå den særskilte vanskelege marknadssituasjonen dette året. I 2010 kjem den uregistrerte delen av rekreasjonsfisket i tillegg, og ein legg til grunn at heile avsetninga på 7 000 tonn vert teken. Både hyse og torske kvoten vært fullt utnytta i 2010. Utnyttigsgraden for hyse var 108 prosent i 2009. Kvoten vart altså noko overfiska. Bakgrunnen for dette er samansett. Mellom anna vart tilgjengelegheita betre enn venta, og trålarane og dei konvensjonelle havfiskefartøya kunne i større grad enn tidlegare gå på eit reint hysefiske. Loddekvoten vart godt utnytta i 2009 og 2010.

Den blanda norsk-russiske fiskerikommisjonen vart i 2009 einige om ein totalkvote på 15 000 tonn blåkveite i tre år framover, og ein fordelingsnøkkel som gav Noreg ein kvote på 7650 tonn blåkveite. Denne kvoten vart godt utnytta i 2010.

Generelt har trålarane og andre havfiskefartøy fastsette kvotar praktisk talt utan overregulering, og dei held seg stort sett innanfor desse kvotane. Kystfiskeflåten består av mange fartøy som stadig vert meir effektive. Varierande grad av deltaking i fisket i kystflåten gjer det nødvendig å regulere fisket med såkalla overregulering. Overregulering er differansen mellom summen av maksimal-/fartøykvotane og gruppekvoten. Overreguleringa vert uttrykt i prosent av gruppekvoten, differansen vert omtalt som overregulering. Dersom summen av maksimal-/fartøykvotane er 13 000 tonn og gruppekvoten er 10 000 tonn, er overreguleringa 30 prosent. Tilgangen på fisk kan variere frå år til år, mellom anna på grunn av vêrforhold langs kysten. Dersom fiskeristyresmaktene bommar med graden av overregulering for kystfiskeflåten og ikkje greier å korrigere dette i tide, kan det føre til at dei fastsette kvotane vert overfiska. Ulike forhold kan også føre til at kvotane ikkje vert fiska eller utnytta fullt ut.

Kommentarar til oversikta

Norske kvotar og fangstar i russisk økonomisk sone (RØS) går fram av tabell 5.2. Av dei norske fangstane nord om 62°N i 2009 fiska Noreg 1,7 prosent av torskefangstane og 4,2 prosent av hysefangstane i RØS. Norske fartøy fiska ikkje etter botnfisk i RØS i 2010. Noreg tek altså små fangstar av torsk og hyse i RØS sett i høve til dei totale norske fangstane. Noreg kunne fiska heile loddekvoten i RØS.

I 2009 deltok berre ein reketrålar i fisket etter reker i RØS, medan ingen er registrert med rekefangst i 2010. Når det gjeld grønlandssel var det eit norsk fartøy som gjekk til Austisen for å fangste i 2010.

Noreg – EU

Fellesbestandane

Noreg og EU har felles forvaltning av artane torsk, hyse, sei, kviting, raudspette, sild og makrell i Nordsjøen, sjå tabell 5.3. Delar av dei norske kvotane for konsumfiskbestandane kan fiskast i EU si sone av Nordsjøen, sjå tabell 5.4.

Makrell- og sildekvotane vert fordelte mellom ringnotfartøya, trålarane og kystfartøya. Fangsttala inneheld ikkje norsk bifangst frå industritrålfisket. Bifangstane varierer frå år til år i storleik og art.

Norske kvotar i EU sitt farvatn (EUF) og tildelte kvotar frå EU i grønlandske farvatn (EUGRL), med tilhøyrande fangstar

Noreg fekk i 2009 og 2010 tildelt kvotar av blåkveite, kveite og uer for fiske i grønlandsk sone både av EU og Grønland, og fekk i tillegg tildelt kvotar av torsk frå EU for fiske i grønlandsk sone i 2009 og frå Grønland i 2010. For desse artane er det i denne meldinga berekna at kvoten frå Grønland vert utnytta først (sjå tabell 5.6). Eventuelle fangstar ut over Grønland-kvotane vert avrekna mot Noreg sine kvotar tildelte av EU (sjå tabell 5.4)

.

