3 Produktavgift på førstehandsomsetning av fisk
Av næringsinntekt skal det normalt svarast 11 pst. trygdeavgift, medan satsen er 7,8 pst. for lønsinntekt. Næringsdrivande i fiskerinæringa betalar også 7,8 pst. trygdeavgift. Mellomlegget opp til 11 pst. blir dekt av ei særskilt produktavgift. Produktavgifta skal, forutan å dekkje mellomlegget i trygdeavgifta, òg dekkje kollektiv medlemspremie til yrkesskadetrygd, kollektiv forsikring for tilleggssjukepengar for manntalsførte fiskarar og utgifter i samband med stønad til arbeidsledige i næringa. Det skal svarast produktavgift av all fangst frå norskregistrerte fartøy. I statsbudsjettet for 2013 blei det vedteke å setje produktavgifta til 2,6 pst. for 2013. I brev 12. april 2013 tilrår Fiskeri- og kystdepartementet at satsen blir oppjustert til 3 pst. frå og med 1. juli 2013. I brevet frå Fiskeri- og kystdepartementet heiter det mellom anna:
”Produktavgiften beregnes på bakgrunn av innhentede prognoser for kommende års førstehåndsverdi, ca. 4-5 mnd. før kalenderåret starter. Usikkerhet i prognosene gjør at det er vanskelig å fastsette en riktig sats. Derfor vil det noen år bli betalt for mye i forhold til utbetalingene til fiskerne, og noen ganger for lite. Ved vesentlige endringer i beregningsgrunnlaget vil avgiftssatsen etterberegnes og endres i forbindelse med Revidert nasjonalbudsjett.
Fiskeri- og kystdepartementet har innhentet ny mengde- og prisprognose for 2013, oppdaterte opplysninger om innbetalt produktavgift, kostnader knyttet til utbetalt syketrygd og arbeidsledighetstrygd for fiskere. Den reviderte prognosen for 2013 tilsier at det er grunnlag for en betydelig endring i avgiftssatsen for produktavgiften for andre halvår 2013 i forhold til tidligere prognoser.
De reviderte beregningene viser at riktig sats på produktavgiften vil være 3,06 prosent for hele 2013, noe som vil tilsvare 3,53 prosent for andre halvår. Hovedårsaken til økningen er en betydelig nedjustering av estimatet på førstehåndsverdien fra 15,2 til 12,3 mrd. kroner, samt oppjustering av prognosene for dagpenger.”
Fiskeri- og kystdepartementet har vidare opplyst at produktavgifta har eit akkumulert overskot per 1. januar 2013 på 71,9 mill. kroner. Årsaka er i hovudsak at førstehandsverdien i 2011 var langt høgare enn det som blei lagt til grunn ved fastsetjing av produktavgifta for 2011. I 2012 var inntekter og utgifter om lag i balanse. Ifølgje berekningar frå Fiskeri- og kystdepartementet er differansen i avgiftsinntekter mellom ein sats på 3,5 pst. og ein sats på 3 pst. 65 mill. kroner. Eit prinsipp for produktavgifta er kostnadsdekking over tid.
Finansdepartementet foreslår derfor å auke produktavgifta til 3 pst. frå 1. juli 2013, i tråd med forslag og berekningar frå Fiskeri- og kystdepartementet. Det blir vist til forslag til vedtak om endring i Stortingets vedtak om produktavgift til folketrygda for fiskeri-, kval- og selfangstnæringa for 2013.