4 Ekonomalaš ja hálddahuslaš čuvvosat

Kultur- ja girkodepartemeanta ii sáhte oaidnit ahte láhkaevttohus mielddisbuktá ekonomalaš čuvvosiid. Láhkaevttohus mearkkaša ahte ii leat šat skihkkejuvvon atnit sierra giellaorgána, muhto bidjá Sámediggái mearridit mii lea buoremus vuohki organiseret barggu.

Mii gusto oðða § 3-12 vuosttas laððasa evttohussii, de ferte dát árvvoštallojuvvot dan ektui mii dál lea gustojeaddji riekti. Láhkaásahus sámelága giellanjuolggadusaide § 2 nr. 2 nanne ahte «Sámi giellaráðis lea ovddasvástádus ovddidit ja seailluhit sámi giela Norggas.» Oðða § 3-12 vuosttas laððasa álgodivodus lea vuolgán dás. Dalle go Sámediggi dagai oððasisorganiserenmearrádusas miessemánu 25. 2000, mearkkašii dát ahte Sámi giellaráði doaibma galggai heaittihuvvot oððajagemánu 1. 2001 rájes. Sámediggeráði mielde leat ráði dahkamušat dál sirdojuvvon Sámi giellastivrii ja Sámedikki giellaossodahkii. Láhkaevttohusa álgodivodus ii mearkkaš danne oðða ekonomalaš čuvvosiid Sámediggái dasgo ii leat sáhka skihkket Sámediggái eará dahkamušaid go dat mat čuvvot dálá gustojeaddji láhkaásahusas, ja maid Sámediggi lea doaimmahan maŋŋil go dan oðða organisašuvdnahámádat biddjojuvvui fápmui oððajagemánu 1. 2001 rájes. Ekonomalaš váriid maid Sámediggi ovdal sirddii Sámi giellaráððái, sáhttá Sámediggi ain geavahit giellabargui.

Mii gusto oðða § 3-12 nuppi laððasa evttohussii, de čujuha Kultur- ja girkodepartemeanta ságaškuššamii čuoggá 3.3 vuolde, mas boahtá ovdan ahte láhkaevttohusa áigumuš ii leat ásahit 8 Od.prp. nr. 114 2001//- 2002 Lága birra nuppástusa birra lágas geassemánu 12. 1987 nr. 56 Sámedikki ja eará sámi vuoigatvuoðaid birra (oðða organiseren bargui sámi gielaid ovddas) oðða raporterenortnega. Dál gávdno juo jahkásaš reporterenortnet mii lea láhkavuoðustuvvon sámelága giellanjuolggadusaid láhkaásahusas § 2 nr. 4. Iige departemeantta áigumuš leat ahte raporta helleha olus raporttain mat galget ráhkaduvvot dálá gustojeaddji rievttis sisdoalu ja mahtodaga dáfus.

Áidna nuppástus raporterema hárrái sámi gielaid dilis maid láhkaevttohus gáibida, lea ahte ii galgga šat raporteret juohke jagi, muhto juohke njealját jagi. Geavadis lea čájehan ahte ii leat lunddolaš buktit viiddis raportta dávjjibut go juohke njealját jagi. Raporteren čadnojuvvo dalle prinsihppadieðáhussii sámepolitihka birra man Gielda- ja guovlodepartemeanta bidjá ovdan juohke njealját jagi.

Láhkaevttohus ii mielddisbuvtte danne oðða bargodahkamušaid Sámediggái mat gáibidit lasi veahkkeváriid. Oasit ekonomalaš váriin mat juolluduvvojit Sámediggái Gielda- ja guovlodepartemeantta budjeahta bokte, galget láhkaásahusa sámelága giellanjuolggadusaide § 2 nr. 5 mielde gokčat Sámi giellaráði goluid. Gielda- ja guovlodepartemeantta juolludusat Sámediggái eai leat nuppástuvvan dan geažil go Sámi giellaráðði lea heaittihuvvon. Ruðat maid Sámediggi ovdal sirddii Sámi giellaráððái, sáhttet danne ain geavahuvvot giellabargui.