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar i EU-farvatn og tildelte kvotar frå EU i grønlandske farvatn, med tilhøyrande fangstar, går fram av tabell 5.4. I EU-sona i Nordsjøen kunne norske fartøy berre fiske 1000 tonn augepål i 2009 og 6000 tonn i 2010. EU og Noreg vart i samband med kvoteforhandlingane for 2009 samde om å gjennomføre eit samordna forsøksfiske etter tobis. Av ein kvote på 27 500 tonn tobis i EU-sona, fiska norske fartøy 27 418 tonn i 2009 og 27 542 tonn i 2010.

Etter at kyststatane vart samde om forvaltning av kolmule i desember 2005, fekk Noreg auka tilgang i EU-farvatn. I tillegg til fiske i EU-sona, fiska norske fartøy desse åra kolmule i internasjonalt farvatn vest av Dei britiske øyane, i færøysk sone og i NØS sør om 62°N. I følgje norske sluttseteltal fiska dei norske fartøya totalt 155 584 tonn kolmule i 2009 og 139 790 tonn i 2010 i desse områda.

Den norske makrellkvoten i EU-farvatn vart dårleg utnytta i 2009. Dette hadde samanheng med at norske fartøy som fiska makrell vart bedt om å forlate EU-farvatn 1. oktober 2009. På den bakgrunn har forvaltninga lagt til rette for at det resterande kvantum kunne fiskast i 2010. På bakgrunn av konflikten mellom Noreg og EU om norske fartøy sin tilgang til å fiske i EU-sona forhandla partane seg fram til eit nytt tilgangsregime for makrell. I følgje denne avtalen kan norske fartøy i 2010 fiske inntil 115 000 tonn i EU-sona i ICES statistikkområde IVa, derav inntil 11 626 tonn kan fiskast i EU-sona i ICES statistikkområde IIa, VIa (nord for 56°30°N) og VII d, e, f og h. Noreg sin kvote i EU-farvatn vart i 2010 tilnærma oppfiska.

Blålange, lange, brosme, pigghå, brugde og håbrann kunne også fiskast i Nordsjøen. Kombinertkvoten gjaldt linefiske etter havmus, mora, skjelbrosme og isgalt.

Kvoten «andre artar» i Nordsjøen omfattar fiske på artar det ikkje er fastsett kvotar for til Noreg i EU-sona.

Når det gjeld dei tildelte kvotane i grønlandske farvatn, vert desse slått saman med kvotane som Noreg får tildelt av Grønland. I denne meldinga vert den norske fangsten kvoteavrekna kvoten tildelt frå EU sist, men det er ingen avtale som seier at det er slik det skal gjerast.

Noreg – Færøyane

Kommentarar til oversikta

Noregs kvotar og fangstar i færøysk sone går fram av tabell 5.5.

Fisket etter botnfisk kunne drivast med garn og line, men sei kunne også fiskast med trål. Kvoten av andre artar kunne berre fiskast som bifangst. Samla vart det fiska 1867 tonn botnfisk i færøysk sone i 2009, tilsvarande tal for 2010 var 2077 tonn botnfisk. Dette gjev ein utnyttingsgrad på om lag 35 prosent i 2009 og 40 prosent i 2010.

Noreg hadde ei relativt låg utnytting av kvotane i færøysk sone i begge åra. Dette kan mellom anna sjåast i samanheng med høge torske- og hysekvotar i norsk sone og at kvoteavtalen ikkje vart inngått før i februar 2009 og januar 2010 slik at lineflåten allereie hadde valt andre alternativ.

Norske ringnotfartøy pleier å fiske kolmule i færøysk sone mot slutten av kolmulesesongen, det vil seie i april/mai. Norske fartøy fiska 3355 tonn i 2009 og 1735 tonn i 2010.

Noreg – Grønland

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i grønlandsk sone i 2009 og 2010 går fram av tabell 5.6. I tillegg kan norske fartøy fiske i grønlandsk sone på kvote tildelt av EU (sjå tabell 5.4). Det deltok 3 trålarar i fisket både i 2009 og 2010. I fisket etter blåkveite ved Aust-Grønland deltok berre eitt linefartøy og ein trålar i 2009, medan eitt linefartøy og to trålarar deltok i 2010.

I 2009 var det 16 fartøy som tilfredsstilte krava til deltaking i rekefisket ved Aust-Grønland, medan det i 2010 var 15 (kvoten er tildelt av EU, sjå tabell 5.4). Totalt to fartøy deltok i rekefisket i 2009, medan fire fartøy deltok i 2010.

