1 álgosánit

Sámeláhka gáibida ahte Sámedikki jahkedieđáhus divvojuvvo Ráđđehussii ja biddjo Stuoradikke ovdii juohke jagi, oainne justiskomitea evttohusa sámelaga mearrádusa oktavuođas (O.nr. 79 (1986–87). Dát dieđáhus deavdá dáid eavttuid. Stuoradikki dieđahusat Sámedikki bárgguin leat maiddái addán ráđđehussii vuogasvuođa árvaladdat áššiin mat leat loktejuvvon Sámedikkis. Ná maiddái dáhpáhuvvá dán-ge čielggadeamis.

Sámediggi lea buktán jahkedieđáhusa departementii iežas barggus jagi 2001 hárrái. Jahkedieđahus čielggada Sámedikki politihkalaš barggus, das makkár doiammaid Sámediggi galgá fuolahit, ja mat leat leamaš doaibmaáigodaga ekonomálaš ja hálddáhuslaš hástalusat.

Gieskat lea stuoradiggi vuostáiváldán 3 sámepolitihkalaš dieđahusa, St.d. nr 55 (2001–2002) Sámepolitihkas, St.d.nr 33 (2001–2002) Lassedieđahus St.dieđáhussi nr 55 (2001–2002) Sámepolitihkas ja St.d nr 34 (2001–2002) Sámi alitoahpu ja dutkama Kválitehta ođasmahttin. Namahuvvon dieđahusat leat jo gieđahallan moadde dain áššiin mat bohtet ovdan Sámedikkii jahkedieđáhusas, ja dandihtii eai guoskkahallo dás. Mii fuobmášuhttit maid ahte Sámedikki jahkedieđahus válbmašuvai ovdal-go sámepolitihkalaš lassedieđahus ja sámi alitoahpu dieđáhus almmustuhtojedje.

Dán stuoradikkedieđahusas buktá ráđđehus árvvošatallamiid daid áššiin maid Sámedikki jahkedieđáhus lokte bajás ja áššiin mat leat gieđahallon Sámedikkis jagis 2000.

Sámedikki jahkedieđahus lea biddjon dán dieđáhussii kápihttalin 2. Kápihttal 3 geahčada guovddáš eiseválddiid ja Sámedikki ovttasbarggu. Kápihttalis 4 ráđđehus čielggadallá ovttasbarggustis Sámedikkiin ja dasto guoskkaha Sámedikkis gieđahallon áššiid ja movt daid ovddidivčče boahttevuođas.

1.1 Ekonomálaš ja hálddáhuslaš váihkkuhusat

Dieđáhus ii sistisdoala ođđa doaibmabijuid mat buktet ođđa ekonomálas ja hálddáhuslaš vaikkuhusaid. Doaibmabijut mat lea namuhuvvon galget gokčojuvvot namahuvvon departemeantaid bušehttarámmaid siskobealde.