2 Utviklinga i fiskerinæringa dei seinare åra og utsiktene for 2003

Budsjettnemnda sine lønsemdundersøkingar for dei seinare åra viser store variasjonar i arbeidsgodtgjersle og lønsevne for ulike fiskeri og fartøystorleikar. Etter ein generell oppgang fram til 1998 var det ein nedgang i arbeidsgodtgjersla og lønsevna per årsverk frå 1998 til 1999, jf. tabell 2.1. Frå 1999 til 2000 auka arbeidsgodtgjersla for fartøy over 13 m i sildesektoren og for fartøy under 13 m. For fartøy under 13 m har også lønsevna auka frå 1999 til 2000. Frå 2000 til 2001 har både arbeidsgodtgjersla og lønsevna auka innan alle gruppene, men særleg innan sildesektoren. Lønsevna har generelt hatt ei større endring enn arbeidsgodtgjersla. Arbeidsgodtgjersla og lønsevna er monaleg høgare for fartøy over 13 m enn for fartøy under 13 m. Arbeidsgodtgjersla for fartøy over 13 m har auka med 14,8 pst. i torskesektoren og 44,3 pst. i sildesektoren, medan lønsevna i dei respektive sektorane har auka med 22,7 pst. og 108,5 pst. frå 2000 til 2001. For fartøy under 13 m har det i same periode vore ein oppgang på 2,7 pst. i arbeidsgodtgjersla, medan lønsevna per årsverk har auka med 3,6 pst.

Tabell 2.1 viser utviklinga i arbeidsgodtgjersle og lønsevne per årsverk for den heilårsdrivne flåten, og tal for gjennomsnittleg årsløn for ein industriarbeidar i perioden 1996 til 2001.

Fangstutviklinga dei seinare åra har vore som vist i tabell 2.2.

Tabell 2.1 Arbeidsgodtgjersle og lønsevne per årsverk for den heilårsdrivne fiskeflåten og gjennomsnittleg årsløn for industriarbeidarar 1996-2001

	1996	1997	1998	1999	2000	2001⁴	Endring i prosent 2000-2001
	1 000 kroner per årsverk
Arbeidsgodtgjersle¹
Fartøy over 13 m	356	393	454	431	416	526	26,5
- torskesektor	310	338	409	396	361	414	14,8
- sildesektor	506	566	582	527	553	798	44,3
Fartøy 8-13 m	135	137	205	195	207	212	2,7

Lønsevne²
Fartøy over 13 m	407	484	543	476	398	629	58,2
- torskesektor	312	366	497	426	332	408	22,7
- sildesektor	717	851	812	609	560	1167	108,5
Fartøy 8-13 m	117	132	216	191	210	218	3,6
Industriarbeidarløn³	210	218	230	242	254	266	4,9

¹ Arbeidsgodtgjersle per årsverk viser avløninga til fiskarar som står ombord i eit heilårsdrive fartøy heile driftstida til fartøyet det aktuelle året. For enkelte driftsformer kan det stå meir enn ein person bak eit årsverk.

² Lønsevna per årsverk gir uttrykk for kor mykje verksemda kan betale til innsatsfaktoren arbeidskraft etter at andre kostnader er dekte.

³ Tal frå Det tekniske berekningsutvalet for inntektsoppgjera.

⁴ Tala for 2001 byggjer på førebelse tal frå budsjettnemnda sine lønsemdundersøkingar per oktober 2002.

Tabell 2.2 Fangstkvantum og førstehandsverdi 1996-2002

	1996	1997	1998	1999	2000	2001¹	2002²
	1 000 tonn rund vekt
Sildefisk mm.	1 795	2 021	2 167	1 939	2 078	2 053	2 070
- lodde	206	158	89	92	375	483	490
- sild	758	926	831	835	796	581	570
- makrell	136	137	158	161	174	181	183
- hestmakrell	16	47	13	47	2	8	30
- kolmule	356	348	671	535	553	574	540
- augepål/tobis	264	398	371	238	172	215	243
- anna	59	7	34	31	6	11	14

Torskefisk mm.	837	836	670	696	612	626	653
- torsk	359	401	262	257	219	209	215
- sei	222	184	194	198	169	170	218
- hyse	97	106	54	53	47	52	54
- lange/brosme	39	30	45	43	39	33	32
- reker	35	43	60	63	66	66	61
- skjel	0	0	0	0	0	1	1
- anna	85	72	55	82	72	95	72
Totalt	2 632	2 857	2 837	2 635	2 690	2 679	2 723

	Verdi i mill. kroner
Førstehandsverdi	8 552	9 164	10 540	9 944	9 715	11 437	10 800

¹ Førebelse tal.

² Prognosar.

Både totalt fangstkvantum og førstehandsverdien i 2002 vert litt lågare enn det partane la til grunn under forhandlingane i fjor. Prognosen for førstehandsverdien i 2002 ligg på om lag 10,8 mrd. kroner.

Forhandlingar mellom Noreg og Russland om norsk-arktisk torsk vert gjennomførte i perioden 4.-8. november. Forhandlingane med EU er venta å verte ferdige tidleg i desember. Kvoten for norsk vårgytande sild for 2003 er heller ikkje ferdigforhandla, og gir derfor også eit usikkerheitsmoment for inntektssida.

Dersom ein held eksporten av oppdrettsfisk utanfor, var eksportverdien av fisk og fiskeprodukt i perioden januar til september 2002 i alt 12,6 mrd. kroner. Dette er ein nedgang på om lag 5 pst. i forhold til same perioden i fjor. Sjølv om eksportert kvantum har gått opp med noko over 4 pst., fører prisutviklinga til ein verdinedgang. Prisane for sild og makrell har vore stabilt gode i 2002, medan torskesektoren har hatt fallande prisar. Totalt ser den økonomiske situasjonen i 2002 ut til å verte noko dårlegare for fiskerinæringa enn det som var utsiktene under forhandlingane i 2001. Sjølv om prognosane for 2003 er usikre, peikar dei mot eit år med noko svakare resultatutvikling enn i 2002.

Neste kapittel

Forrige kapittel

St.prp nr. 1 Tillegg nr. 12 (2002-2003)

FOR BUDSJETTERMINEN 2003 Om støttetiltak for fiskerinæringa for 2003

2 Utviklinga i fiskerinæringa dei seinare åra og utsiktene for 2003