I 2009 vart det fiska 89 tonn uer av ein kvote på til saman 3700 tonn. Kvoten vart altså dårleg utnytta, men i 2010 vart kvoten overfiska med 87 tonn av ein kvote på til saman 2 2000 tonn. Heile kvoten frå Grønland og EU kunne fiskast i internasjonalt farvatn.

I fisket etter kveite ved Aust-Grønland er det berre høve til å fiske med line. Både i 2009 og 2010 deltok berre eitt fartøy. I begge åra var det fritt fiske innanfor totalkvoten.

Før 2003 har det ikkje vore mogleg å utnytte torskekvoten som følgje av den dårlege bestandssituasjonen for torsk ved Grønland. I 2009 vart denne kvota godt utnytta, medan i 2010 vart utnyttingsgraden berre 41 prosent.

Noreg – Island, om fisket etter botnfisk og lodde i islandsk sone

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i islandsk sone går fram av tabell 5.7. I tillegg til kvoten på 500 tonn botnfisk hadde norske fartøy også høve til å ha inntil 25 prosent bifangst av andre artar. Noreg utnytta botnfiskkvotane ved Island godt i både 2009 og 2010.

Noreg – Grønland – Island: lodde ved Jan Mayen, Grønland og Island

I følgje den gjeldande trepartsavtalen (fiskeriavtalen) for lodde varer sesongen for loddefisket frå 20. juni til 30. april. Det er likevel ikkje tillete for norske fartøy å drive fiske etter 15. februar i islandsk sone.

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar på lodde i sesongane 2009/2010 og 2010/2011 går fram av tabell 5.8.

På grunn av at 2007-årsklassa vart estimert til å vere svært låg, tilrådde ikkje ICES at det vart opna for eit loddefiske sesongen 2009/2010. På bakgrunn av bestandsmålingar gjort vinteren 2009/2010 fann det islandske havforskingsinstituttet det likevel tilrådeleg å gå inn for å opne loddefiske den 29. januar 2010, ut frå ein TAC på 130 000 tonn.

Noreg hadde ein førebels kvote på totalt 28 431 tonn og heile kvoten kunne fiskast i Island si økonomiske sone (IØS).

Førebels TAC for 2009/2010 vart 23. februar auka til 150 000 tonn lodde. Den norske totalkvoten vart då auka med 1600 tonn. Kvoten var samansett av 12 000 tonn frå trepartsavtalen og 18 031 tonn frå avtalen mellom Noreg og Island om fisket i Barentshavet.

Til saman vart det fiska 28 252 tonn lodde i sesongen 2009/2010 av totalt 31 ringnotfartøy.

For sesongen 2010/2011 vart førebels TAC fastsett til 200 000 tonn 25.november 2010. Norsk kvote var samansett av 16 000 tonn frå trepartsavtalen, der 5600 tonn kunne fiskast i IØS, og 21 011 tonn frå avtalen mellom Noreg og Island om fisket i Barentshavet. Sidan endeleg TAC for sesongen 2009/2010 vart sett høgare enn førebels TAC, fekk Noreg ein tilleggskvote på 1600 tonn, der 560 tonn kunne fiskast i IØS.

27. januar 2011 vart TAC auka frå 201 100 tonn til 325 000 tonn. Den norske totalkvoten vart då auka med 10 000 tonn der 3500 tonn kunne fiskast i IØS.

Til saman vart det fiska 30 805 tonn av totalt 33 ringnotfartøy. Norsk kvote vart sesongen 2010/2011 totalt 48 611 tonn lodde, der 30 671 tonn kunne fiskast i IØS.

Noreg – EU (Sverige – Danmark), om fisket i Skagerrak/Kattegat

Torsk, raudspette og reker kan fiskast i Skagerrak. Dei andre artane i Skagerrakavtalen kan fiskast både i Skagerrak og Kattegat.

Kommentarar til oversikta

Noregs kvotar og fangstar i Skagerrak/Kattegat går fram av tabell 5.9. Dei viktigaste fiskeria for Noreg i Skagerrak er fisket etter reker og sild. Fangstane av torsk i tabellen omfattar berre fisket utanfor grunnlinja. I 2009 vart det fiska 343 tonn torsk innanfor grunnlinja, medan det tilsvarande talet for 2010 var 377 tonn.

