6 Trafikk- og inntektsgrunnlag

Statistikk frå Bergen Bompengeselskap AS viser at årdøgntrafikken gjennom bomstasjonane var i underkant av 142 000 kjøretøy i 2008.

For å vurdera trafikkveksten fram til 2025 er ein transportmodell for Bergensområdet, TASS 5, nytta med utgangspunkt i åra 2015 og 2030. For å finna trafikkgrunnlaget i 2025 er det gjort ei interpolering. Resultata viser ein årleg trafikkvekst på 0,8 pst. fram mot 2025.

I tillegg er det tatt utgangspunkt i trafikkutviklinga i Bergen i perioden 2001-2008, og samanlikna denne utviklinga med trafikkveksten på vegnettet elles. Trafikken som passerer gjennom Bergen sentrum (gjennomgangstrafikk) viser ein vekst i perioden, medan sentrumsretta trafikk har gått ned. Den gjennomsnittlege veksten i Bergensringen i perioden 2001-2008 var på 1,2 pst. pr. år. I 2008 var det ein nedgang i trafikken på 1,5 pst. Frå 2008 til 2009 var det ein auke i årsdøgntrafikken gjennom bomstasjonane på 0,5 pst.

Fylkesprognosane for Hordaland som blei utarbeidde i samband med Nasjonal transportplan 2010-2019 er 1,9 pst. for perioden 2007-2010, 1,7 pst. for perioden 2010-2014, 1,1 pst. for perioden 2014-2020 og 1,5 pst. for perioden 2020-2030.

Det er gjennomført utvida ekstern kvalitetssikring som også omfattar trafikkgrunnlaget og føresetnadene for finansieringsopplegget. Etter dette er det lagt til grunn ein årleg trafikkvekst på 1 pst. fram mot 2025.

6.1 Ekstern kvalitetssikring av inntekter, finansiering og portefølje

Det er gjennomført ekstern kvalitetssikring av trafikkgrunnlag, føresetnader for finansieringsopplegget og porteføljesamansetninga i Bergensprogrammet. I rapporten frå kvalitetssikringa rettar konsulenten eit kritisk søkjelys på gjennomføringsstrategien i Bergensprogrammet. Konsulenten trekkjer særleg fram problemstillinga knytt til låneopptak. Som ein konsekvens av at Bergen kommune og Hordaland fylkeskommune ønskjer parallell og kontinuerleg gjennomføring av fase 1 og 2 av Bybanen og Ringveg vest, vil gjeldsoppbygginga bli svært stor. Allereie i 2014 vil den vedtekne gjennomføringsplanen gi ei akkumulert gjeld på 4 mrd. kr. Ein konsekvens av denne gjennomføringsstrategien vil vera at det etter utbygginga av fase 2 av Bybanen og Ringveg vest vil vera ein periode med gjeldsnedbetaling og låg byggjeaktivitet fram til 2025.

I vurderinga av finansieringsplanen trekkjer konsulenten òg fram at det er knytt vesentleg uvisse til dei føresetnader som ligg til grunn for finansieringa av Bergensprogrammet, og at det av den grunn er sannsynleg at programmet vil vera underfinansiert. Det er i finansieringsplanen lagt til grunn ein føresetnad om ei lånerente på 4,75 pst. Dette er langt lågare enn Statens vegvesens standard rentesatsar i bompengesaker. I tilfelle der lånevilkåra er føreseielege nyttar Statens vegvesen normalt ein lånesats på 6,5 pst. I tilfeller der avtaler om renteopsjonar og fastrenteavtaler ikkje ligg føre nyttar Statens vegvesen normalt ein føresetnad om 8 pst. lånerente i finansieringsplanen. Konsulenten peiker særleg på at det ikkje ligg føre tilstrekkelege garantiar frå korkje Bergen kommune eller Hordaland fylkeskommune som forsvarar bruken av føresetnad om rentesats på det nivået som er vald for utvidinga av Bergensprogrammet. Med føresetnad om ein rentesats på 8 pst., med dei garantiar som no ligg føre for Bergensprogrammet, vil Bergensprogrammet ifølgje konsulenten vere underfinansiert med nærare 2 mrd. kr.

Konsulenten trekkjer òg fram behovet for at det blir etablert avklarte styringsprinsipp som kan handtera endringar i føresetnadene for finansieringsopplegget, og konsekvensane det vil kunna få for prioriteringane i Bergensprogrammet.