3 Sámi mánát ja nuorat
Sámediggái juolluduvvo ruhta mii lea doarjjan sámi mánáidgárddiide ja diehtojuohkin-, bagadallan- ja ovddidanbargguide sámi mánáidgárddiin ja mánáidgárddiin gos leat sámi mánát. Sámi mánáidgárddiid erenoamáš doarjja sirdojuvvui Sámediggái ođđajagimánu 1.b. 2001:s. Sámediggi lea ráhkadan ođđa njuolggadusaid mat bohte fápmui ođđajagimánu 1.b. 2002:s. Sámedikkis lea ovddasvástádus sámi mánáidgárddiid áŋgiruššamis Mánáid- ja bearašdepartementta golmmajagi kvalitehtaáŋgiruššama oktavuođas mánáidgárdesuorggis.
Sámediggi lea erenoamážit deattuhan hástalusaid mat leat mánáidgárdesuorggis, ja lea galledan suohkaniid ja mánáidgárddiid main leat sámi ossodagat ja mánáidgárddit main leat sámi mánát. Dasto lea Sámediggi lágidan guokte riikaviidosaš konferánssa mánáidgárdebargiide. Sámediggi lea juolludan ruđaid 21 mánáidgárdeprošektii. Prošeavttaide ohccojuvvui arvat eanet go dat rámma maid Sámediggi lei várren ulbmilii. 2002:s lea Sámediggi juolludan erenoamáš doarjagiid 71 sámi mánáidgárdái/ossodahkii. Dás lei sáhka 998 máná birra.
Mánáid- ja bearašdepartementa galgá 2003 čavčča álggahit mánáidgárdelága ja mánáidgárderámmaplána dárkkisteami. Sámediggi lea deaŧalaš ovttasbargobeallin dán barggus 1 . Geahča maiddái St. dieđ. nr. 55 (2000–2001) kap. 9.2.1.
Mánáid- ja bearašdepartementta ja Sámedikki fásta jahkásaš čoahkkin mánáid- ja nuoraidpolititihka ovttasbarggu birra, dollojuvvui 2002:s Sámedikki nuoraidkonferánssa oktavuođas. Sámediggi ja Mánáid- ja bearašdepartementa ovttasbarget nannet sámi mánáid ja nuoraid fálaldagaid suohkaniin.
Juolludanortnet eaktodáhtolaš mánáid- ja nuoraidorganisašuvnnaide lea álkidahttojuvvon. Ođđa njuolggadusat dohkkehuvvojedje juovlamánus 2002. Ođđa njuolggadusaiguin šaddá smávva organisašuvnnaide, earet eará sámi organisašuvnnaide, álkit oažžut doaibmadoarjaga.
Čujuhuvvo Stuoradikki meannudeapmái áššiin Ot.prp. nr. 76 mánáidgárdelága rievdadeami birra ja St.dieđ. nr. 24 mánáidgárddiid birra, ja Evtt. Nr. 110:s (2002–2003) čuo. 10.2.2) 2 . Mánáid- ja bearašdepartementa áigu dárkilit iskat movt mánáidgárdesajit ovdánit boahtteáiggis. Eaktuduvvo ahte Sámediggi árvvoštallá ja vejolaččat álggaha erenoamáš iskkademiid sámi váhnemiid mánáidgárdedárbbu hárrái. Dákkár iskkademiid ruđalaš váikkuhusat ovddiduvvojit Sámedikki ja Mánáid- ja bearašdepartementta bušeahttaráđđádallamiin.
Čujuhuvvo maiddái Árv. nr. 110 (2002–2003) čuo. 10.2.3 3 . Mánáid- ja bearašdepartementa áigu doallat oktavuođa Sámedikkiin sámi mánáidsuodjalusdoaimmaid ovddideami hárrái.
Mánáid- ja bearašdepartementa áigu ovttasbargat Davvi-Norgga Mánáidsuodjalusa Ovddidanguovddážiin doaibmabijuid álggaheami oktavuođas (vrd St.dieđ. nr. 40 (2001–2002) Mánáid- ja nuoraidsuodjalusa birra). Mánáid- ja bearašdepartementa oaivvilda ahte guovddáža fágabirrasis lea eanemus gelbbolašvuohta mánáidsuodjalusa hárrái sámi oktavuođain. Mánáid- ja bearašdepartementtas lea buorre ovttasbargu guovddážiin, ja oažžu dieđuid sihke doaimma ja fágalaš barggu birra.
Čujuhuvvo maiddái mánáidkonvenšuvnna siskkildeapmái Norgga láhkii, mii fápmuduvvui golggotmánu 1.b. 2003:s, ja mas leat erenoamáš mearrádusat unnitlogu ja eamiálbmogiid mánáid birra (vrd Ot.prp. nr. 45 (2002–2003) Olmmošvuoigatvuođalága rievdadusaid láhka j.ea. (mánáidkonvenšuvnna siskkildeapmi Norgga láhkii) ja Stuoradikki meannudeapmái dán oktavuođas.
Juolgenohta
Geahča Sámedikki jahkedieđáhusa kap. 2.5.1 ja 3.6.1
[…] eanetlohku ávžžuha ráđđehusa álggahit iskkadeami ovttasráđiid Sámedikkiin, vai ovdanboađáše dieđut ja máhttu sámi váhnemiid mánáidgárdedárbbu birra, erenoamážit sámi guovlluid olggobealde.
Komitea eanetlohku, Bargiidbellodaga, Olgešbellodaga, Sosialisttalaš Gurutbellodaga, Risttalaš Álbmotbellodaga ja Guovddášbellodaga lahtut dihtet ahte Mánáidsuodjalusa Davvi-Norgga ovddidanguovddáš bargá sámi álbmoga mánáidsuodjalusmáhtu háhkamiin. Eanetlohku eaktuda ahte ráđđehus ovttasráđiid Sámedikkiin álggaha doaibmabijuid daid darbbuid ja bohtosiid várás mat ovdanbohtet dán barggu bokte. Eanetlohku atná deaŧalažžan rekruteret doarvái sámegiel biebmoruovttuid sámi mánáide guđet dárbbašit ođđa ovddasmorašteddjiid.