Desse kvotane vart fastsette i den bilaterale kvoteavtalen mellom Noreg og EU. I 2009 og 2010 var det høve for norske fartøy til å fiske inntil 3000 tonn makrell i Skagerrak.

I 2009 vart sildekvoten delt med 3000 tonn til kystgruppa og det resterande kvantumet til ringnotgruppa. Same fordelinga gjaldt i 2010. Kystbrislingflåten fiska om lag 17 prosent i 2009 og 23 prosent i 2010 av brislingkvoten på 3900 tonn. Kystreketrålarane utnytta 79 prosent av kvoten i 2009, og 57 prosent i 2010.

Norsk fiske i det nordvestlege Atlanterhavet

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i det nordvestlege Atlanterhavet går fram av tabell 5.10. Det har ikkje vore fastsett loddekvote i NAFO-underområde 3NO sidan 1992. Då hadde Noreg ein loddekvote på 9000 tonn. Dei seinaste åra har det også vore forbod mot torskefiske, men i 2010 vart det opna for eitt torskefiske i underområde 3M etter elleve års moratorium. Den norske kvoten utgjorde 509 tonn. I 2000 fiska norske fartøy for første gong uer i NAFO-underområde 1F. Det er ikkje fastsett uerkvote i dette området. Noreg har også høve til å fiske mellom anna blåkveite i NAFO-underområde 3LMNO under «others-kvoten».

Rekefisket i NAFO tok til våren 1993, då norske reketrålarar saman med reketrålarar frå Færøyane og Grønland starta fiske på rekefelta ved Flemish Cap. Rekefisket ved Flemish Cap utvikla seg på 90-talet til å verte eit viktig driftsalternativ for rekeflåten ved sida av fisket ved Grønland. Rekefisket vart innsatsregulert i 1996. Omfanget av dette fisket har vorte mindre då tal på norske trålarar med reketråling som einaste driftsalternativ i mellomtida har gått sterkt attende. Norske fartøy hadde høve til å fiske reker i 1985 døgn i 2009 og 992 døgn i 2010 i NAFO-underområde 3M. Fisket kunne utøvast med opptil 32 fartøy. I 2009 var den norske kvoten i 3L i utgangspunktet sett til 334 tonn, men som kompensasjon for manglande loddekvote frå Island vart Noreg i tillegg tildelt den islandske rekekvoten i 3L på 334. Den totale norske kvoten i 3L i 2009 vart dermed på 668 tonn. I 2010 vart den norske rekekvoten i 3L 334 tonn.

I 2009 fiska ein reketrålar i 3L 662 tonn, medan eitt fartøy fiska 325 tonn i same område i 2010. Ingen norske fartøy fiska etter reker i underområde 3M desse åra.

Norsk fiske i Irmingerhavet

Kommentarar til oversikta

Noreg sine kvotar og fangstar i Irmingerhavet går fram av tabell 5.11. Tala inkluderer ikkje norsk fiske i Smotthavet (internasjonalt farvatn i ICES-område IIa). Fisket etter uer i Irmingerhavet var ikkje kvoteregulert før i 1996. Ved berekning av fangstuttak på uer i Irmingerhavet nytta norske fiskarar i 2007 norske omrekningsfaktorar som låg noko høgre enn det andre land i NEAFC nytta. For 2008 vedtok NEAFC ein felles faktor på 1,7.

Norske fangstar auka drastisk frå ingen fangst i 2009 til 4568 tonn i 2010. Årsaka til dette var redusert deltaking på grunn av høge drivstoffprisar, og at det vart funne lite uer i 2009, medan tilgangen på uer var god i 2010.

Det har utvikla seg eit større fiske etter snabeluer i internasjonalt farvatn i ICES statistikkområde I og II (Smotthavet), og fartøy frå Noreg har òg delteke i dette fisket. I 2009 rapporterte norske fartøy 1742 tonn og i 2010 682 tonn frå dette området.

Norsk vårgytande sild

Noreg sine kvotar og fangstar av norsk vårgytande sild går fram av tabell 5.12 og 5.13.

Kommentarar til oversikta (tabellane 5.12, 5.13, 5.14 og 5.15)

12. november 2008 vart kyststatsavtalen mellom EU, Færøyane, Island, Noreg og Russland om forvaltning av norsk vårgytande sild for 2009 underteikna. Partane vart einige om å innføre kvotefleksibilitet over årsskiftet for 2008. Det vart høve til å føre over inntil 10 prosent av ubrukt kvote til neste år. Det vart også høve til å forskottere inntil 10 prosent på neste års kvote. Alt fiske utover kvote skulle trekkjast frå kvoten neste år. Denne ordninga har seinare vorte ført vidare.

Noreg fiska i 2009 heile 59 256 tonn meir enn den norske kvoten på 964 227 tonn (etter overføring og fleksibilitet). Dette kvantumet vart trekt frå norsk kvote for 2010. Både i 2009 og 2010 vart kvoten fiska i NØS, internasjonalt farvatn og ved Jan Mayen. I 2010 vart det og fiska 3131 tonn sild til agn i IØS. I 2009 fiska Noreg heile 55 995 tonn sild i internasjonalt farvatn, mot 12 122 tonn i 2010.

I 2009 og 2010 fiska russarane eit betydeleg kvantum norsk vårgytande sild i internasjonalt farvatn og i vernesona rundt Svalbard. Det russiske hovudfisket føregjekk i NØS nord for 62°N.

Islendingane fiska i 2009 og 2010 heile 193 997 tonn og 171 396 tonn sild i si eiga sone. I 2009 og 2010 vart sonetilgangen til NØS ikkje fullt nytta.

Alle landa med unntak av Russland fiska i 2009 på forskot på 2010-kvoten. I følgje førebelse fangsttal for 2010 har Russland og Færøyene ikkje utnytta kvoten sin for 2010.

5.3 Utanlandsk utnytting av kvotar i norske havområde i 2009 og 2010

Russland – Noreg

Fellesbestandane

Noreg og Russland har felles forvaltning av torsk, hyse og lodde i Barentshavet. Oversikta for 2009 og 2010 viser Russland sine kvotar og fangstar av desse bestandane etter overføring frå Russland til Noreg, men før kvotetildeling frå Russland til tredjeland (sjå tabell 5.16).

Tala i tabell 5.16 inneheld murmansktorsk, kvote disponibel for forskings- og forvaltningsformål og overført tredjelandskvote. For åra 2009 og 2010 vart det avsett ein kvote på 21 000 tonn murmansktorsk og 7 000 tonn torsk til forskings- og forvaltningsformål. I tillegg har Russland i 2010 overført 1 480 tonn torsk og 234,9 tonn hyse frå avsett tredjelandskvote til nasjonal kvote. Fangsttala er førebelse og rapportert frå russiske styresmakter til norske styresmakter. Blåkveitebestanden vart fordelt i 2010, her manglar fangsttal for 2010.

Kommentarar til oversikta

Russland sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.17. Av torskekvoten i NØS i 2009 og 2010 vart høvesvis 41 prosent og 45 prosent fiska. I 2009 fiska Russland opp heile hysekvoten sin, medan dei i 2010 hadde ei utnytting på 69 prosent.

Kvoten for snabeluer og uer kunne berre nyttast til bifangst i 2009 og 2010, medan steinbitkvoten skulle dekkje både direktefiske og bifangst. Bifangstkvoten for snabeluer og uer auka med 500 tonn 30. juni 2009. I 2009 kunne russiske fartøy fiske 7000 tonn sei innanfor kvoten på 15 000 tonn i eit direktefiske, dette fisket vart stoppa 28. august 2009. I 2010 vart kvantumet til direktefiske etter sei auka til inntil 8000 tonn av kvoten på totalt 15 000 tonn. Kolmulekvoten og sildekvoten i NØS nord om 62°N kunne også fiskast i fiskerisona ved Jan Mayen.

Kvoten av andre artar for 2009 og 2010 er ikkje spesifisert.

EU – Noreg

Fellesbestandane

I Nordsjøen har Noreg og EU felles forvaltning av torsk, hyse, sei, kviting, raudspette, sild og makrell. Delar av EU sine kvotar på konsumartane kan fiskast i NØS, sjå tabell 5.19. EU sine kvotar og fangstar av desse bestandane etter overføring frå Noreg til EU, men før kvotetildeling frå EU til tredjeland i 2009 og 2010, går fram av tabell 5.18.

Kommentarar til oversikta

EU sine kvotar og fangstar i norske jurisdiksjonsområde går fram av tabell 5.19. I åra 2009 og 2010 har EU nytta torske-, sei- og hysekvotane nord om 62°N godt. Torskekvoten vart overfiska med 9 prosent i 2010.

EU sin sildekvote nord om 62°N kunne fiskast i område under norsk jurisdiksjon nord for 62°N.

EU sin makrellkvote nord om 62°N kunne også fiskast sør om 62°N i ICES-område IVa i 2009. EU si kvote av uer, blåkveite og samlekvoten for andre artar nord om 62°N er bifangstkvotar.

EU sin kolmulekvote bestod av kvantum gjennom EU-avtalen og kolmuleavtalen. I 2009 kunne EU fiske 110 781 tonn gjennom kolmuleavtalen og 4000 tonn gjennom EU-avtalen i heile NØS og i fiskerisona ved Jan Mayen. I 2010 kunne EU fiske 2000 tonn gjennom EU-avtalen og 101 393 tonn gjennom kolmuleavtalen. Kvotane kunne fiskast i heile NØS og i fiskerisona ved Jan Mayen. I tillegg kunne EU (Sverige) fiske 800 tonn industrifisk sør for 62°N.

EU sine fangstar i NØS sør om 62°N som del av deira samla fangstar i høve til kvote, utgjer i 2009 og 2010 desse prosentane: for torsk 32 og 35 prosent, for hyse 28 og 29 prosent, for sei 43 og 43 prosent, for kviting 7 og 10 prosent og for raudspette 10 og 9 prosent.

EU utnytta 87 prosent av kvoten på andre artar i Nordsjøen i 2009 og i 2010.

Færøyane – Noreg

Kommentarar til oversikta

Færøyane sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.20. Færøyane sine kvotar på torsk, hyse, sei og uer nord om 62°N er samansett av kvotane frå Noreg og tildelingar frå Russland.

Etter avtale med Noreg kan delar av Færøyane sine kvotar i russisk økonomisk sone (RØS) fiskast i NØS. I 2009 utgjorde kvotane frå Noreg 1 951 tonn torsk, 1460 tonn hyse, 1550 tonn sei og 100 tonn andre artar. Færøyane fekk hausten 2009 auka seikvoten sin frå 1550 til 3550 tonn, tilleggskvoten kunne også fiskast sør om 62°N. Færøyane utnytta ikkje tilleggskvoten på 2000 tonn sei nord om 62°N. Kvotane på torsk og hyse vart godt utnytta. I 2010 vart kvotane frå Noreg på 2244 tonn torsk, 1581 tonn hyse, 1125 tonn sei og 100 tonn andre artar. Det vart overført 318 tonn sei frå kvoten nord for 62°N til sør for 62°N den 17. november 2010. Torske-, hyse- og seikvoten nord for 62°N vart godt utnytta i 2010.

Differansen mellom kvotane i oversikta i tabell 5.20 og kvotane frå Noreg syner altså det kvantum Færøyane fekk fiske i NØS av kvotane dei hadde i russisk økonomisk sone.

Færøyane kunne fiske totalt 50 061 tonn norsk vårgytande sild i norske havområde i 2009, av desse kunne 37 224 tonn fiskast i NØS nord for 62°N. I tillegg fekk Færøyane gjennom kolmuleavtalen og kyststatsavtalen for norsk vårgytande sild 11. februar 2009 lov til å fiske ytterlegare 30 000 tonn sild i NØS. I 2010 kunne Færøyane fiske totalt 45 185 tonn i norske havområde i 2010, av desse kunne maksimalt 33 599 tonn fiskast nord for 62°N. I tillegg fekk Færøyane den 13. januar 2010 høve til å fiske ytterlegare 30 000 tonn sild i NØS.

I 2009 og 2010 kunne 12 107 tonn og 11 258 tonn av kolmulekvoten fiskast nord for 62°N og i fiskerisona ved Jan Mayen.

Makrellkvoten til Færøyane kunne også fiskast i NØS i den nordlege delen av Nordsjøen (ICESs område IVa). I 2009 kunne 23 468 tonn av makrellkvoten også fiskast i fiskerisona ved Jan Mayen. I praksis har fisket dei siste åra vore i Nordsjøen. I 2010 hadde Færøyene ein kvote på 2000 tonn makrell, kvoten kunne fiskast i heile NØS med unntak av Skagerrak.

Færøyane sin seikvote sør om 62°N inkluderer bifangst av sei i andre fiskeri. Det same gjeld for sildekvoten. Færøyane fiska totalt 911 tonn sei sør for 62°N i 2009. I 2010 vart det overført 318 tonn sei frå kvoten nord for 62°N til sør for 62°N. Færøyene utnytta 38 prosent av seikvoten i 2010. Kvoten på andre artar vart overfiska med 51 prosent i 2009, torsk og hyse utgjorde 49 prosent av den samla fangsten.

Kvoten på hestmakrell kan også fiskast nord om 62°N.

Grønland – Noreg

Kommentarar til oversikta

Grønland sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.21. Grønland har nytta kvotane sine godt i 2009 og 2010.

Grønland overførte torske- og hysekvotar tildelte frå Russland til NØS tilsvarande 3450 tonn og 1050 tonn i 2009. I 2010 fekk Grønland auka torskekvoten med 750 tonn 25. mars 2010. I tillegg overførte Grønland 4450 tonn torsk og 1350 tonn hyse frå Russland til NØS.

I 2009 fiska eitt fartøy botnfisk i NØS i Nordsjøen. Grønland hadde ingen kvotar i dette området i 2010.

Island – Noreg

Island fekk ein torskekvote i NØS nord om 62°N på 4720 tonn i 2009 og 5500 tonn i 2010 som eit resultat av Smottholsavtalen. Sjå tabell 5.22.

Kommentarar til oversikta

Island kunne fiske til saman 238 399 tonn og 215 183 tonn sild i 2009 og 2010 i fiskerisona ved Jan Mayen. Av desse kunne 44 361 tonn og 40 041 tonn fiskast i NØS nord av 62°N.

Island utnytta 95 prosent av torskekvoten i NØS i 2009. I 2010 overfiska Island torskekvoten sin med 6 prosent. Bifangst av hyse er auka betrakteleg i 2010 samanlikna med 2009.

Av sildekvoten i NØS i 2009 og 2010 vart høvesvis 87 prosent og 65 prosent utnytta.

EU (Sverige – Danmark) – Noreg, om fisket i Skagerrak/Kattegat

Torsk, raudspette og reker kan berre fiskast i Skagerrak. For dei andre artane gjeld kvotane både Skagerrak og Kattegat.

Kommentarar til oversikta

EU sine kvotar og fangstar i Skagerrak/Kattegat går fram av tabell 5.23. Det er i hovudsak Danmark og Sverige som fiskar på desse kvotane, men for enkelte artar har også andre EU-land mindre kvotar.

Tabell 5.23 syner at EU nyttar kvotane på torsk, nordsjøsild, raudspette og hyse best. På autonomt grunnlag kvoteregulerar EU også andre bestandar enn dei det er fastsett kvotar på gjennom avtalen om regulering av fiskebestandane i Skagerrak/Kattegat.

Sverige – Noreg

Kommentarar til oversikta

Sverige sine kvotar og fangstar i norske havområde går fram av tabell 5.24. Industrifiskkvoten til Sverige omfatta kolmule, augepål, tobis, brisling og hestmakrell, av dette kunne det fiskast maksimalt 400 tonn hestmakrell. I tabellen er fangstane av augepål, kolmule, tobis og hestmakrell samla under industrifisk. I 2009 fiska svenske fartøy 621 tonn industrifisk, medan dei i 2010 fiska 724 tonn.

I samband med at Sverige vart medlem i EU frå 1. januar 1995, fekk svenske fartøy høve til å fiske i NØS i Nordsjøen på EU sine kvotar av torsk, hyse, sei, kviting, makrell og sild i medhald av avtalen mellom EU og Sverige.

I hovudsak er det svenske fisket retta mot kvotane deira av torsk, sei, makrell, sild og reker.

Rekefisket ved Svalbard

I 1996 vart rekefisket ved Svalbard regulert ved å setje grenser for innsatsen i fisket. Etter forskriftene kan berre nasjonar som har drive eit tradisjonelt fiske etter reker ved Svalbard delta i dette fisket med eit avgrensa tal på fartøy (Canada, Færøyane, Grønland, Island, EU, Noreg og Russland). For å motverke at rekefisket ekspanderer, vart rekefisket frå 1997 for dei aktuelle landa også regulert med fiskedøgn. Av same årsak vart maksimalt tal tilletne fiskedøgn redusert med 30 prosent frå 1. januar 2006.